Sieglu I

El sieglu I ye un periodu qu'abarca dende l'añu 1 hasta l'añu 100 d.C. Correspuende a l'Antigüedá clásica, col puxu de Roma. Otru de los fechos importantes d'esta dómina ye l'apaición del cristianismu, que da la cronoloxía y supón una alteriadura de la cultura grecollatina creciente.

Destaca'l dominiu cuasi total del Imperiu Romanu, afitáu por Augustu, que llogra la so máxima espansión dominando gran parte d'Europa, el norte d'África y l'oeste d'Asia. Esti periodu conozse como la Paz romana porque toles engarradielles fueron resueltes y nun se produxeron guerres de la mesma intensidá que n'otres époques. Esto nun significa que nun hubiera oposición. Pel norte, los pueblos xermánicos entamaben a constituyir una amenaza, como prueba la derrota na Batalla de la Viesca de Teutoburg. Britania quedó anexonada de manera definitva nel 43 pero vivió la Revuelta de Budicca l'añu 60, que finó na Batalla de Watling Street. Na fastera de Dacia prodúxose la rebelión de Decebal, mientres qu'en Xudea, nel 66, españó la Primer Guerra Xudeoromana, que supunxo l'esfarrape del Templu de Xerusalén nel 70.

No que cinca a la política interior del imperiu, el sieglu I pue xebrase en cuatro periodos según la familia que gobernaba: en primer llugar xubió al poder la Dinastía Xulio-Claudia, que creó l'imperiu; darréu, tres la muerte de Nerón produzse un breve periodu d'inestabilidá, l'añu de los cuatro emperadores; más llueu dominó la Dinastía Flavia, que puxó pol arte civil de manera decisiva y pa rematar socedió-y la Dinastía Antonina, a la que pertenez Marcu Ulpiu Trayanu, con quien algamó la máxima espansión territorial.

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Sieglu I.