Roncesvals

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Iste articlo ye sobre a localidat navarra de Roncesvals. Ta atros emplegos se veiga Roncesvals (desambigación).

Roncesvals Roncesvalles Orreaga
Municipio de Navarra
Anvista d'o monesterio de Roncesvals.
Entidat  • Estau  • Comunidat  • Provincia  • Comarca	Municipio  Espanya  Navarra Navarra Auñamendi
Superficie	15,1 km²
Población  • Total	19 hab. (2013)
Altaria  • Meyana	923 m.
Alcalde	Luis Echeverría Echávarren
Codigo postal	31650
Coordenadas	43°0′0″N 1°19′0″U
Roncesvals Roncesvals en Navarra
Web oficial

Roncesvals (en basco Orreaga, en castellano Roncesvalles, en francés Roncevaux, y oficialment Orreaga/Roncesvalles) ye un municipio situato en a Comunidat Foral de Navarra. Fa parte d'a comarca d'Auñamendi, merindat de Sangüesa y partiu chudicial d'Aoiz.

A suya población ye de 26 habitants (2013) en una superficie de 15,10 km², con una densidat de población de 2,19 hab/km².

O toponimo Roncesvals s'ha quiesto interpretar a partir d'o latín RUMICIS VALLIS, con un chenitivo seguiu d'un nominativo^[1]. S'ha interpretau a sobén Roncesvalles como Val d'artos, a partir d'o basco Orreaga, "puesto con chinebros". Atras teorías dicen que se remonta a Erro-zabal, a plana de l'Erro, a val (val d'Erro) con a que ha estau relacionau.

Estió Rozaballes en 1050. En basco as variants son Orierriga (1284) y atras que apareixen en libros d'historia: Orierriaga, Orreaga y Orriaga.

O paso de pelegrins dende o norte fació romanzar o suyo nombre: Rozabal, Ronzaval, Roncesvals, Roncesvaux, d'a on provién o toponimo castellano Roncesvalles.

En os primers anyos d'o sieglo XII o nombre d'Orreaga-Roncesvals feba referencia a la plana y a la población d'orichen de l'actual Auritz-Burguet. Dimpués de fundar-se a Colechiata caleba distinguir entre a villa y o hespital, a villa se convertió en Auritz-Burguet y o hespital se quedó con o viello toponimo.

A localidat de Roncesvals se troba situada a 923 metros d'altaria dencima d'o livel d'a mar, a una distancia de 47 km d'a capital provincial, Pamplona.

• Hespital de pelegrins de Roncesvals, establito por o rei Alifonso I o Batallero d'Aragón y por o bispe de Pamplona Sancho Larrosa (con apellido aragonés, d'o lugar de Larrosa). L'edificio actual ye un disenyo de l'arquitecto José Poudez de 1792 y se devantó en 1802-1807 en estilo neoclasico.
• Capiella de Sancti Spiritus de Roncesvals, un edificio d'o sieglo XII, que se diz seguntes a leyenda que se devantó en a honor d'os soldatos francos que morioron mientres a batalla de Roncesvals en 778. Por ixo tamién ye conoixito como Silo de Carlomagno.
• Ilesia de Sant Chaime de Roncesvals, una ilesia d'o sieglo XIII en estilo gotico que dica o sieglo XVIII estió a ilesia parroquial.
• Colechiata de Santa María de Roncesvals, devantata a prencipios d'o sieglo XIII en tiempos d'o rei Sancho VII de Navarra (qui la esleyó ta estar-ie apedacato) y perfecto eixemplar de l'arquitectura gotica. Fue reconstruita luego d'o suyo albandono a prencipios d'o sieglo XVII con elementos barrocos que ocultan parte d'a suya estructura gotica.
• Capiella de Sant Agostín de Roncesvals.

• Lista de municipios de Navarra.

• Se veigan as imáchens de Commons sobre Roncesvals.
• Pachina web oficial de Roncesvals.
• (es) Información de Roncesvals en a pachina web d'o Gubierno de Navarra.