Carpe diem

Carpe diem ye parti d'a frase latina carpe diem quam minimum credula postero -literalment: "replega o día tasament confitata en o venient"-, sacada de una d'as Odas d'Horacio (65 aC-8 aC), con numbrosas traduccions posibles: "replega o día" (traducción literal), "espleita o present", "vive iste día", "aproveita o día" u "aproveita l'inte". O poeta latino exhorta a la suya interlocutora Leuconoe a espleitar o placer que a vida li ufre en cada inte. En o contexto d'a decadencia d'o Imperio Romano, ista frase resumiba l'ideal horaciano -d'orichen estoico-epicurio- d'aproveitar o que bi'n ha de bueno en cada inte, ya que lo futuro ye incierto. Manimenos, ista frase se repite a ormino con o sentiu inexacto de convidar ta la vida goyosa y monguilana.

A frase se saca d'as Odas I, 11.8 d'Horacio. As Odas (en latín Carmina) -103 poemas replegaus en cuatre libros- s'adedicoron a o protector d'o poeta, Cayo Mecenas. Os tres primers libros se publicoron en o 23 aC y o cuatreno dimpués d'o 15 aC.

En a oda 11 -de ueito versos- d'o libro I, o poeta s'endreza enta Leuconoe -a mesacha "d'os pensamientos felalos"-, entre que ella se ye ocupando de calculos astronomicos -"os numers babilonicos"- ta saper si ellos vivirán muito tiempo. O consello dato per o poeta ye no alticamar-se si vivirán muito u poco, sino beber y espleitar o present, car l'esdevenidero ye incierto: carpe diem.