Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Jump to content

ካናዳ

ከውክፔዲያ

Canada
ካናዳ

የካናዳ ሰንደቅ ዓላማ የካናዳ አርማ
ሰንደቅ ዓላማ አርማ
ብሔራዊ መዝሙር "O Canada"

የካናዳመገኛ
የካናዳመገኛ
ዋና ከተማ ኦታዋ
ብሔራዊ ቋንቋዎች እንግሊዝኛ, ፈረንሳይኛ
መንግሥት
{{{
ጠቅላይ ሚኒስትር
 
ጀስትን ትሩደው
የመሬት ስፋት
አጠቃላይ (ካሬ ኪ.ሜ.)
 
9,984,670 (2ኛ)
የሕዝብ ብዛት
የ2016 እ.ኤ.አ. ግምት
 
35,151,728 (38ኛ)
ገንዘብ የካናዳ ዶላር
ሰዓት ክልል UTC -3.5 እስከ -8
የስልክ መግቢያ +1
ከፍተኛ ደረጃ ዶሜን .ca

ካናዳ በሰሜን አሜሪካ የሚገኝ አገር ነው። አሥሩ አውራጃዎች እና ሦስት ግዛቶች ከአትላንቲክ ውቅያኖስ እስከ ፓሲፊክ ውቅያኖስ እና በሰሜን በኩል እስከ አርክቲክ ውቅያኖስ ድረስ 9.98 ሚሊዮን ስኩዌር ኪሎ ሜትር (3.85 ሚሊዮን ስኩዌር ማይል) የሚሸፍኑ ሲሆን ይህም በጠቅላላው የዓለማችን ሁለተኛዋ ትልቅ አገር ያደርጋታል። ደቡባዊ እና ምዕራባዊ ድንበሯ ከዩናይትድ ስቴትስ ጋር፣ 8,891 ኪሎ ሜትር (5,525 ማይል) የሚዘረጋው፣ የዓለማችን ረጅሙ የሁለት-ብሔራዊ የመሬት ድንበር ነው። የካናዳ ዋና ከተማ ኦታዋ ሲሆን ሦስቱ ትላልቅ የሜትሮፖሊታን አካባቢዎች ቶሮንቶ፣ ሞንትሪያል እና ቫንኮቨር ናቸው።

የአገሬው ተወላጆች ለሺህ አመታት ያለማቋረጥ አሁን ካናዳ በምትባል ቦታ ኖረዋል። ከ 16 ኛው ክፍለ ዘመን ጀምሮ የብሪቲሽ እና የፈረንሳይ ጉዞዎች አሰሳ እና በኋላ በአትላንቲክ የባህር ዳርቻ ሰፈሩ። በተለያዩ የትጥቅ ግጭቶች ምክንያት ፈረንሳይ በ1763 በሰሜን አሜሪካ የሚገኙትን ቅኝ ግዛቶቿን በሙሉ ማለት ይቻላል አሳልፋ ሰጠች። በ1867 ከብሪቲሽ ሰሜን አሜሪካ ሶስት ቅኝ ግዛቶች ጋር በኮንፌዴሬሽን በኩል ካናዳ በአራት ግዛቶች የፌዴራል ግዛት ሆነች። ይህ የግዛቶች እና ግዛቶች መጨመር እና ከዩናይትድ ኪንግደም የራስ ገዝ አስተዳደርን የማሳደግ ሂደት ጀመረ። ይህ እየሰፋ ያለው የራስ ገዝ አስተዳደር እ.ኤ.አ. በ1931 በዌስትሚኒስተር ህግ ጎልቶ ታይቷል እና በካናዳ ህግ 1982 የተጠናቀቀ ሲሆን ይህም በዩናይትድ ኪንግደም ፓርላማ ላይ የህግ ጥገኝነትን አቋርጧል።

ካናዳ በዌስትሚኒስተር ወግ ውስጥ የፓርላማ ዲሞክራሲ እና ሕገ-መንግስታዊ ንጉሳዊ አገዛዝ ነች። የአገሪቱ ርዕሰ መስተዳድር ጠቅላይ ሚኒስትር ነው - በተመረጠው የህዝብ ምክር ቤት እምነት ለማዘዝ ባለው ችሎታው ቢሮውን የሚይዝ እና በጠቅላይ ገዥው የተሾመ ፣ ንጉሱን በመወከል ፣ ርዕሰ መስተዳድር ሆኖ ያገለግላል። ሀገሪቱ የኮመንዌልዝ ግዛት ናት እና በፌዴራል ደረጃ በይፋ የሁለት ቋንቋ ተናጋሪ ነች። በአለም አቀፍ የመንግስት ግልጽነት፣የዜጎች ነፃነት፣የህይወት ጥራት፣የኢኮኖሚ ነፃነት እና የትምህርት መለኪያዎች ከፍተኛውን ደረጃ ይይዛል። የዓለማችን ብሄረሰቦች ልዩነት ካላቸው እና መድብለ-ባህል ካላቸው ሀገራት አንዷ ነች። ካናዳ ከዩናይትድ ስቴትስ ጋር ያላት ረጅም እና ውስብስብ ግንኙነት በኢኮኖሚዋ እና በባህሏ ላይ ከፍተኛ ተፅዕኖ አሳድሯል።

በከፍተኛ የበለጸገች ሀገር ካናዳ በአለም አቀፍ ደረጃ 24ኛ ከፍተኛ የስም የነፍስ ወከፍ ገቢ እና በሰብአዊ ልማት መረጃ ጠቋሚ አስራ ስድስተኛ ከፍተኛ ደረጃ ላይ ትገኛለች። የላቀ ኢኮኖሚዋ በአለም ዘጠነኛዋ ትልቁ ነው፣በዋነኛነት በተትረፈረፈ የተፈጥሮ ሀብቷ እና በደንብ ባደጉ አለም አቀፍ የንግድ አውታሮች ላይ የተመሰረተ ነው። ካናዳ የተባበሩት መንግስታት፣ ኔቶ፣ G7፣ የአስር ቡድን፣ G20፣ የኢኮኖሚ ትብብር እና ልማት ድርጅት (OECD)፣ የአለም ንግድ ድርጅት (WTO)ን ጨምሮ የበርካታ ዋና ዋና አለም አቀፍ እና መንግስታዊ ተቋማት ወይም ቡድኖች አካል ነች። ፣ የተባበሩት መንግስታት የኮመንዌልዝ ፣ የአርክቲክ ካውንስል ፣ ድርጅት internationale de la Francophonie ፣ የእስያ-ፓሲፊክ የኢኮኖሚ ትብብር መድረክ እና የአሜሪካ መንግስታት ድርጅት።

ለካናዳ ሥርወ-ቃል አመጣጥ የተለያዩ ንድፈ ሐሳቦች የተለጠፈ ቢሆንም፣ ስሙ አሁን ከቅዱስ ሎውረንስ Iroquoian ቃል ካናታ የመጣ እንደሆነ ተቀባይነት አግኝቷል፣ ትርጉሙም “መንደር” ወይም “ሰፈራ” ማለት ነው። በ1535 የዛሬው የኩቤክ ከተማ ተወላጆች ፈረንሳዊው አሳሽ ዣክ ካርቲየርን ወደ ስታዳኮና መንደር ለመምራት ቃሉን ተጠቅመውበታል። Cartier በኋላ በዚያ የተወሰነ መንደር ብቻ ሳይሆን መላውን አካባቢ Donnacona (Stadacona ላይ አለቃ) ተገዢ መሆኑን ለማመልከት ካናዳ የሚለውን ቃል ተጠቅሟል; እ.ኤ.አ. በ 1545 የአውሮፓ መጽሃፎች እና ካርታዎች በሴንት ሎውረንስ ወንዝ አጠገብ ያለውን ትንሽ አካባቢ ካናዳ ብለው መጥቀስ ጀመሩ።

ከ 16 ኛው እስከ 18 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ድረስ "ካናዳ" በቅዱስ ሎውረንስ ወንዝ አጠገብ ያለውን የኒው ፈረንሳይን ክፍል ያመለክታል. በ 1791 አካባቢው የላይኛው ካናዳ እና የታችኛው ካናዳ የሚባሉ ሁለት የእንግሊዝ ቅኝ ግዛቶች ሆነ። እ.ኤ.አ. በ1841 እንደ ብሪቲሽ የካናዳ ግዛት እስከ ኅብረታቸው ድረስ እነዚህ ሁለት ቅኝ ግዛቶች ካናዳዎች ተብለው ይጠሩ ነበር።

እ.ኤ.አ. በ1867 ኮንፌዴሬሽን ካናዳ በለንደን ኮንፈረንስ ለአዲሲቷ ሀገር ህጋዊ ስም ተቀበለች እና ዶሚኒዮን የሚለው ቃል የሀገሪቱ ርዕስ ሆኖ ተሰጠ። እ.ኤ.አ. በ1950ዎቹ የካናዳ ዶሚኒየን የሚለው ቃል በዩናይትድ ኪንግደም ጥቅም ላይ አልዋለም ነበር፣ ይህም ካናዳን “የኮመንዌልዝ ግዛት” አድርጋ ነበር የምትቆጥረው። የሉዊስ ሴንት ሎረንት መንግስት በ1951 በካናዳ ህግጋት ውስጥ ዶሚኒዮን የመጠቀም ልምድን አቆመ።

የካናዳ ሕገ መንግሥት ሙሉ በሙሉ በካናዳ ቁጥጥር ሥር እንዲሆን ያደረገው የካናዳ ሕግ 1982፣ ለካናዳ ብቻ ነው የተመለከተው። በዚያው ዓመት በኋላ የብሔራዊ በዓል ስም ከዶሚኒየን ቀን ወደ ካናዳ ቀን ተቀየረ። ዶሚኒዮን የሚለው ቃል የፌደራል መንግስትን ከክልሎች ለመለየት ጥቅም ላይ ውሏል, ምንም እንኳን ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት በኋላ ፌዴራል የሚለው ቃል የበላይነትን ተክቷል.

መንግስት እና ፖለቲካ

[ለማስተካከል | ኮድ አርም]
የፓርላማ ኮረብታ የካናዳ ፓርላማ
በፓርላማ ሂል ላይ ባለው ማእከል ብሎክ ውስጥ ያለው የሴኔት ክፍል

ካናዳ “ሙሉ ዲሞክራሲ”፣ የሊበራሊዝም ባህል ያለው፣ እና የእኩልነት፣ መጠነኛ የፖለቲካ አስተሳሰብ ያላት ተብላ ትገለጻለች። በማህበራዊ ፍትህ ላይ ያለው ትኩረት የካናዳ የፖለቲካ ባህል መለያ አካል ነው። ሰላም፣ ሥርዓት እና መልካም አስተዳደር፣ ከተዘዋዋሪ የመብት ሰነድ ጎን ለጎን የካናዳ መንግስት መስራች መርሆች ናቸው።በፌዴራል ደረጃ፣ ካናዳ በሁለት አንጻራዊ ማዕከላዊ ፓርቲዎች “የደላላ ፖለቲካ”ን በሚለማመዱ፣[ሀ] የመሃል ግራኝ የካናዳ ሊበራል ፓርቲ እና የመሃል ቀኝ ወግ አጥባቂ የካናዳ ወግ አጥባቂ ፓርቲ (ወይም ቀዳሚዎቹ) ተቆጣጥሯል። በታሪክ ቀዳሚው ሊበራል ፓርቲ በካናዳ የፖለቲካ ስፔክትረም መሃል ላይ ቆሞ፣ ወግ አጥባቂው ፓርቲ በቀኝ በኩል እና አዲሱ ዴሞክራሲያዊ ፓርቲ ግራውን ተቆጣጥሯል። የቀኝ እና የግራ ፖለቲካ በካናዳ ማህበረሰብ ውስጥ ጎልቶ የሚታይ ሃይል ሆኖ አያውቅም። በ 2021 ምርጫ አምስት ፓርቲዎች ለፓርላማ የተመረጡ ተወካዮች ነበሯቸው - ሊበራል ፓርቲ ፣ በአሁኑ ጊዜ አናሳ መንግስት ይመሰርታል ። ኦፊሴላዊ ተቃዋሚ የሆኑት ወግ አጥባቂ ፓርቲ; አዲሱ ዴሞክራሲያዊ ፓርቲ; ብሎክ ኩቤኮይስ; እና የካናዳ አረንጓዴ ፓርቲ።

ካናዳ በህገ-መንግስታዊ ንጉሳዊ ስርዓት ውስጥ የፓርላማ ስርዓት አላት - የካናዳ ንጉሳዊ አገዛዝ የአስፈጻሚ ፣ የሕግ አውጪ እና የፍትህ ቅርንጫፎች መሠረት ነው ። የግዛት ንግሥት ንግሥት ንግሥት ኤልዛቤት II ናት ፣ እሱም የ 14 ሌሎች የኮመንዌልዝ አገሮች እና እያንዳንዱ ንጉስ ነች። የካናዳ 10 ግዛቶች። የካናዳ ንጉሠ ነገሥት የሆነው ሰው ከብሪቲሽ ንጉሠ ነገሥት ጋር አንድ ነው, ምንም እንኳን ሁለቱ ተቋማት የተለያዩ ቢሆኑም ንጉሠ ነገሥቱ በካናዳ አብዛኛውን የፌዴራል ንጉሣዊ ሥራዎቿን እንድትፈጽም በጠቅላይ ሚኒስትሩ ምክር ተወካይ፣ ጠቅላይ ገዥውን ይሾማሉ።

ንጉሣዊው ሥርዓት በካናዳ የሥልጣን ምንጭ ቢሆንም፣ በተግባር ግን አቋሙ በዋናነት ተምሳሌታዊ ነው። የአስፈፃሚ ስልጣኑን አጠቃቀም በካቢኔ የሚመራው የዘውዱ የሚኒስትሮች ኮሚቴ ለተመረጠው የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት እና በጠቅላይ ሚኒስትሩ (በአሁኑ ጀስቲን ትሩዶ) የመንግስት መሪ ተመርጦ የሚመራ ነው። ጠቅላይ ገዢው ወይም ንጉሠ ነገሥቱ፣ ቢሆንም፣ በአንዳንድ የአደጋ ሁኔታዎች ውስጥ ያለ አገልጋይ ምክር ሥልጣናቸውን ሊጠቀሙበት ይችላሉ። የመንግስትን መረጋጋት ለማረጋገጥ፣ ጠቅላይ ገዥው በተለምዶ የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት የብዙሃነትን እምነት ሊያገኝ የሚችለውን የፖለቲካ ፓርቲ መሪ የሆነውን ግለሰብ እንደ ጠቅላይ ሚኒስትር ይሾማል። የጠቅላይ ሚንስትር ጽሕፈት ቤት በመንግሥት ውስጥ ካሉት በጣም ኃይለኛ ተቋማት አንዱ ነው፣ አብዛኞቹን ሕግ አውጥቶ ለፓርላማ ማፅደቅ እና በዘውዱ ሹመት መምረጥ፣ ከላይ ከተጠቀሱት በተጨማሪ ጠቅላይ ገዥው፣ ሌተና ገዥዎች፣ ሴናተሮች፣ የፌዴራል ፍርድ ቤት ዳኞች እና የዘውድ ኮርፖሬሽኖች እና የመንግስት ኤጀንሲዎች ኃላፊዎች. ሁለተኛው ከፍተኛ ወንበር ያለው ፓርቲ መሪ አብዛኛውን ጊዜ የኦፊሴላዊ ተቃዋሚዎች መሪ ይሆናል እና መንግስትን በቁጥጥር ስር ለማዋል የታለመ የተቃዋሚ ፓርላሜንታሪ ስርዓት አካል ነው።በኮሜንት ሃውስ ውስጥ ያሉት እያንዳንዳቸው 338 የፓርላማ አባላት በምርጫ አውራጃ ወይም በመጋለብ በቀላል ብዙነት ይመረጣሉ። በጠቅላይ ሚኒስትሩ ምክር ወይም መንግሥት በምክር ቤቱ የመተማመን ድምፅ ካጣ በጠቅላይ ገዥው ጠቅላላ ምርጫ መጥራት አለበት። ሕገ መንግሥት አንቀጽ 1982 በምርጫዎች መካከል ከአምስት ዓመት በላይ ማለፍ እንደሌለበት ያስገድዳል፣ ምንም እንኳን የካናዳ የምርጫ ሕግ ​​በጥቅምት ወር የተወሰነ የምርጫ ቀን በአራት ዓመታት ውስጥ ቢገድበውም። ወንበራቸው በክልል የተከፋፈለው 105 የሴኔት አባላት እስከ 75 አመት ድረስ ያገለግላሉ።

የካናዳ ፌደራሊዝም የመንግስትን ሃላፊነት በፌዴራል መንግስት እና በአስሩ ክልሎች መካከል ይከፍላል። የክልል ህግ አውጭዎች ዩኒካሜራሎች ናቸው እና ከኮመንስ ሃውስ ጋር በሚመሳሰል የፓርላማ ፋሽን ይሰራሉ። የካናዳ ሶስት ግዛቶችም ህግ አውጪዎች አሏቸው፣ ነገር ግን እነዚህ ሉዓላዊ አይደሉም እና ከክልሎች ያነሱ ህገመንግስታዊ ሀላፊነቶች አሏቸው። የክልል ህግ አውጪዎችም ከክልላዊ አቻዎቻቸው በመዋቅር ይለያያሉ።

የካናዳ ባንክ የአገሪቱ ማዕከላዊ ባንክ ነው። በተጨማሪም የፋይናንስ ሚኒስትር እና የኢኖቬሽን፣ ሳይንስ እና ኢንዱስትሪ ሚኒስትር የስታቲስቲክስ ካናዳ ኤጀንሲን ለፋይናንስ እቅድ እና ኢኮኖሚ ፖሊሲ ልማት ይጠቀማሉ። የካናዳ ባንክ በካናዳ የባንክ ኖቶች መልክ ገንዘብ የማውጣት ስልጣን ያለው ብቸኛ ባለስልጣን ነው። ባንኩ የካናዳ ሳንቲሞችን አይሰጥም; በሮያል ካናዳ ሚንት የተሰጡ ናቸው።

ከፓርላማ ሂል በስተ ምዕራብ በሚገኘው ኦታዋ የሚገኘው የካናዳ ጠቅላይ ፍርድ ቤት

የካናዳ ሕገ መንግሥት የአገሪቱ የበላይ ሕግ ነው፣ እና የተፃፉ ጽሑፎችን እና ያልተፃፉ ስምምነቶችን ያካትታል። የሕገ መንግሥት ሕግ፣ 1867 (ከ1982 በፊት የብሪቲሽ ሰሜን አሜሪካ ሕግ በመባል የሚታወቀው)፣ በፓርላማ ቅድመ ሁኔታ ላይ የተመሠረተ አስተዳደር እና በፌዴራልና በክልል መንግሥታት መካከል የተከፋፈለ ሥልጣንን ያረጋግጣል። እ.ኤ.አ. ቻርተሩ በማናቸውም መንግስት ከመጠን በላይ መጨናነቅ የማይችሉ መሰረታዊ መብቶችን እና ነጻነቶችን ዋስትና ይሰጣል - ምንም እንኳን አንቀፅ ቢኖርም ፓርላማ እና የክልል ህግ አውጪዎች የተወሰኑ የቻርተሩን ክፍሎች ለአምስት ዓመታት እንዲሻሩ ያስችላቸዋል።የካናዳ የፍትህ አካላት ህጎችን በመተርጎም ረገድ ትልቅ ሚና የሚጫወቱ ሲሆን ህገ መንግስቱን የሚጥሱ የፓርላማ ተግባራትን የመምታት ስልጣን አለው። የካናዳ ጠቅላይ ፍርድ ቤት ከፍተኛው ፍርድ ቤት እና የመጨረሻ ዳኛ ሲሆን ከታህሳስ 18 ቀን 2017 ጀምሮ በካናዳ ዋና ዳኛ ሪቻርድ ዋግነር ሲመራ ቆይቷል። ዘጠኙ አባላቶቹ የሚሾሙት በጠቅላይ ሚኒስትር እና በፍትህ ሚኒስትር ምክር ነው። ሁሉም የበላይ እና ይግባኝ ሰሚ ዳኞች የሚሾሙት መንግስታዊ ካልሆኑ የህግ አካላት ጋር በመመካከር ነው። የፌደራሉ ካቢኔ በክልል እና በክልል አውራጃ ላሉ ከፍተኛ ፍርድ ቤቶች ዳኞችን ይሾማል።

የፍትሐ ብሔር ሕግ የበላይ በሆነበት በኩቤክ ካልሆነ በስተቀር በሁሉም ቦታ የጋራ ሕግ ይሠራል። የወንጀለኛ መቅጫ ህግ የፌደራል ሃላፊነት ብቻ ነው እና በመላው ካናዳ አንድ አይነት ነው።የወንጀል ፍርድ ቤቶችን ጨምሮ የህግ አስከባሪ አካላት በክልል እና በማዘጋጃ ቤት የፖሊስ ሃይሎች የሚመራ የክልል ሃላፊነት ነው። ነገር ግን፣ በአብዛኛዎቹ የገጠር አካባቢዎች እና አንዳንድ የከተማ አካባቢዎች፣ የፖሊስ ሃላፊነት ለፌዴራል ሮያል ካናዳ ተራራ ፖሊስ ውል ተሰጥቷል።

የካናዳ አቦርጂናል ሕግ በካናዳ ውስጥ ላሉ ተወላጆች የተወሰኑ ሕገ መንግሥታዊ እውቅና ያላቸውን መብቶች እና የመሬት እና ልማዳዊ ድርጊቶችን ይሰጣል። በአውሮፓውያን እና በብዙ ተወላጆች መካከል ያለውን ግንኙነት ለማስታረቅ የተለያዩ ስምምነቶች እና የጉዳይ ህጎች ተቋቋሙ። በተለይም በ1871 እና 1921 መካከል በካናዳ ተወላጆች እና በግዛቱ ላይ በነበረው የካናዳ ንጉስ መካከል ተከታታይ አስራ አንድ አስራ አንድ ስምምነቶች ተፈርመዋል። የአቦርጂናል ህግ ሚና እና የሚደግፏቸው መብቶች በህገ-መንግስቱ ህግ አንቀጽ 35 1982 በድጋሚ ተረጋግጠዋል።እነዚህ መብቶች እንደ ጤና አጠባበቅ በህንድ የጤና ሽግግር ፖሊሲ እና ከቀረጥ ነፃ መውጣትን የመሳሰሉ አገልግሎቶችን ሊያካትት ይችላል።

የውጭ ግንኙነት እና ወታደራዊ

[ለማስተካከል | ኮድ አርም]

ካናዳ እንደ መካከለኛ ሃይል እውቅና ያገኘችው በአለም አቀፍ ጉዳዮች ውስጥ ባለ ብዙ ወገን መፍትሄዎችን የመከተል ዝንባሌ ስላለው ነው። በአለም አቀፍ ሰላም ማስከበር እና ደህንነት ላይ የተመሰረተ የካናዳ የውጭ ፖሊሲ በህብረቶች እና በአለም አቀፍ ድርጅቶች እና በብዙ የፌደራል ተቋማት ስራ ይከናወናል።በ20ኛው ክፍለ ዘመን የካናዳ የሰላም ማስከበር ሚና በአለም አቀፍ ደረጃ ትልቅ ሚና ተጫውቷል። የካናዳ መንግስት የውጭ ዕርዳታ ፖሊሲ ስትራቴጂ የምዕተ ዓመቱን የልማት ግቦችን ለማሳካት አጽንዖት የሚሰጥ ሲሆን ለውጭ ሰብአዊ ቀውሶች ምላሽ ለመስጠትም እገዛ ያደርጋል።

ካናዳ የተባበሩት መንግስታት ድርጅት መስራች አባል የነበረች ሲሆን በአለም ንግድ ድርጅት፣ በጂ20 እና በኢኮኖሚ ትብብር እና ልማት ድርጅት (ኦኢሲዲ) አባልነት አባል ነች። ካናዳ የተለያዩ የአለም አቀፍ እና ክልላዊ ድርጅቶች እና የኢኮኖሚ እና የባህል ጉዳዮች መድረኮች አባል ነች። እ.ኤ.አ. በ 1976 ካናዳ የሲቪል እና የፖለቲካ መብቶች ዓለም አቀፍ ቃል ኪዳንን ተቀበለች ። ካናዳ በ 1990 የአሜሪካ መንግስታት ድርጅትን (OAS) ተቀላቀለች እና በ 2000 የ OAS አጠቃላይ ጉባኤን እና በ 2001 የአሜሪካ 3 ኛ ስብሰባን አስተናግዳለች ። ካናዳ ግንኙነቷን ለማስፋት ትፈልጋለች። በእስያ-ፓሲፊክ ኢኮኖሚ ትብብር መድረክ (APEC) አባልነት ወደ ፓሲፊክ ሪም ኢኮኖሚዎች።

ካናዳ እና ዩናይትድ ስቴትስ ከዓለም ረጅሙን ያልተከለለ ድንበር ይጋራሉ፣ በወታደራዊ ዘመቻዎች እና ልምምዶች ላይ ትብብር ያደርጋሉ፣ እና አንዳቸው የሌላው ትልቁ የንግድ አጋር ናቸው። ካናዳ ግን ራሱን የቻለ የውጭ ፖሊሲ አላት። ለምሳሌ፣ ከኩባ ጋር ሙሉ ግንኙነት ትኖራለች እና በ2003 የኢራቅ ወረራ ላይ ለመሳተፍ ፈቃደኛ አልሆነችም።

ካናዳ ከዩናይትድ ኪንግደም እና ከፈረንሳይ እና ከሌሎች የቀድሞ የእንግሊዝ እና የፈረንሳይ ቅኝ ግዛቶች ጋር በካናዳ የኮመን ዌልዝ ኦፍ ኔሽን እና በድርጅት internationale de la Francophonie አባልነት ታሪካዊ ግንኙነት አላት። ካናዳ ከኔዘርላንድስ ጋር አወንታዊ ግንኙነት እንዳላት ይታወቃል።

ካናዳ ከብሪቲሽ ኢምፓየር እና ኮመንዌልዝ ጋር የነበራት ጠንካራ ትስስር በብሪቲሽ ወታደራዊ ጥረቶች በሁለተኛው የቦር ጦርነት (1899–1902)፣ አንደኛው የዓለም ጦርነት (1914–1918) እና ሁለተኛው የዓለም ጦርነት (1939–1945) ከፍተኛ ተሳትፎ አስከትሏል። ከዚያን ጊዜ ጀምሮ ካናዳ የባለብዙ ወገንተኝነት ተሟጋች በመሆን ዓለም አቀፍ ጉዳዮችን ከሌሎች አገሮች ጋር በመተባበር ለመፍታት ጥረት በማድረግ ላይ ነች። በቀዝቃዛው ጦርነት ወቅት ካናዳ ለተባበሩት መንግስታት በኮሪያ ጦርነት ትልቅ አስተዋፅዖ ያበረከተች ሲሆን የሰሜን አሜሪካ የኤሮስፔስ መከላከያ ኮማንድ (NORAD) ከዩናይትድ ስቴትስ ጋር በመተባበር ከሶቭየት ህብረት ሊደርስ የሚችለውን የአየር ላይ ጥቃት ለመከላከል መሰረተች።እ.ኤ.አ. በ 1956 በስዊዝ ቀውስ ወቅት ፣ የወደፊቱ ጠቅላይ ሚኒስትር ሌስተር ቢ ፒርሰን የተባበሩት መንግስታት የሰላም አስከባሪ ኃይል እንዲቋቋም ሀሳብ በማቅረብ ውጥረቱን አቃለሉት ፣ ለዚህም የ 1957 የኖቤል የሰላም ሽልማት ተሰጥቷቸዋል ። ይህ የመጀመሪያው የተባበሩት መንግስታት የሰላም ማስከበር ተልዕኮ እንደመሆኑ መጠን ፒርሰን ብዙውን ጊዜ የፅንሰ-ሃሳቡ ፈጣሪ ተብሎ ይታሰባል። ካናዳ ከዚያን ጊዜ ጀምሮ እስከ 1989 ድረስ እያንዳንዱን የተባበሩት መንግስታት የሰላም ማስከበር ጥረትን ጨምሮ ከ50 በላይ የሰላም አስከባሪ ተልእኮዎችን አገልግላለች እና ከዚያን ጊዜ ጀምሮ በሩዋንዳ ፣ በቀድሞዋ ዩጎዝላቪያ እና በሌሎችም ዓለም አቀፍ ተልእኮዎች ኃይሏን ስትጠብቅ ቆይታለች። ካናዳ አንዳንድ ጊዜ በውጪ ሀገራት ተሳትፎዋ በተለይም በ1993 በሶማሊያ ጉዳይ ውዝግብ ገጥሟታል።

እ.ኤ.አ. በ2001 ካናዳ ወታደሮቿን ወደ አፍጋኒስታን አሰማርታ የዩናይትድ ስቴትስ የማረጋጋት ሃይል እና በተባበሩት መንግስታት የተፈቀደለት በኔቶ የሚመራው የአለም አቀፍ የፀጥታ ድጋፍ ሃይል አካል ሆኖ ነበር። እ.ኤ.አ. ነሐሴ 2007 የካናዳ የአርክቲክ ግዛት የይገባኛል ጥያቄ ሩሲያውያን ወደ ሰሜን ዋልታ ካደረጉት የውሃ ውስጥ ጉዞ በኋላ ተፈትኗል። ካናዳ ያንን አካባቢ ከ1925 ጀምሮ እንደ ሉዓላዊ ግዛት ወስዳዋለች። በሴፕቴምበር 2020 ካናዳ የኮቪድ-19 ክትባቶች ግሎባል ተደራሽነት (COVAX) ፕሮግራምን ተቀላቀለች፣ ይህም ዓላማው የ COVID-19 ክትባት ለሁሉም አባል ሀገራት እኩል ተደራሽነትን ለማረጋገጥ እና ለመርዳት ነው። ዝቅተኛ ገቢ ያላቸው አገሮች ደህንነቱ የተጠበቀ የመድኃኒት መጠን።

ሀገሪቱ ወደ 79,000 የሚጠጉ ንቁ ሰራተኞች እና 32,250 የተጠባባቂ ሰራተኞችን የሚይዝ ፕሮፌሽናል፣ በጎ ፍቃደኛ ወታደራዊ ሀይልን ትቀጥራለች። የተዋሃደው የካናዳ ኃይሎች (ሲኤፍ) የካናዳ ጦርን፣ የሮያል ካናዳ ባህር ኃይልን እና የሮያል ካናዳ አየር ኃይልን ያጠቃልላል። እ.ኤ.አ. በ2013፣ የካናዳ ወታደራዊ ወጪ ወደ 19 ቢሊዮን ዶላር የሚጠጋ፣ ወይም ከአገሪቱ አጠቃላይ የሀገር ውስጥ ምርት (ጂዲፒ) አንድ በመቶ አካባቢ ነበር። የ2016 የመከላከያ ፖሊሲ ግምገማን ተከትሎ "ጠንካራ፣ ደህንነቱ የተጠበቀ እና የተሳተፈ" የተባለውን ተከትሎ፣ የካናዳ መንግስት በሚቀጥሉት አስርት አመታት ውስጥ የሀገሪቱን የመከላከያ በጀት የ70 በመቶ ጭማሪ ማሳየቱን አስታውቋል። የካናዳ ጦር ሃይሎች 88 ተዋጊ አውሮፕላኖች እና 15 የባህር ኃይል ወለል ተዋጊዎችን በዓይነት 26 ፍሪጌት ዲዛይን ላይ በመመስረት ይገዛሉ። የካናዳ አጠቃላይ ወታደራዊ ወጪ በ2027 ወደ CA $32.7 ቢሊዮን ይደርሳል ተብሎ ይጠበቃል።የካናዳ ጦር በአሁኑ ጊዜ ከ3000 በላይ ሰራተኞችን ወደ ባህር ማሰማራቱ ኢራቅ፣ዩክሬን እና ካሪቢያን ባህርን ጨምሮ