Staatsbegrafnis

‘n Staatsbegrafnis is ‘n openbare begrafnisseremonie wat deur ‘n land se regering georganiseer word vir oorlede staatshoofde en ander persone met besondere status in daardie land. Hierdie laaste eerbetoon gaan altyd gepaard met prag en praal en militêre vertoon.

Die besluit aan wie ‘n staatsbegafnis gegee word, berus by die staatspresident. In die besluit word gekyk aan wie in die verlede so ‘n eer te beurt geval het, die hoogte van die amp wat die oorledene beklee het, die aard van die dienste wat hy aan sy land gelewer het en veral die publieke agting wat die persoon geniet het.

Die regering aanvaar verantwoordelikheid vir die seremoniële reëlings. Meesal vind die begrafnis plaas vanuit die kerkgebou van die gemeente waaraan die oorledene behoort het. In oorleg met die familie word besluit op die predikant(e) wat sal optree en die liedere wat gesing word. Die militêre seremonie word bepaal deur die militêre protokol. ‘n Begrafnis met volle militêre eer word gewoonlik voorbehou vir die staatshoof. Meesal word die doodkis op ‘n kanonwa vervoer met ‘n militêre begeleiding van perde, ‘n landsvlag op die kis, ‘n erewag langs die strate en soms selfs salvo’s. Dikwels word vir die dag of dae voor die teraardebestelling ‘n tydperk van rou aangekondig. Ook lê die afgestorwene soms ‘n tydperk in staatsie waar lede van die publiek kan kom afskeid neem. Vlae op alle staatsgeboue en ook by ambassades in die buiteland hang halfstok vir die routydperk. As dit ‘n begrafnis van ‘n staatshoof is, word dit dikwels ook deur staatshoofde van bevriende lande bygewoon.

Sekere bekende Suid-Afrikaners wat die eer van ‘n staatsbegrafnis te beurt geval het, was

• Patrick Duncan en E.G. Jansen, was beide dienende ‘n goewerneur-generaal van Suid-Afrika toe hulle gesterf het.
• C.R. de Wet, Rachel Isabella Steyn, Emily Hobhouse
• Louis Botha, D.F. Malan, Hans Strydom, H.F. Verwoerd
• Frank Joubert
• F.W. Reitz, T.E. Dönges, Marais Viljoen
• Johannes Hendrikus Viljoen, Albert Jacobus Stals, M.C.G.J. van Rensburg
• J.C. Smuts se familie het ‘n staatsbegrafnis van die hand gewys. Smuts het bloot ‘n militêre begrafnis gehad.
• Die families van J.B.M. Hertzog en Helen Suzman was nie te vinde vir ‘n staatsbegrafnis nie.
• Andrew Beauchamp-Proctor
• Nelson Mandela, Winnie Madikizela-Mandela, Andrew Mlangeni

• thepresidency.gov.za
• ru.ac.za/vice-chancellor