Orde van Mapungubwe
Die Orde van Mapungubwe word toegeken aan Suid-Afrikaanse burgers vir uitstaande prestasie en uitnemendheid. Die orde is in 2002 deur die regering van Suid-Afrika ingestel. Dit vervang die ouer Orde van die Goeie Hoop, die Orde van die Ster van die Suide en die Orde van Verdienste.
Simboliek
[wysig | wysig bron]Die Koninkryk van Mapungubwe het meer as duisend jaar gelede in die noorde van Suid-Afrika bestaan. Dié koninkryk is onderskei deur 'n gesofistikeerde regeringstelsel, 'n ontwikkelde landboustelsel en myn- en metallurgienywerheid. Mapungubwe het wyd en syd handel gedryf – met lande tot so ver weg as China. Mapungubwe het in sy tyd die uitnemendheid van menslike denke en vindingrykheid verteenwoordig.
Elemente
[wysig | wysig bron]Mapungubwe-renoster – Hierdie welbekende goue beeldjie van 'n renoster is by die argeologiese opgrawing van Mapungubwe ontdek. 'n Met goud geplateerde figuurtjie is rondom 'n sagte kern – waarskynlik gekerfde hout – gevorm. Hierdie beeldjie is getuie van die uitnemende menslike vindingrykheid wat in die koninkryk bestaan het.
Mapungubwe-heuwel – Die heuwel vorm die agtergrond van die orde. Dit is 'n sandsteenheuwel wat neergelê is op modderafsettings in 'n droë, subtropiese gebied met ongereëlde somerreëns. Die uitgrawings by die vindplaas het getoon dat uitnemendheid gegroei het uit die moeilikste natuurlike omstandighede.
Mapungubwe-septer – Die septer van Mapungubwe word op die orde aan albei kante van die goudsmeltpot geplaas. Hierdie septer is ook in 'n graf by die vindplaas ontdek. Versierde goudsmeltpot – Die basiese simmetriese vorms op die goudsmeltpot, wat oorvloei, is simbolies van die oorvloed aan uitnemendheid, wetenskap en kreatiwiteit en getuienis van die vroegste prestasies in die metallurgie.
Opkomende son – Die nuwe era wat vir Afrika aanbreek. Vier uithoeke van die wêreld – Die uithoeke is simbolies van die prestasies van Suid-Afrikaners wêreldwyd.
Smeltoond – Die reinigende en lewegewende eienskappe van vuur, wat sedert die Ystertydperk gebruik is om ontwikkeling en uitnemendheid in beskawings en gemeenskappe te bevorder.
Ontvangers
[wysig | wysig bron]2002
- Nelson Mandela – Platinum
- Allan McLeod Cormack (postuur) – Goud
- F.W. de Klerk – Goud
- Basil Schonland – Goud
- Peter Beighton – Brons
- Hamilton Naki – Brons
2004
- Sydney Brenner – Goud
- Tshilidzi Marwala – Brons
- Batmanathan Dayanand Reddy – Brons
2005
- John Maxwell Coetzee – Goud
- Aaron Klug – Goud
- Frank Nabarro – Goud
- Tebello Nyokong – Brons
- Himla Soodyall – Brons
2006
- Selig Percy Amoils – Silwer
- George Francis Rayner Ellis – Silwer
- Lionel Opie – Silwer
- Patricia Berjak – Silwer
2007
- Claire Penn – Silwer
- Sibusiso Sibisi – Silwer
- Valerie Mizrahi – Silwer
2008
- Doris Lessing – Goud
- Wieland Gevers – Silwer
- Phuti Ngoepe – Silwer
- Tim Noakes – Silwer
- Pragasen Pillay – Silwer
2009
- Bongani Mawethu Mayosi – Silwer
2010
- Johann Lutjeharms – Silwer
- Monique Zaahl – Brons
- Douglas Butterworth – Silwer
2011
- Pieter Steyn – Silwer
2012
- Oliver Tambo (postuur) – Platinum
- Albert Luthuli (postuur) – Platinum
- Barry David Schoub – Silwer (vir prestasies in virologie)
- Patience Mthunzi-Kufa – Brons
2014
- Malegapuru Makgoba – Silwer
- Glenda Gray – Silwer
- George Ekama – Silwer
- Bernie Fanaroff – Silwer
- Quarraisha Karim – Brons
2016
- Zwelakhe Sisulu – Goud
2017
- Fulufhelo Nelwamondo – Silwer
- Siyabulela Lethuxolo Xuza – Silwer
2019
- Bomo Edna Edith Molewa (postuur) – Goud
- Malik Maaza – Silwer
- Ari Sitas – Silwer
- Thokozani Majozi – Brons