Indo-Irannese tale

Indo-Irannese tale
Geografiese verspreiding:	Suid-, Sentraal- en Wes-Asië
Genetiese klassifikasie:	Indo-Europese tale  Indo-Irannese tale
Onderafdelings:	Indo-Ariese tale Irannese tale Nuristani-tale
Verspreiding van Indo-Irannese tale

Die Indo-Irannese tale vorm die grootste en mees oostelike bestaande tak van die Indo-Europese taalfamilie. Hulle word deur meer as een miljard mense gepraat en streek vanaf die Kaukasus (Osseties) en Europa (Romani) ooswaarts tot Xinjiang (Sarikoli) en Assam (Assamees) asook suid tot die Maledive (Dhivehi) en Sri Lanka (Singalees). Die mees afgeleë Indo-Irannese taal is egter Fidjiaanse Hindi, een van die drie amptelike tale van die eilandnasie Fidji in Oseanië.

Die Indo-Irannese taalfamilie bestaan uit die drie hooftakke:

• Indo-Ariese tale, gepraat deur sowat een miljard mense, veral in Suid-Asië maar ook in Europa (Romani).
• Irannese tale, gepraat deur sowat 130 miljoen mense in Sentraal- en Suid-Asië.
• Nuristani-tale, gepraat deur sowat 30 000 mense in Afghanistan (Nuristan-provinsie) en Pakistan.

Die grootste tale (volgens moedertaalsprekers) behoort aan die Indo-Ariese groep: Hindoestani (Hindi-Oerdoe, 325 miljoen), Bengaals (190 miljoen), Pandjabi (129 miljoen), Marathi (72 miljoen), Rajasthani (50 miljoen), Gujarati (47 miljoen), Awadhi (40 miljoen), Bhojpuri (40 miljoen), Maithili (34 miljoen), Oriya (32 miljoen), Saraiki (26 miljoen), Sindhi (24,5 miljoen), Magahi (20,7 miljoen), Chhattisgarhi (18 miljoen), Nepalees (16 miljoen), Singalees (16 miljoen), Angika (15 miljoen), Rangpuri (15 miljoen), Assamees (13 miljoen), Kannauji (9,5 miljoen), Hariyanavi (8 miljoen), Marwari (7,8 miljoen), Konkani (6 miljoen), Bundeli (5,6 miljoen), Kasjmiri (5,5 miljoen), Dogri (4 miljoen), Bhili (3,2 miljoen), Bagheli (2,7 miljoen), Garhwali (2,5 miljoen) en Kumaoni (2 miljoen). Die belangrikste tale binne die Irannese groep is: Persies (57 miljoen), Pasjtoe (ca. 50 miljoen), Koerdies (30 miljoen), Beloetsji (5 miljoen) en Braj (1,6 miljoen).

• (en) Nicholas Sims-Williams, red. (2002). Indo-Iranian Languages and Peoples. Oxford University Press.

Wikimedia Commons bevat media in verband met Indo-Irannese tale.

• (en) "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Indo-Iranian". Ethnologue. Besoek op 16 April 2021.
• (en) "Indo-Iranian languages". Encyclopædia Britannica. Besoek op 16 April 2021.