Koromandelkus

Die Koromandelkus is die smal vrugbare suidoostelike kusstrook van Indië.

Die gebied lê tussen die Oos-Ghats in die weste, die Golf van Bengale in die ooste, die deltamonding van die Krisjna (rivier) in die staat Andhra Pradesh in die noorde en Kaap Calimere naby die delta van die Kaveririvier in die staat Tamil Nadu in die suide. Verskeie ander riviere mond ook as deltas hier uit, soos die Palar en die Penner. Al die riviere kom uit die oostelike hellings van die Wes-Ghats. Weens die deltas is die kus baie vlak en is daar ‘n gebrek aan natuurlike hawens. Hawens is ontwikkel by Pulicat (Pazhaverkadu), Chennai (Madras), Puducherry (Pondicherry), Karaikal en Nagappattinam (Negapatam) en bied beskerming teen die moeson. Katamarans word dikwels gebruik. In Oktober tot Desember val die meeste reën. Daar is immergroen woude en wortelboommoerasse. Die alluviale vlaktes is vrugbaar en geskik vir landbou en die binneland lewer sekere minerale. ‘n Goeie infrastruktuur verbind die stede. Met die tsunami van 26 Desember 2004 het die kusgebied baie gely.

In die oudheid het die gebied met die Romeinse Ryk handel gedryf. Griekse en Arabiese handelaars het wierook, ivoor, edelstene, pêrels en tekstiel na die Weste geneem sowel as speserye wat hulle uit die lande in die suidooste van Asië verkry het. In die 15de eeu ontdek Vasco da Gama die seeweg na Indië. Nederland verower in 1659 Negapatam van die Portugese en beveilig daarmee die VOC se skeepvaart rondom Indië. Hulle bou daar indrukwekkende forte as simbole van mag, maar ook as huisvesting vir die koopmanne en soldate en as magasyne vir die uitvoer van katoen en diamante. Die Britte kry beheer ook Madras en Machilipatnam, die Nederlanders oor Pulicat, Sadras, Tuticorin en later ook Machilipatnam, die Franse oor Pondicherry, Nizampatnam en Karaikal en die Dene in November 1620 oor Tranquebar. In 1825 neem Engeland beheer oor die Nederlandse besittings oor. Frankryk regeer tot in 1954 oor die gebiede Pondicherry en Karaikal.

Tot ongeveer 1660 was die meeste Kaapse slawe in besit van die VOC van Indiese afkoms. Hulle was hoofsaaklik vakmanne, talle was Christene en het Kreools-Portugees gepraat. Die Koromandelkus was bekend om die bedrukte katoenstof sis en meubelstukke beskilder met lak verkry uit skulpe. Slawe afkomstig uit die streek was ook bekend as bedrewe met naald en gare.

• De Wet, Con; Hattingh, Leon en Visagie, Jan (reds.): Die VOC aan die Kaap, 1652-1795. Pretoria: Protea, 2016. ISBN 978-1-4853-0019-9