Donker newel

LDN 483 is sowat 700 ligjare van ons af in die sterrebeeld Slang.^[1]

’n Donker newel of absorpsienewel is ’n soort newel wat so dig is dat dit die lig van voorwerpe agter hulle, soos sterre en emissie- en refleksienewels, blokkeer. Die blokkering word veroorsaak deur interstellêre stofdeeltjies. Swerms en groot donkernewelkomplekse word verbind met reuse- molekulêre wolke. Geïsoleerde, klein donker newels word Bok-newels genoem (na die sterrekundige Bart Bok). Nes met ander interstellêre stof of materiaal, is voorwerpe wat dit verberg net sigbaar danksy radiogolwe of infrarooilig.

Oorsig

Donker wolke lyk so vanweë submikrometer-grootte stofdeeltjies wat bedek is met bevrore koolstofmonoksied en stikstof, wat die deurgang van lig met sigbare golflengtes blokkeer. Ook teenwoordig is molekulêre waterstof, atomiese helium, C¹⁸O, CS, NH₃ (ammoniak), H₂CO (formaldehied), c-C₃H₂ (siklopropenilideen) en ’n molekulêre ioon N₂H⁺ (diasenilium), wat almal redelik deursigtig is. Dié wolke is die broeigrond vir sterre en planete, en om hul ontwikkeling te verstaan is noodsaaklik vir ’n begrip van stervorming.^[2]^[3]

Die vorm van sulke donker newels is baie onreëlmatig; hulle het geen duidelike grense nie. Die grootste donker newels is met die blote oog sigbaar en lyk soos donker kolle teen die ligter agtergrond van die Melkweg.

Galery

Die donker newel LDN 1768 bevat protosterre.^[4]
Die newel LDN1774.^[5]
Lupus 4 is ’n digte kol stof en gas waar nuwe sterre na verwagting vorm.^[6]

Verwysings

↑ "The dark nebula LDN 483". www.eso.org (in Engels). European Southern Observatory. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Februarie 2020. Besoek op 14 Januarie 2015.
↑ James Di Francesco et al., 2002, "Abundances of Molecular Species in Barnard 68", The Astronomical Journal, 124, 2749
↑ "ESO - eso9934 - Secrets of a Dark Cloud". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2009. Besoek op 18 Oktober 2017.
↑ "All Quiet in the Nursery?" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Desember 2017. Besoek op 23 Maart 2016.
↑ "A Hole in the Sky" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Junie 2018. Besoek op 14 Junie 2015.
↑ "Cosmic Forecast: Dark Clouds Will Give Way to Sunshine". www.eso.org (in Engels). European Southern Observatory. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Maart 2019. Besoek op 8 September 2014.

Eksterne skakels

Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Donker newel.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia

[1] "The dark nebula LDN 483". www.eso.org (in Engels). European Southern Observatory. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Februarie 2020. Besoek op 14 Januarie 2015.

[2] James Di Francesco et al., 2002, "Abundances of Molecular Species in Barnard 68", The Astronomical Journal, 124, 2749

[3] "ESO - eso9934 - Secrets of a Dark Cloud". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2009. Besoek op 18 Oktober 2017.

[4] "All Quiet in the Nursery?" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Desember 2017. Besoek op 23 Maart 2016.

[5] "A Hole in the Sky" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Junie 2018. Besoek op 14 Junie 2015.

[6] "Cosmic Forecast: Dark Clouds Will Give Way to Sunshine". www.eso.org (in Engels). European Southern Observatory. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Maart 2019. Besoek op 8 September 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]