zajmować

Etymology

From zająć +‎ -ować. First attested in 1395.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /zajmɔvat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /zajmɔvat͡ɕ/

Verb

zajmować impf (perfective zająć)

1. (attested in Sieradz-Łęczyca) to take (cattle) in damage to secure compensation
   • 1897 [1395], Teki Adolfa Pawińskiego‎, volume III, number 3753, Łęczyca Land:

     Quod sicut Boguslaus... habuit iurare, quod in suis arestaret. Terminum super eum stal roki, quod debet sibi restituere omnia pecora et pecudes, quascunque zaymoual

     [Quod sicut Boguslaus... habuit iurare, quod in suis arestaret. Terminum super eum stał roki, quod debet sibi restituere omnia pecora et pecudes, quascunque zajmował]

2. (attested in Greater Poland) to occupy property, to appropriate
   • 1967 [1420], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 764, Kościan:

     Jako thy copcze..., thy szą starego dawna bily stare copcze..., a nygdze gyndze daley mimo thy... zay[a]mowal (cała zapiska przekreślona przez pisarza)

     [Jako ty kopce..., ty są z starego dawna były stare kopce..., a nigdzie jindzie dalej mimo ty... zaj[a]mował (cała zapiska przekreślona przez pisarza)]

3. to cover some area, to contain
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 234:

     Myenya nyektorzy, yze Syrya, tho myasto y *ssyemya, lezy v stroną od zydowskey zyemye, nycz yey nye zaymvyącz (sic legitur Syria, quod nullam includit partem Iudaeae), alye yest osobna zyemya

     [Mienią niektorzy, iże Syryja, to miasto i ziemia, leży w stronę od żydowskiej ziemie, nic jej nie zajmując (sic legitur Syria, quod nullam includit partem Iudaeae), ale jest osobna ziemia]

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “zajmować”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Etymology

Inherited from Old Polish zajmować. By surface analysis, zająć +‎ -ować.

Pronunciation

• Audio 1; “zajmować”:

  (file)

• Audio 2; “zajmować się”:

  (file)

• Rhymes: -ɔvat͡ɕ
• Syllabification: zaj‧mo‧wać

Verb

zajmować impf (perfective zająć)

1. (transitive) to occupy, to take up (to physically fill an entire area entirely)
2. (transitive) to occupy, to take (to stand, sit or lie down in a specific place, i.e. in a chair)
3. (transitive, colloquial) to reserve, to book [with dative ‘for whom’]

   Synonym: rezerwować

4. (transitive) to occupy, to take up (to start living in a specific place)

   Synonym: mieszkać

5. (transitive) to take, to rank, to occupy (to be in a particular place in a competition or hierarchy, etc.)

   zajmować pierwsze miejsce ― to take first place

6. (transitive) to occupy (to start using and make unavailable for others)

   zajmować łazienkę ― to occupy a bathroom

7. (transitive, military) to occupy, to seize (to introduce troops into an area and thus gain control over it)

   Synonym: (impf,pf) anektować

8. (transitive) to take, to occupy (to last a certain amount of time)

   Synonym: zabierać

   To zajmuje długo. ― This is taking a long time.

9. (transitive) to occupy (to give someone something to do) [with instrumental ‘with what’]
10. (transitive) to occupy, to absorb, to grab, to engage (to interest someone for a long time)
11. (transitive, law) to distrain (to seize somebody's property in place of, or to force, payment of a debt)

    Synonyms: aresztować impf or pf, sekwestrować impf or pf

12. (transitive, of fire, etc.) to engulf, to take (to cover the entire surface or object with harmful effects)
13. (transitive) to take up, to assume (to begin to have or perform)

    zajmować pozycję ― to assume a position

    zajmować postawę ― to take up an attitude

14. (transitive) to take up (to begin to be somewhere)
15. (transitive) to take, to seize (to take possession of something)
16. (transitive, of diseases) to take (to affect to some organ)
17. (transitive) to occupy (to fill a period of time with some action)
18. (transitive, obsolete) to embrace; to encompass

    Synonyms: obejmować, ogarniać, zagarniać

19. (transitive, obsolete) to hit physically [with po (+ locative) or w (+ accusative) ‘where’]

    Synonym: uderzać

20. (transitive, obsolete) to take; to abduct

    Synonyms: porywać, zabierać

21. (transitive, obsolete) to take along (to grab and bring with oneself)

    Synonym: zabierać

22. (transitive, obsolete) to delight, to charm

    Synonym: zachwycać

23. (reflexive with się) to take up, to engage, to be engaged with, to be occupied with; to handle, to deal with, to address (to begin doing) [with instrumental ‘what’]
24. (reflexive with się) to take care of, to look after; to handle, to deal with, to address (to do what is necessary to ensure the wellbeing of someone or something) [with instrumental ‘whom/what’]
25. (reflexive with się) to catch fire, to conflagrate (to become engulfed in flames) [with instrumental ‘what’ and od (+ genitive) ‘from/because of what’]
26. (reflexive with się, obsolete) to start, to begin

    Synonyms: rozpoczynać się, zaczynać się

27. (reflexive with się, obsolete) to be interested

    Synonyms: ciekawić się, interesować się

28. (reflexive with się, obsolete) to fancy, to be attracted to (to feel a romantic attraction towards someone)

Further reading

• zajmować in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• zajmować się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• zajmować in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zajmować”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zajmować się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “ZAJMOWAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 14.04.2010
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “zajmować”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “zajmować”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “zajmować”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 8, Warsaw, page 111
• zajmować in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
• zajmować się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego