trudność

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *trudьnostь. By surface analysis, trudny +‎ -ość. First attested in the middle of the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /trudnɔɕt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /trudnɔɕt͡ɕ/

Noun

trudność f

1. difficulty (obstacle that hinders achievement of a goal)
   • 1901 [Middle of the 15th century], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 429:

     Slowa dzyewycze kv dzyewcze o lyek[u] […] kv trvdnosczy byzkvpv sye przygadzayøczey (de remedio opportuno ad difficulatem episcopo occurrentem)

     [Słowa Dziewice ku dziewce o lek[arstwie sposobnym] ku trudności biskupu sie przygadzającej (de remedio opportuno ad difficulatem episcopo occurrentem)]

   • 1915 [Middle of the 15th century], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543‎, page 515:

     Trudnoszczą

     [Trudnością]

2. difficulty (intricacy, complexity of matters)
   • 1466, Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy z rkpsu Biblioteki Jagiellońskiej nr 2195 oraz z rękopisu, numbers 1490/11, 1945/1, Biblioteka Kapitulna w Pradze, page 12:

     Non potens, gl. sc. tu homo, de magnarum summa rerum gl. de congerie, de copia causarum o trudnosczyach, seriem disponere

     [Non potens, gl. sc. tu homo, de magnarum summa rerum gl. de congerie, de copia causarum o trudnościach, seriem disponere]

3. (attested in Lesser Poland) difficulty (state of being difficult)
   • 1892 [1484], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎, Krakow, pages 706–707:

     Thedy mynisthrovye... mayą onego wsthąpvyączego sthadlo... y polozenye... vypytaczi..., povyedayącz yemu thrudnosczy y thwardosczy, y czyązkosczy thego tho braczthwa (fraternitatis eiusdem onera)

     [Tedy ministrowie... mają onego wstępującego stadło... i położenie... wypytać..., powiedając jemu trudności i twardości, i ciężkości tego to bractwa (fraternitatis eiusdem onera)]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 830:

     O myly boze, y czo moze przydz kv mysly... pamyątayączemv koroną tarnovą mylego Iesucrista? Yedno vkazanye vzgardzenya, przeczyvnoscz sromoczenya a trudnoscz mączenya

     [O miły Boże, i co może przyć ku myśli... pamiętającemu koronę tarnową miłego Jesukrysta? Jedno ukazanie wzgardzenia, przeciwność sromocenia a trudność męczenia]

References

• Boryś, Wiesław (2005) “trudność”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “trudność”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “trudność”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN