PC109 / PC107

GEMO AUTO-TUNE PID SICAKLIK ADIM KONTROL CĐHAZI

Dikkat, Yüksek Gerilim, Çift / Takviyeli Çöpe CE Đşareti

Tehlike Riski, Uyarı Elektrik Çarpması Tehlikesi Yalıtımlı Atmayın

TEKNĐK ÖZELLĐKLER
• Ebat : PC109:96x96, PC107:72x72mm
• Pano Kesiti : PC109:91x91, PC107:68x68mm
• Gösterge : 4 Hane 7 Segment PV, 4 hane 7 Segment SV
• Giriş : J,K,S tipi T/C, Pt100, seçmeli
• Ölçme Skalası : -100 .. 600 oC, J tip T/C, (Inpt=J), -100 .. 1300 oC, K tip T/C, (Inpt=k)
0 .. 1750 oC, S tip T/C, (Inpt=S), -100 .. 600 oC, Pt100, (Inpt=Pt)
• Duyarlık : ± 1 oC veya ± 0.1 oC
• Ölçme Doğruluğu : ± % 0.3 (Tam Skalanın)
• Zaman Doğruluğu : ± % 1.5 (ayarlanan zaman değerinin)
• Kontrol Formu : ON-OFF veya P, PI, PD, PID - seçmeli
• Heat Çıkışı : Röle (NA + NK), 250VAC, 2A, Rezistif yük, (opsiyon SSR)
• Alarm Çıkışı : Röle (NA + NK), 250VAC, 2A, Rezistif yük
• Heat SET Ayarı : 0 .. Skala değeri (seçilen sensör tipine göre değişir)
• Alarm SET Ayarı : AL.tY = Abs; 0.. Skala değeri oC (A.SEt)
AL.tY = rel; -100 .. +100 oC (r.Alr)
• Heat Histeresiz : 0 .. 50oC (H.Hys); 0 ise PID kontrol seçilir
• Alarm Histeresiz : 1 .. 50oC (A.Hys)
• Oransal Bant : 1 .. 130 oC (Pb.C)
• Đntegral Zamanı : 0 .. 30,0 dak. (0 ise OFF)
• Türev Zamanı : 0.. 10,0 dak. (0 ise OFF)
• Kontrol Periyodu : 4 .. 200 sn (Ct)
• Ofset : -100..+100 oC (oFFS)
• Ortam Sıc. Komp. : 0 .. 50 oC (T/C)
• Hat Kompanzasyonu : 10 Ohm maks. (3 telli Pt100)
• Sensör Koruması : Sensör veya sensor hattı koparsa, ölçme skalası dışına çıkılırsa veya giriş
ölçümü başarısız olursa OUT ve ALARM çıkışı OFF olur
• Besleme Voltajı : 100..240VAC, 50-60Hz veya
(sadece PC107 için opsiyonel ) 24Vac/dc (izolasyon gerilimi 40VAC maks.)
• Güç Tüketimi : < 6VA
• Bağıl Nem : 30oC 'ye kadar %80,sonra doğrusal azalarak 50oC'de %50 (yoğunlaşmasız)
• Đşletme irtifası : < 2000 m
• EMC : EN 61000-6-1, EN 61000-6-3 (Sadece hafif sanayi ortamı)
• Güvenlik : EN 61010-1; Kirlenme derecesi 1, ölçme sınıfı I
(Sadece hafif sanayi ortamı, çift/takviyeli yalıtımlı, iletken olmayan kirlilik)
• Koruma Sınıfı : IP20; EN 60529'a göre
• Çalışma Sıcaklığı : 0 .. 50 oC
• Depolama Sıcaklığı : -10oC .. 60oC (buzlanma olmadan)
• Ağırlık : < 0.5 kg
• Klemens Sıkma Torku: en fazla 0.5 N.m
UYARI: 2 telli Pt100 kullanılıyorsa, kompanzasyon ucunu ölçüm ucuna
cihaz klemensi üzerinden köprüleyin:
(PC109 :17-18, PC107: 13-14)
no: normalde açık
nc: normalde kapalı

Gürbüzoğlu Elektronik San. ve Tic. Ltd. Şti. http://www.gemo.com.tr

Çamlıtepe Cad. No:297 / 3-4 Siteler, Ankara, Türkiye e-posta: info@gemo.com.tr
Tel: 0-312-3503900, Faks: 0-312-3511117
1
GEMO
KURULUM, KULLANIM ve UYARILAR
● Bu cihaz ve ambalajı çöp değildir. Bu cihazın ambalajını veya bu cihazı, kullanım süresi dolduğunda çöpe
atmayınız, uygun bir geri dönüşüm noktasına iletiniz.
● Kullanım ve montaj öncesi cihazın kullanıcı kılavuzunu tamamen ve dikkatlice okuyunuz. Bu kılavuzdaki
uyarıları dikkate alınız.
● PC109 / PC107 panel tipi sabit montaj için uygundur.
● Cihazın montajı ve kullanımı yetkili ve eğitimli personel tarafından yapılmalıdır.
● Montaj öncesi, cihazı göz kontrolünden geçirin. Hasarlı veya arızalı cihazın montajını yapmayınız.
● Cihazın içini açmayınız, devrelerine müdahale etmeyiniz. Cihazın içinde kullanıcı tarafından değiştirilebilecek
bir parça yoktur. Arızalı cihazın onarımı için üretici firmaya başvurunuz.
● Cihaz, yanabilir veya patlayabilir gazların ve/veya maddelerin bulunduğu ortamlarda veya aşındırıcı
atmosferik ortamlarda kullanılmaz.
● Bu cihaz sadece hafif sanayi ortamında kullanım için tasarlanmıştır. Bu cihaz, ev kullanımına ve tıbbi amaçlı
kullanıma uygun değildir. Bu cihaz, insan sağlığı ve güvenliği ile ilgili uygulamalar için uygun değildir. Bu cihaz
otomotiv, askeri ve denizcilik uygulamaları için uygun değildir.
● Cihazı, çocukların ve yetkisiz kişilerin kullanmasına izin verilmemelidir.
● Çarpılmaya karşı, montaj sırasında bütün elektrik beslemelerini kesiniz.
● Cihaza enerji vermeden önce besleme gerilimini kontrol ediniz, uygun olmayan gerilimi uygulamayınız. Cihaza
bağlanan nötr hattının uygunluğunu denetleyiniz. Hatalı nötr hatları cihaza kalıcı hasar verebilir.
● Cihaz şebeke/besleme girişinde harici bir sigorta (1A, 250VAC) ve devre kesici anahtar kullanınız. Her bir röle
çıkışı için ayrı ayrı harici bir sigorta (2A, 250VAC) kullanınız.
● Şebeke bağlantıları için uygun kablo kullanınız. Güvenlik kurallarına uygun montaj yapınız.
● Cihazı, hava dolaşımının olduğu bir panoya, uygun ölçüde hazırlanmış pano kesitine, iki adet kıstırma parçası
ile sıkıca ve sağlam bir şekilde, bağlantı klemens noktalarına kullanıcının erişemeyeceği şekilde monte ediniz.
● Cihazı,“Teknik Özellikler” bölümünde belirtilen çevresel şartlar dışındaki şartlarda kullanmayınız.
● Cihazı, iletken kirlilik oluşabilecek ortamlarda kullanmayınız.
● Cihazı, rutubet, titreşim, kirlilik ve yüksek/düşük sıcaklık gibi olumsuz çevresel şartlara karşı korunaklı şekilde
monte ediniz.
● T/C kullanıldığı durumlarda, doğru kompanzasyon kablosu kullanınız, ek yapmaktan kaçınınız, cihaz klemens
bağlantısına kadar T/C kablosu kullanınız.
● Cihazı, sinyal ve haberleşme kablolarını kontaktör, elektriksel gürültü yayan cihazlar ve enerji taşıyan
hatlardan uzak tutunuz. Ekranlı ve burgulu sinyal ve haberleşme kabloları kullanıp ekranı cihaz tarafından
topraklayınız. Sinyal ve haberleşme kablolarının uzunluğunu 3m'den kısa olacak şekilde monte ediniz.
● Uygulamalarınızda, acil durumlar (Acil STOP, aşırı basınç tahliyesi ve benzeri) için PC109 / PC107'den başka
ve bağımsız mekanik ve/veya elektro mekanik yardımcı ekipman kullanınız. Başka ekipmanlarla
desteklenmiş uygun ve garantili acil durum tasarımı yapınız.
● Cihaz klemenslerine bağlanacak kablo uçlarına izoleli kablo pabuçları takınız.
● Klemens sıkma torku; en fazla 0.5 N.m dir.
● Yazılım ve dokümantasyon güncellemeleri için sık sık “www.gemo.com.tr”yi ziyaret edin. Güncellemeler
kullanıcılar haberdar edilmeksizin yapılabilir.

GENEL ÖZELLĐKLER
● Bu cihaz, sadece hafif sanayi ortamlarında temel sıcaklık kontrol uygulamaları için tasarlanmıştır.
● Mikro işlemci tabanlı, PID Sıcaklık Adım (Profil) kontrol cihazı
● Auto-tune özelliği ile PID parametrelerini otomatik hesaplama
● Sensör tipi: T/C (J,K,S), Pt100, seçmeli - multi input
● P, PI, PD, PID veya ON-OFF kontrol formu - seçmeli
● “Anti-windup” özelliği
● Maksimum 20 adım, seçilebilir, Maksimum 18 saat/adım zaman ayarı
● Bağıl veya mutlak alarm seçme imkanı
● Set, Proses, Adım No ve Kalan Zaman değerlerinin aynı anda izlenebilme imkanı
● T/C için ortam sıcaklık kompanzasyonu, Pt100 için hat kompanzasyonu
● Hafızada kayıtlı oC/mV ve oC/Ohm dönüşüm tabloları ile eğri düzeltme
● Ölçüm değerine “Ofset” ekleme imkanı
● Şifre korumalı
● Yüksek hassasiyet, doğruluk
● Program ve kontrol parametrelerini sürekli hafızada tutabilme
● Opsiyonel SSR çıkış seçeneği
● Soketli klemens ile kolay bağlantı imkanı
Gürbüzoğlu Elektronik San. ve Tic. Ltd. Şti. http://www.gemo.com.tr
Çamlıtepe Cad. No:297 / 3-4 Siteler, Ankara, Türkiye e-posta: info@gemo.com.tr
Tel: 0-312-3503900, Faks: 0-312-3511117
2
GEMO
PARAMETRELERĐN AYARLANMASI

2 sn. bas SET

Üst Gösterge
Parametre programlama
SET
CodE 162 gir moduna geçmek için
Şifre olarak 162 girilir
Back
Parametre
programlama Adım sayısı Üretim çıkış değerleri:
sırasında
StEP 0..20
girilir
SET StEP: 3
“Back”
J: J tipi T/C
Inpt : J
tuşuna
basılırsa, K: K tipi T/C H.hys: 3 oC
SET
Inpt Sensör Tipi
S: S tipi T/C Pb.C: 30 oC
başa dönülür.
Pt: Pt100 Ct: 4 sn
Heat Histeresiz ti: 5.0 dak
değeri. 0 ise td: 1.0 dak
SET H.hys 0..50 oC
PID kontrol formu
AL.tY : rel
seçilir (oC)
r.ALr: 3 oC
Oransal Band A.SEt: 400 oC
Pb.C 10..130 oC
Genişliği (oC)
SET A.hys: 3 oC
oFFS: 0 oC
Kontrol Periyodu C.P.on: 35 oC
SET
Ct 4..200 sn. (saniye)
H.Hys Đntegral Zamanı:
0’dan farklı Dakika cinsinden
SET
ti 0..30.0 dak. ayarlanır. 0 seçilirse,
P, PD kontrol seçilir.
Türev Zamanı:
Dakika cinsinden
SET
td 0..10.0 dak
ayarlanır. 0 seçilirse,
P, PI kontrol seçilir.

Alarm Tipi:
SET
AL.tY AbS, reL
AbS: Mutlak, reL: Bağıl

Bağıl alarm değeri.

AL.tY=
r.ALr -100 .. +100 oC “AL.ty” rEL ise görülür
Abs SET
ve ayarlanır.

Mutlak alarm değeri.

AL.tY= “AL.ty” AbS ise görülür
rEL SET
A.SEt 0..Skala oC
ve ayarlanır. Skala değeri
seçilen sensöre göre değişir.

Alarm Histeresiz
SET
A.hys 1..50 oC
değeri (oC)

Offset Değeri. Bu değer

Ölçme değerine ilave edilir.
SET
oFFS -100 .. +100 oC
Kullanıcı kalibrasyonu için
kullanılabilinir. Normalde 0’dır.

Cihaz enerjilendiğinde, eğer;

PV<(SET-C.P.on) ise “Stop” olur,
Aksi halde PV, (SET-3) değerine
ulaşana kadar beklenir ve sonra
SET
C.P.on 0 .. 1750 oC
zaman sayımı başlar (bkz. Çalışma
Prensibi), PV: ölçüm değeri,
SET; step no ve kalan zamana göre
hesaplanan SET değeri.
Prog. sonu

Gürbüzoğlu Elektronik San. ve Tic. Ltd. Şti. http://www.gemo.com.tr

Çamlıtepe Cad. No:297 / 3-4 Siteler, Ankara, Türkiye e-posta: info@gemo.com.tr
Tel: 0-312-3503900, Faks: 0-312-3511117
3
GEMO
ADIM (PROFĐL) SET DEĞERLERĐNĐN AYARLANMASI

2 sn. bas SET

Üst Gösterge
Adım (Profil) SET
SET
CodE 10 gir değerleri için
10 gir.
Back
Đlk girilen değer “oC. 0”;
SET değerleri “Stop” konumundaki
girilirken SET değeridir. Adım (Profil)
“Back” oC. 0 0..Skala oC
SET kontrolu bu değerden başlar.
tuşuna “Auto-tuning” bu değer için
basılırsa, yapılır. Skala değeri seçilen
bir önceki Sensöre göre değişir.
SET değerine
geri dönülür. “SteP” parametresi kadar SET
oC. n 0..Skala oC değeri girilir. “SteP” 0 ise, sadece
SET
“oC. 0” SET değeri girilir.

Prog. sonu

ADIM (PROFĐL) ZAMAN ARALIK DEĞERLERĐNĐN AYARLANMASI

2 sn. bas SET

Üst Gösterge
Adim (Profil) zaman
SET
CodE 20 gir aralik degerleri için
20 gir.
Back
Zaman degerleri
girilirken “Back” “SteP” parametresi kadar zaman
00:01 .. degeri girilir. “SteP” 0 ise zaman
tusuna basilirsa, tr. n
bir önceki
SET 18:00 saat girisi sona erer.
zaman degerine Maksimum 18 saat/adim.
geri dönülür.
Prog. sonu

ADIM (PROFĐL) DÖNGÜSÜNÜN BAŞLATILMASI (START)

“START” tuşuna
2 sn. bas Start 2 sn. süre ile bas

Üst Gösterge
Adım (Profil) kontrolu
Strt Yes, no başlatmak için “Yes”
SET
gir, “SET”e bas.

Prog. sonu

Gürbüzoğlu Elektronik San. ve Tic. Ltd. Şti. http://www.gemo.com.tr

Çamlıtepe Cad. No:297 / 3-4 Siteler, Ankara, Türkiye e-posta: info@gemo.com.tr
Tel: 0-312-3503900, Faks: 0-312-3511117
4
GEMO
ADIM (PROFĐL) DÖNGÜSÜNÜN SONLANDIRILMASI (STOP)

“STOP” tuşuna
2 sn. bas Stop 2 sn. süre ile bas

Üst Gösterge Adım (Profil) kontrolu

Sıfırlamak (reset) ve başa
SET StoP Yes, no dönmek için “Yes”
gir, “SET”e bas.

Prog. sonu

ADIM (PROFĐL) DÖNGÜSÜNÜN GEÇĐCĐ OLARAK DURDURULMASI (PAUSE)

“PAUSE” tuşuna
2 sn. bas Pause 2 sn. süre ile bas
Adım (Profil) kontrolunun
Üst Gösterge zaman geri sayımını
geçici süre ile durdurmak
SET PAuS Yes, no için “Yes” gir, “SET”e bas.
tekrar başlatmak için “START”
yap.

Prog. sonu

“AUTO-TUNE”UN BAŞLATILMASI

2 sn. bas SET

Üst Gösterge
“auto-tune”
başlatmak
CodE
SET
için “262”
girin

“tunE”
yanıp söner

• “Auto-tune”, “oC. 0” değeri için yapılır. “Auto-tune” başlatılmadan önce “oC. 0”

ayarlanmalıdır (bkz. SET değerlerinin girilmesi).
• “Auto-tune” sırasında proses değeri “oC. 0” değerini geçebilir.
• “Auto-tune” başarılı ise, kontrol formu otomatik olarak PID olur.
• “Auto-tuning”, herhangi bir tuşa basılarak iptal edilebilir. Bu durumda,
“auto-tuning” başlatılmadan önceki değerler geçerlidir.
• “Auto-tuning” başlatılırsa, adım (Profil) kontrolu başa döner (“Stop” konumu).
Döngüyü tekrar başlatmak için “Start” yapmak gerekir.
• “Auto-tuning” her zaman en iyi PID parametrelerini hesaplayamayabilir.

Gürbüzoğlu Elektronik San. ve Tic. Ltd. Şti. http://www.gemo.com.tr

Çamlıtepe Cad. No:297 / 3-4 Siteler, Ankara, Türkiye e-posta: info@gemo.com.tr
Tel: 0-312-3503900, Faks: 0-312-3511117
5
GEMO
ALARM ÇIKIŞI

ALARM Mutlak Alarm, Ab.tY = Abs; X = A.SET

Bağıl Alarm, Ab.tY = rEL ; X = (H.SET + r.ALr)

PV
(X - A.Hys) X

OUT ÇIKIŞI (ON-OFF ÇALIŞMA MODU)

• “Hys” değeri “0” dan farklı ise ON-OFF kontrol formu aktif olur.

HEAT (OUT)

PV
(H.SET-H.Hys) H.SET

PID PARAMETRELERĐ
• “H.Hys” değeri “0” ise PID kontrol formu aktif olur (sadece ısıtma fonksiyonu için).
• PbC: Oransal Bant Değeri, zaman oransal çalışmanın H.SET değerine kaç derece kala
başlayacağını belirtir. Oransal Bant (H.SET) derecede sona erer.
• Ct: Kontrol periyodu; iyi bir kontrol için 4-10 saniye seçilmelidir.
• Ti: Integral zamanı; proses değeri ile SET değeri arasında oluşan fark, PID algoritması
tarafından kompanse edilir. Ti değeri azaldıkça cevap süresi kısalır. Proses değerinin salınıma
girmemesi için aşırı düşük Ti değerlerden kaçınılmalıdır. Ti değeri 0 olursa, algoritmanın Integral
kısmı göz ardı edilir, algoritma P veya PD olarak çalışır.
• Td: Türev zamanı; proses değeri ile SET değeri arasındaki ani değişimler PID algoritması
tarafından kompanse edilir. Td değeri arttıkça ani değişimlere duyarlılık artar. Bu nedenle aşırı
yüksek Td değerlerinden kaçınılmalıdır. Td değeri 0 olursa, algoritmanın Türev kısmı göz ardı
edilir, algoritma
P veya PI olarak çalışır.
ADIM KONTROLU
• Cihaz, SET değerini zamana göre değiştirerek adım (profil) kontrol imkanı sağlar. Cihaz SET
değerini zamana göre değiştirirken proses değerini SET’e eşitlemeye çalışır. Ancak adım
kontrolu, proses değerinden bağımsız çalışır.
• Adım kontrolu 3 adet fonksiyon ile kontrol edilir;
• START: Adım kontrolunu başlatır.
• STOP: Adım kontrolu sonlanır, ilk SET (“OC. 0”) değerine dönülür.
• PAUSE: Adım kontrolu geçici olarak kullanıcı tarafından durdurulur. START ile kaldığı yerden
tekrar başlar.
• Adım kontrolu için en fazla 21 adet SET değeri ve 20 adet zaman aralığı tanımlanır. Birbirini takip
eden SET değerleri ile bir profil elde edilir (bkz. Örnek profil çizimleri). Kaç adet adım girileceği
“STEP” parametresi ile tanımlanır.

Gürbüzoğlu Elektronik San. ve Tic. Ltd. Şti. http://www.gemo.com.tr

Çamlıtepe Cad. No:297 / 3-4 Siteler, Ankara, Türkiye e-posta: info@gemo.com.tr
Tel: 0-312-3503900, Faks: 0-312-3511117
6
GEMO
ADIM KONTROLU (Devamı)
• Son SET değerine ulaşılında “END” olur. Bu mesaj ile profilin başarı ile tamamlandığı anlaşılır.
Profilin başarı ile tamamlanması, “START” komutundan sonra “STOP” komutu uygulanmadan
veya profili sonlandıracak bir enerji kesintisi oluşmadan, tanımlanan adım sürelerinin geri
sayımının tamamlanması anlamına gelir. Bu süre boyunca SET değeri profile uygun olarak cihaz
tarafından ayarlanır; ancak bu, proses değerinin SET değerine ulaştığını garanti etmez.
Kullanıcının, proses değerinin zamana göre değişen SET değerini uygun şekilde izlediğini
garanti etmesi için proses değerini takip etmesi gerekir.
• Adım kontrolu başlatıldıktan sonra “STOP” mesajı yazarsa adım kontrolunun başarısız olduğu
anlaşılır (bkz. enerji kesilmesi veya “STOP” komutu uygulanması).
BESLEME ENERJĐ KESĐNTĐSĐ
• Cihaz, besleme enerjisinin kesildiğini algılar, ve mevcut adımı ve bu adımın tamamlanması için
kalan süreyi kalıcı hafızasına kaydeder. Besleme enerjisi uygulandığında, hafızadaki bu bilgileri
geri yükler.
• Cihaz, yüklediği bilgileri kullanarak SET değerini hesaplar ve;
• Eğer; PV < (SET-C.P.on) ise; “STOP” eder. Ekranda “STOP” mesajı okunur, adım kontrolu
başarısız olur.
• Eğer; PV >= (SET-C.P.on) ise, PV >= (SET-3) olması beklenir, ve adım kontrolu kaldığı yerden
devam eder.
• (PV: proses değeri / ölçülen değer, C.P.on: bkz. Program parametreleri)
• “C.P.on” değeri kullanıcı tarafından ayarlanır. Bu sayede enerji kesilmelerine karşı cihaz’ın nasıl
davranacağını kullanıcı belirler.
ÖRNEK PROFĐLLER
oC

2.Adım
200
3.Adım
1.Adım Step=3
oC. 0 = 25
50 oC. 1 = 200; tr. 1 = 01:40
oC. 2 = 200; tr. 2 = 00:40
oC. 3 = 50; tr. 3 = 00:10
25
100 dakika 40 dakika 10 dakika Zaman

oC
Step=7
oC. 0 = 40
4.Adım
350 5.Adım oC. 1 = 200; tr. 1 = 02.00
3.Adım
oC. 2 = 200; tr. 2 = 01.30
2.Adım 6.Adım oC. 3 = 350; tr. 3 = 02.00
200 oC. 4 = 350; tr. 4 = 04.00
7.Adım oC. 5 = 200; tr. 5 = 03.00
1.Adım oC. 6 = 200; tr. 6 = 02.30
40 oC. 7 = 40; tr. 7 = 04.30
2 saat 1,5 saat 2 saat 4 saat 3 saat 2,5 saat 4,5 saat
Zaman

TEMĐZLĐK
Cihazı solvent (alkol, tiner, benzin, asit, vb.), solvent içeren veya aşındırıcı temizlik maddeleriyle
temizlemeyiniz. Sadece kuru, temiz bir bezle temizlenebilir. Temizlik sırasında cihazın bütün elektrik
beslemeleri kesik olmalıdır.
Gürbüzoğlu Elektronik San. ve Tic. Ltd. Şti. http://www.gemo.com.tr
Çamlıtepe Cad. No:297 / 3-4 Siteler, Ankara, Türkiye e-posta: info@gemo.com.tr
Tel: 0-312-3503900, Faks: 0-312-3511117
7