Rebel without a Cause (1955)

Behoorlijke tegenvaller. De eerste keer dat ik James Dean aan het werk zie. Hij heeft inderdaad best een coole uitstraling, maar zijn acteerwerk is slechts bij vlagen overtuigend. Verder komt hij, net als de meeste andere acteurs in deze film, veel te oud over om voor een High school leerling door te kunnen gaan. Het verhaal mist bovendien overtuiging, zo krijgen de personages onderling vanuit het niets een hechte band en lijkt het overlijden van een vriend in een oogwenk vergeten. Het kon niet echt boeien allemaal.

James Dean was de komeet van de rock 'n' roll-generatie. Method acting was in opkomst, wat improvisatie inhield en het putten uit persoonlijke ervaring en emoties. Jim Stark heeft een asymmetrische lichaamshouding met gespannen schouders en hangend hoofd. Hij lijkt niet stevig op z'n benen te staan. Hij rebelleert, maar waartegen? Hij groeit op in een burgerlijk milieu in een voorstad, waar hij materieel niks te kort komt.

Het ontbreken van een sterke vaderfiguur wordt als verklaring opgeworpen. Jims vader zit op de knieën te poetsen met de voorschoot aan. Als tegenreactie wil Jim zo stoer en mannelijk mogelijk doen. Hij wil vooral geen chicken of lafaard genoemd worden. Dit leidt tot de chicken race tegen de jongens met leren jassen. Eigenlijk zijn deze acteurs vijf jaar te oud om een adolescent te spelen. Judy (Natalie Wood) is degene die Jim helpt in z'n ontwikkeling doordat ze ook z'n gevoelige kant waardeert - iets wat ze bij haar vader te weinig vindt. Het meest verknipte personage is "Plato" (Sal Mineo), die opgroeit zonder ouders, weinig vrienden heeft en homoseksuele gevoelens lijkt te kennen. De manier van vertellen wekt sympathie op voor personages die nochtans onzinnige daden begaan.

De camera toont soms een onevenwichtig, subjectief standpunt, zoals wanneer Jim ondersteboven in de zetel ligt. De kleur rood doet de drie hoofdpersonages afsteken tegen de achtergrond en staat symbool voor hun kwetsbaarheid. Jim en Judy dragen soms een rode jas; Plato draagt één rode sok, wat z'n verwarring illustreert. Het hele verhaal vindt binnen de vierentwintig uur plaats. Het lege zwembad is hetzelfde als in Sunset Blvd. (1950). Het landhuis staat voor de drang om te vluchten, het planetarium voor de nietigheid van de mens in het heelal.

Was er vroeger al niet onder de indruk van en nu, als de tand des tijds stevig heeft toegeslagen, zeker niet. Dit laatste is evenwel de reden niet van mijn mindere appreciatie. 'k Vind het allemaal erg overroepen en theatraal. James Dean wil ik niet volledig afprijzen maar ik vind hem aan overacting doen en anderen in de cast zijn in hetzelfde bedje ziek.

Het beeld van een jeugd die rebelleert omwille van vervreemding en onbegrip van wie voor hem had moeten instaan, maar ook worstelt met eigen imago.

Ik vond Rebel without a cause interessant. Er werd goed gespeeld door James Dean, Nathalie Wood en Sal Mineo. Ook Jim Backus als onderdanige vader van James Dean vertolkte zijn rol super. Goeie film, maar ik vond James Deans beste vertolking in Giant (1956) als Jett Rink.

“You're tearing me apart!”

Sterke klassieker die alleen al door het acteerspel van James Dean en Nathalie Wood zeer de moeite waard is. Wat een charisma hebben die twee, en hun gezamenlijke scènes zijn de hoogtepunten in de film. De jonge Sal Mineo is ook geweldig, en vooral op het einde houdt hij zich knap staande tussen Dean en Wood. Het is eeuwig zonde dat alle drie de acteurs veel te vroeg zijn overleden.

Het mooie van Rebel Without a Cause vind ik ook dat er niet echt een diepe reden is voor het gedrag van Jim. De conservatieve ouders hebben moeite met hun naar vrijheid hunkerende zonen en dochters, en deze strijdt en het tijdperk waarin ze leven (de jaren 50) worden goed weergegeven. Met het schitterende en tragische einde als bittere maar mooie afsluiter.

Al 20 jaar een veelkijker, en nu eindelijk mijn eerste Dean gezien. Interessant stukje filmgeschiedenis, niet in de laatste plaats door Deans acteerstijl, maar ik ben niet zo onder de indruk van de film als ik gehoopt had; ik kwam nooit echt in de film.

Ongelooflijk dat Natalie Wood hier 16 is, trouwens...

Deed me erg denken aan Back to the Future en Grease!

Interessante cultfilm die het onder meer moet hebben van de sterke acteerprestaties van james Dean, Natalie Wood en Sal Mineo. Het toeval wil ook dat zij allen vroegtijdig een vermijdbare dood zijn tegemoet gegaan. Rebel with a cause blinkt niet zozeer uit van een ijzersterk plot, maar kent of kende zijn succes door de tijdsgeest die het wist op te wekken van en over de jaren 50.

Jeugdcriminalitieit wordt/werd vaak geassocieerd met armoede en uitzichtloze toekomstbeelden. Deze film, en de filmtitel verklaart al veel, doorbreekt dat cliché. Best wel controversieel dus voor die tijd. En de heilige huisjes met hun mooie facades verbergen de ouderlijke ruzies en meningsverschillen met hun kinderen. Verwende luxekinderen die het product zijn van een welvaartsstaat die het belang van degelijk opvoeden verwaarloosden.

Met de boodschap zat het dus wel goed, alleen vond ik de uitvoering minder overtuigend. Beetje theatraal en bij momenten onrealistische gedragingen van de personages op bepaalde gebeurtenissen. Maar zeker wel eens leuk om gezien te hebben, al was het maar voor Dean, Wood en Mineo.

De sfeer in deze film als drama vind ik in zijn geheel wel goed , de verhaallijnen zijn ook redelijk overtuigend en boeiend genoeg om te blijven kijken .

De plotselinge opbloeiende relatie tussen Jim en Judy was iets minder overtuigend maar ook weer niet te vergezocht .

de verhaallijn met zijn softe vader en het conflict was interessant maar werd helaas niet tot het gaatje uitgediept .

Film is te oud en viel toch tegen

2,5*

Vrij duidelijk Deans beste film. Ik had ze alledrie een eeuwgheid gelijk staan, maar hier moet echt een halfje bij.

Toch wel verouderd. James Dean doet het nog wel aardig, maar de andere personages zijn toch vooral karikaturen en wisten me nergens te boeien. Ook mist er enige emotie in de film terwijl de inhoud dat toch wel lijkt te suggereren. De film is wat dat betreft enorm afstandelijk met enkele losse prima scènes en momenten maar als geheel is het allemaal niet heel overtuigend. 2,5*.

Echt rebelleren vond ik die tieners niet. Lap, direct een struikelblok wat niet veel goeds voorspelt. De film heeft mij niet kunnen overtuigen. Ray vertelt een melodrama met de sympathieke maar onbegrepen jongeren in de ene hoek terwijl ouders die geen leiding kunnen of willen geven in de andere hoek staan. Ik geloof het gewoon niet. Het is te simplistisch. Te zwart wit. Ouders zijn de schuldigen, ofwel zwakkelingen of afwezig. Met de regie is niks mis. De kleuren zijn symbolisch gekozen (rode jacket als vurige outsider)n de composities bij momenten subliem in zijn verticale geometrie (die moeder, Dean, vader verhouding trapsgewijs). Maar het verhaal is te theatraal gebracht (ook door de vertolking van James Dean); te geromantiseerd en te voorspelbaar.

Op klassiekerzondag een film aan de beurt die ik afgelopen zomer al in een actie had aangeschaft, twijfel was er nog wel even met het nodige van Hitchcock en The Mutiny On The Bounty als concurrenten. Toch viel de keuze uiteindelijk op Rebel Without A Cause, ja het was wel weer eens tijd voor wat James Dean na het tegenvallende Giant en de recenter beter bevallen East Of Eden. Eens kijken hoe deze film zou vallen.

Rebellerende jongeren is wat we krijgen dat aangezien de titel 'Botsende Jeugd' niet zo vreemd is. Problemen allom vanaf het begin af aan met Judy, Jim en Plato, vooral ingegeven door thuis en de ouders, en dan moet je ook nog naar highschool met het nodige aan bendes en figuren die je graag op de proef stellen. Jim heeft een gemakkelijke trigger en het duurt dan ook niet lang voor Buzz beet heeft en de maar al te bekende spelletjes kunnen beginnen met een behoorlijke nasleep tot gevolg.

Sterk is uiteraard het acteerwerk en Dean blijft altijd een fenomeen om naar te kijken, het doet de mens toch afvragen wat hij zonder dat noodlottige ongeluk had kunnen bereiken. Wood uiteraard prettig voor het oog, Mineo als opzienbarende debutant binnen het acteurs gilde en muziek die de één of andere reden een hoog West Side Story gehalte heeft. Het is toch het verhaal dat de aandacht trekt en dan met name de wisselwerking met de ouders. Interessant is de haat en nijd met de ouders, het niet willen conformeren, de vader die tegenvalt als rolmodel en een dominante moeder en grootmoeder die alles bepalen. Toch strooit richting het einde de wissel van Jim naar Plato, die plots hoofdpersoon en lijdend voorwerp wordt, voor mij wat zand in de motor en voelt wat raar aan.

Desalniettemin is Rebel Without A Cause een interessante zit en een film die waarschijnlijk na een herkijk alleen maar beter wordt. Voor nu een steady 3.5.

Wat een koude kermis zeg. Soort Grease meets Streets of Rage II, maar dan zonder zingen en dansen en niet op de SEGA. Vond je dit onnavolgbaar? Dan was dat geheel in de trend van deze film.

Mijn derde Dean in drie dagen tijd. Dit was de enige die ik al kende en het is wat mij betreft ook zijn beste film, al doe East of Eden daar niks voor onder.

Ik was m grotendeels vergeten maar ben erg enthousiast over hoe het aan de ene kant een soort school gang film is, maar daarnaast is het ook een interessante coming of age film, die toch wat dieper gaat dan de meeste films in het genre. Veel is te danken aan het spel van Dean die zich los van Giant zich verre houdt van typetjes.

Sterk!

Ruime 4*

Rebel Without a Cause

Na diverse films te hebben gezien over het leven van James Dean en vroeger zelfs jarenlang zijn gezicht boven mijn bureau gehad te hebben hangen, werd het tijd dat ik eens echt een film van hem zou zien. Het werd Rebel Without a Cause; één van de laatste films voor zijn onfortuinlijke auto-ongeluk (al kwam de film pas uit na het ongeluk). Ik wist niet wat ik kon verwachten van een film uit de jaren ’50, maar dit had ik in elk geval niet verwacht.

Verrassend hedendaags

Rebel Without a Cause is een goede film en van veel betere kwaliteit dan ik had verwacht van een jaren ’50 film. De film heeft ook een verhaal dat we ook tegenwoordig nog vaak genoeg terugzien in films. Jim (James Dean) is een opstandige tiener die geen goede relatie heeft met zijn ouders. Hij glipt ‘s nachts het huis uit en hangt dronken en rokend rond op straat. Hij is een loner doordat hij net is verhuisd en is op zoek naar iemand met wie hij het goed kan vinden.

Vernieuwend in de jaren ’50

Gedurende de film zien we hoe het hem vergaat. Hij maakt zowel vrienden als vijanden, en wat ik totaal niet verwachte in deze film: er gaan mensen dood. Rebel Without a Cause is vrij realistisch en ik geloof zo dat dit een waargebeurd verhaal zou zijn, oké met uitzondering van een paar stukken. Ik kan echter inzien dat Rebel Without a Cause in de jaren ’50 erg vernieuwend moet zijn geweest. Voor ons zijn sommige zaken die hierin aan het licht worden gebracht als logisch, normaal, of veelvoorkomend, maar dat was toen nog niet zo.

Een vergelijking

Er zit ook verrassend veel diepte in het verhaal. De beweegredenen van de diverse personages zijn goed uitgewerkt en ik ging ook echt meeleven. Stiekem deed de film op diverse vlakken mij ook denken aan Footloose. Diegenen die beide films hebben gezien weten vast wel over welke specifieke scène ik het heb, maar ook diverse thema’s die in beide films terugkomen. Rebel Without a Cause is overigens geen dansfilm, ik heb het puur over bepaalde behandelde thema’s.

Conclusie

Wie denkt dat oudere films vanzelfsprekend geen goede films zijn omdat ze al zo oud zijn moet voor de aardigheid Rebel Without a Cause opzetten. De film is verrassend hedendaags doordat het destijds erg vernieuwend was. De acteurs doen het uitstekend en ik kon mij goed verplaatsen in het verhaal en meeleven met de personages. Qua thema’s die in de film verweven zitten en bepaalde scènes zou je stiekem zelfs een vergelijking kunnen maken met Footloose (maar dan zonder het dansen). Deze jaren ’50 film is mij in elk geval goed bevallen.

Deze recensie verscheen eerst op mijn blog. Deze is offline sinds 1 november 2024. Daarom heb ik alle recensies hiernaartoe verplaatst (om ze te behouden).