Pi (lugu)

Sil sanal voib olda toižid znamoičendoid; miše nähta niid, tulgat tänna.

Pi-lugu (znamoičese grekan ${\displaystyle {\boldsymbol {\pi }}}$-kirjamel) om matematikan kaikenaigaine, om tazostadud ümbrusen pidusen i sen diametran rindatushe.

Voib antta äjid toižid pi-lugun märhapanendoid, oz., se om ${\displaystyle y=sin(x)}$-funkcijan pol'periodan i sen maksimuman rindatuz. Vn 2022 kezakule tetas pi-lugun ezmäižed sada trillionad znamoid katkoimen jäl'ghe^[1].

Lugun nägu decimaližes lugendsistemas: 3,1415926535897932384626433832795... . Lähine rouhnik om ${\displaystyle {\tfrac {22}{7}}}$ praktižiden ümbrimäraižiden lugendoiden täht.

${\displaystyle \pi }$-lugu om irracionaline, toižin sanoin ei voi ozutada sen tarkoiktad znamoičendad rouhnikan nägul. Sen tagut lugun decimaline mel'kuva ei tule lophu nikonz i ei ole periodižen. Johann Lambert todesti ${\displaystyle \pi }$-lugun irracionaližust vl 1761 ezmäižen kerdan, tangensan kirjutamižel rattematomaks rouhnikaks. Vl 1794 Ležandr toi ${\displaystyle \pi }$- i ${\displaystyle \pi ^{2}}$-luguiden irracionaližusen tarkoiktembad todestust.

${\displaystyle \pi }$ — transcendentine lugu, toižin sanoin se ei voi olda miččen taht polinoman kogonaižidenke koefficientoidenke jureks. Ferdinand fon Lindeman-professor todesti ${\displaystyle \pi }$-lugun transcendentižust vl 1882. Feliks Klein kebnenzi todestust vl 1894. Transcendentižusen todestamižen olemine pani lopud kehkruden kvadraturan sauvondan naprindoile, kudambad jätksiba kaks' polenke voz'tuhad.

1. ↑ Kotov Pavel. Сотрудница Google Cloud рассчитала число Пи до 100-триллионного знака после запятой — это новый рекорд. (Google Cloud:an ühtesradnik lugi pi-lugud sadatrillionaižhe znamhasai katkoimen jäl'ghe, se om udeks rekordaks.) // 3DNews Daily Digital Digest. — 9. kezaku 2022. (ven.)

Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.