Gravitacii

Gravitacii (vai jüguz, vedand, mail'man vedand, latin.: gravitas-sanaspäi «jüguz») om universaline fundamentaline vastamižpaineg kahten materialižen hibjan keskes, miččil mass om olmas.

Mail'man vedand ümbrikirjutase Einšteinan ühthižel relätivižusen teorijal ühthižes statjas. Njutonan jügusen teorii ümbrikirjutab gravitacijad penil piguzil (vauktusen piguden rindataden) i venon vastamižpainegen statjas. Kvantröunanno gravitacine vastamižpaineg linneb ümbrikirjutadas gravitacijan kvantteorijal ezimeletaden, kudamb ei ole sätud völ kogonaižen.

Gravitacijal lujas znamasine rol' om Kaikusen strukturas i evolücijas (paneb kosketust Kaikusen ninevuden i sen levigandusen piguden keskes)^[1], märičeb astronomižiden sistemiden tazoolendan i seižundmahtusen päižid arvoimižid. Gravitacijata ei oliži Kaikuses ni planetoid, ni tähthid, galaktikoid, mustoid reiguid^[2]. Gravitacine ahtištand om energijan päpurtkeks tähthiden evolücijan möhäižil pordhil (vauktad liliputtähthad, neitronižed tähthad, mustad reigud).

• Jüguzvägi, vai Vedandvägi

1. ↑ Vainberg S. Первые три минуты (Ezmäižed koume minutad). — M.: Energoizdat, 1981. — Lp. 135. (ven.)
2. ↑ Narlikar Dž. Гравитация без формул (Gravitacii formuloita). — M.: Mir, 1985. — Lp. 144. (ven.)

Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.