Och qolish
Och qolish (tibbiyotda) — oziq moddalarning organizmga butunlay yoki yetarli kirmay qoʻyishi yoki tuzuk oʻzlashtirilmasligi sababli organizmda roʻy beradigan holat; Och qolish sifatsiz ovqat isteʼmol qilganda yoki organizm biror sababga koʻra ovqatni singdira olmaganda ham vujudga keladi. Och qolish tabiatda hayvonlar orasida fiziologik holat hisoblanadi (ular qishki uyquga ketganda). Bunda organizmda moddalar almashinuvi keskin pasayadi.
Odamda Och qolish patologik hodisa boʻlib, ovqat yemaganda, yeyilgan ovqat hazm boʻlmaganda (masalan, meʼda-ichak kasalliklarida) yoki sifatsiz ovqat yeyil-ganda roʻy beradi. Och qolish ayniqsa, bolalar uchun zararli, bunday bolalar jismoniy va aqliy jihatdan tuzuk rivojlanmay qoladi.
Toʻliq, mutlaqo (absolyut) va chala (toʻyib ovqatlana olmay) Och qolish farq qilinadi. Bundan tashqari, ayrim oziq moddalar organizmga yetarli kirib turmasa, juzʼiy (sifat jihatdan) Och qolish deb yuritiladi. Toʻliq va mutlaqo (absolyut) Och qolishda organizmdagi zaxira oziq moddalar (ayniqsa, yogʻ) hisobiga u bir necha vaqt yashab turadi. Odam uchun toʻliq Och qolishning chegarasi 70 kungacha, bu kishining oʻziga xos jihatlari, yoshi, jinsi va boshqalarga bogʻliq. Ayollar Och qolishga koʻproqchidamli; bolalar va keksalarga Och qolish tez taʼsir etadi.
Yogʻ bosishni, baʼzan moddalar almashinuvining buzilishiga aloqador boʻlgan boshqa kasalliklar (podagra, qandli diabet va boshqalar), shuningdek, allergik va ruhiy kasalliklarni davolash maqsadida toʻliq va juzʼiy Och qolish tatbiqetiladi. Och qoldirib davolash kursi 2 davrdan iborat: och qolish va tiklanish, bu davo usulini kasalxona sharoitida olib borish maqsadga muvofiq.[1]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |