Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Kontent qismiga oʻtish

Irfan Xon

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Irfan Xon
Tavalludi
Sahabzoda Irfan Ali Xon[1]

7 January 1967 (1967-01-07)
Vafoti 29-aprel 2020-yil(2020-04-29)
(53 yoshda)[2][3]
Mumbay, Maharashtra, Hindiston[1]
Fuqaroligi Hindiston
Kasbi Aktyor
Faoliyat yillari 1985—2020-yillar
Turmush oʻrtogʻi
Sutapa Sikdar
(turm. 1995)
Bolalari 2
Mukofotlari Padma Shri
Veb-sayti twitter.com/irrfank

Irfan Xon (hindcha: इरफान खान, ruscha: Ирфан Хан, inglizcha: Irrfan Khan, talaffuzi: ɪrfaːn xaːn, 7-yanvar 1967-yil — 2020-yil 29-aprel)[4] — Irfan nomi bilan ham tanilgan, hind kinosida, Britaniya va Amerika filmlarida ham faoliyat olib borgan hind aktyori. Hind kinosining eng yaxshi aktyorlaridan biri sifatida keng eʼtirof etilgan[5][6]. Xonning faoliyati 30 yildan ortiq davom etgan va unga koʻplab mukofotlar, jumladan, Milliy kino mukofoti, Osiyo kino mukofoti va oltita Filmfare mukofoti berilgan. 2011-yilda u Hindistonning toʻrtinchi eng yuqori fuqarolik sharafi — Padma Shri bilan taqdirlangan[7]. 2021-yilda u vafotidan keyin Filmfare Lifetime Achievement Award mukofotiga sazovor boʻldi. Xon kinodagi debyutini Salaam Bombay! (1988) filmidagi kichik rol bilan qilgan. U Sandeep Chattopadhyay rejissyori boʻlgan „Reconnaissance“ (1990) filmida Hindiston kino va televideniye instituti talabalari uchun bir nechta filmlarda rol ijro etgan[8][9]. Britaniyaning Jangchi (The Warrior 2001) filmida bosh rolni ijro etganidan soʻng, u Haasil (2003) va „Maqbul“ (Maqbool 2004) dramalarida bosh rollarni ijro etish orqali oʻzining muvaffaqiyatiga erishgan. U The Namesake (2006), Life in a…Metro (2007) va Paan Singx Tomar (2011) filmlaridagi rollari uchun tanqidchilarning eʼtirofiga sazovor boʻldi, buning uchun u Independent Spirit mukofotiga Eng yaxshi yordamchi erkak nominatsiyasida nomzod boʻldi. Ularning oxirgisida bosh qahramonni tasvirlagani uchun u eng yaxshi aktyor uchun Milliy kino mukofotiga sazovor boʻldi. Keyingi muvaffaqiyat uning „Tushlik qutisi“ (The Lunchbox 2013), „Piku“ (2015) va „Talvar“ (2015) filmlaridagi bosh rollari uchun keldi va u Hollywoodning Yangi oʻrgimchak odam (The Amazing Spider-Man 2012), Pi hayoti (Life of Pi 2012), Yura olami (Jurassic World 2015) va Inferno (2016)[10][11] filmlarida ikkinchi darajali rollarni ijro etdi[12]. Uning boshqa muhim rollari Slumdog Millionaire (2008), Nyu-York (2009), Haider (2014), Gunday (2014) va „In Treatment“ (2010) teleseriallarida edi[13][14]. Uning eng yuqori daromad keltirgan hind filmi komediya-drama Hind Medium (2017) filmi[15] bilan chiqdi va uning soʻnggi filmdagi chiqishi oʻzining davomi Angrezi Medium (2020)da boʻldi, har ikkisi ham unga 2018-yilda va 2021-yil eng yaxshi aktyor uchun Filmfare mukofotini qoʻlga kiritdi[16]. 2017-yil holatiga koʻra, uning filmlari butun dunyo boʻylab AQSh$3,643 million toʻplagan[17]. 2018-yilda Xonga neyroendokrin saraton tashxisi qoʻyilgan[18][19]. U 2020-yil 29-aprelda 53 yoshida oʻsimta sabab boʻlgan yoʻgʻon ichak infeksiyasining qaytalanishi tufayli vafot etdi[20]. Xonni The Guardian jurnalisti Piter Bredshou „hind va ingliz tilidagi filmlardagi taniqli va xarizmatik yulduz, uning mehnatkash faoliyati Janubiy Osiyo va Hollywood kinosi oʻrtasida juda qimmatli koʻprik boʻlgan“ deb taʼriflagan[21].

Erta hayoti va taʼlimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xon 1967-yil 7-yanvarda Rajastan shtatining Tonk shahrida nasl-nasabi Patani boʻlgan musulmon oilasida tugʻilgan[22][23]. Xonning onasi Saida Begum Xon Tonkdan, otasi Yasin Ali Xon esa Rajastanning Tonk tumanidagi Xajuriya qishlogʻidan edi va ular shinalar savdosi bilan shugʻullangan[24][25][26][27]. U bolaligini Tonkda, keyin esa Jaypurda oʻtkazgan. Irfan kriketni yaxshi oʻynay olardi va 23 yoshgacha boʻlgan toifadagi yangi oʻyinchilar uchun CK Nayudu Trophy musobaqasida oʻynash uchun tanlangan, bu turnir Hindistonda birinchi darajali kriketga qadam sifatida koʻriladi. Biroq yoʻl xarajatlarini koʻtara olmagani uchun qatnasha olmagan[28]. U oʻzi Jodxpurda teatr rassomi boʻlgan amakisining taʼsiri ostida aktyorlikka qiziqish bildirgan[29]. Jaypurda Xon taniqli teatr sanʼatkorlari bilan tanishdi va shaharda bir nechta sahna koʻrinishlarini namoyish etdi. Xon 1984-yilda Nyu-Dehlidagi Milliy drama maktabiga (NSD) aktyorlik mahoratini oʻrganish uchun qoʻshilishdi. U dramma maktabiga kirishidan oldin Jaypurda magistr darajasini tugatgan[30][31].

Mumbaydagi dastlabki kunlarida u konditsionerni taʼmirlash boʻyicha ish boshladi va 1984-yilda oʻzining aktyorlik ilhomi boʻlgan Rajesh Xanna uyiga tashrif buyurdi[32]. Keyinchalik intervyuda Irfan shunday dedi:

Rajesh Xanna guvohi bo'lgan jinnilik hech kim tomonidan takrorlanmagan. U Bollywood yaratgan eng katta va eng haqiqiy yulduz edi. Yulduzlilik bu sizning kumiringiz tomonidan egallab olinganlik hissidir; Siz shu qadar eyforiyaga tushib qoldingizki, haqiqat bilan aloqani yo'qotasiz[33].

Aktyorlik faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Faoliyatining boshlanishi (1987—1990)

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1987-yilda NSDni tugatgandan soʻng, Xan Mira Nairning Salaam Bombay filmida debyut qildi! u yerda kichik rol taklif qilindi. Biroq, uning sahnalari oxirgi kesimda qisqartirildi[34]. U Leninni Doordarshan telekanalida Mixail Shatrovning rus pyesasini Uday Prakash tarjimasi asosida Laal Ghaas Par Neele Ghode nomli teleoʻyinda ishtirok etdi[34][35]. Keyin u Darr serialida shouning asosiy antagonisti boʻlgan psixo qotil rolini ijro etdi[35]. U shuningdek, Ali Sardor Jafri tomonidan ishlab chiqarilgan Kahkashonda taniqli inqilobchi, urdu shoiri va Hindistonning marksist siyosiy faoli Maxdum Mohiuddin rolini ijro etgan[35]. U „Star Bestsellers“ning baʼzi epizodlarida rol ijro etgan (Star-Plusda namoyish etilgan). U shuningdek, SET India seriali Bhanvarning ikkita epizodida paydo boʻlgan. U 1990-yillarda koʻplab teleseriallarda rol oʻynagan, jumladan Chanakya, Bharat Ek Khoj, Sara Jahan Hamara, Banegi Apni Baat, Chandrakanta, Shrikant, AnooGoonj on Doordarshan, Star Bestsellers (Star Plus), Sparsh[36] va The Great Maratha DD. Milliy[37]. U shuningdek, 1888-yilda Devki Nandan Xatri tomonidan yozilgan roman asosida yaratilgan 90-yillarning mashhur gʻayritabiiy fantaziya davri dramasi „Chandrakanta“da ikki tomonlama rol ijro etgan[38].

Televizion ishlari va kinodagi faoliyati (1990—2008)

[tahrir | manbasini tahrirlash]

U Basu Chatterjining tanqidiy eʼtirofga sazovor boʻlgan Kamla Ki Maut (1989) drama filmida Roopa Ganguli bilan juftlik rol ijro etgan[39]. 1990-yillarda u tanqidiy eʼtirofga sazovor boʻlgan „Ek Doktor Ki Maut“ (1990)[40] va Bunday uzoq sayohat (Such a Long Journey 1998) filmlarida, shuningdek, eʼtibordan chetda qolgan turli filmlarda suratga tushgan[41]. 1998-yilda u Sanjay Xonning Jai Hanuman serialida Valmiki rolini ijro etgan[42]. U shuningdek, Ssshhhh…Koi Hai 2001-yilda qoʻrqinchli telekoʻrsatuvida „Gʻaltakdan Realga“ nomli epizodni ijro etgan[43].

Irfon Xon Tabu bilan ism(The Namesake) filmining premyerasida

Asif Kapadia uni Himachal-Pradesh va Rajastanda 11 haftada yakunlangan tarixiy film Jangchi (The Warrior) filmida bosh rolni ijro etdi. 2001-yilda "Jangchi" xalqaro kinofestivallarda ochildi[44]. 2003—2004-yillarda u Ashvin Kumarning „Ladaxga yoʻl“ qisqa metrajli filmida rol ijro etdi; film xalqaro festivallarda yuqori baholarga sazovor boʻldi[45]. Oʻsha yili u ShekspirningMakbet“ asaridan ishlangan „Maqbul“ filmida bosh rolni ijro etdi[46].

Uning Bollywooddagi birinchi bosh roli 2005-yilda Rog filmi bilan boʻlgan. Uning ijrosi tanqidchilar tomonidan yuqori baholandi; biri shunday deb yozgan edi:

Irfonning ko'zlari uning so'zlaridan ko'ra balandroq gapiradi va u har safar kadrda bo'lganida, do'sti Manish bilan gaplashganda yoki Suhel bilan bahslashsa, u o'zining aktyorlik qobiliyatini namoyish etadi[47].

Shundan soʻng u bir nechta filmlarda bosh rolni yoki salbiy qahramon rolini ijro etdi. 2004-yilda u Haasil filmidagi roli uchun Filmfare eng yaxshi yovuz qahramon mukofotini qoʻlga kiritdi[48]. U shuningdek, Telugu filmi Sainikududa antagonist rolini ham ijro etgan[49]. 2007-yilda u The Namesake va Life… Metro filmlari muhlislarga taqdim etildi Uning Konkana Sen bilan boʻlgan kimyosi ikkinchisining eng muhimlaridan biri edi; Filmfare eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor mukofotini ham qoʻlga kiritdi. Bu rollarni uning xalqaro filmlar, A Mighty Heart va The Darjeeling Limited filmlaridagi chiqishlari yaqindan kuzatib bordi[50]. Bollywooddagi muvaffaqiyatiga qaramay, u televizorda ishlashda davom etdi. U Mano Ya Na Manoga filmida ham rol ijro etdi (STAR Oneda efirga uzatiladi) va Kyaa Kaheinni mezbonlik qildi[51].

Xalqaro muvaffaqiyatlari (2008—2020)

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xon 2008-yilda „Slumdog Millionaire“ filmida politsiya inspektori rolini ijro etdi, buning uchun u va filmning aktyorlari „Kinofilmdagi aktyorlar gildiyasi“ mukofotiga sazovor boʻlgan. U haqida Denni Boyl shunday dedi:

U har qanday xarakterning "axloqiy markazini" topishning instinktiv usuliga ega, shuning uchun "Slumdog" filmida politsiyachi Jamolni aybsiz degan xulosaga kelishi mumkinligiga ishonamiz. Boyl uni bir xil harakatni mukammal bajara oladigan sportchiga qiyosladi. Tomosha qilish juda chiroyli.

2009-yilda u „Acid Factory“ filmida ishtirok etdi[52]. U Nyu-Yorkda (2009) FBI agenti sifatida paydo boʻldi[53] va Natali Portman qarshisida gujarati olmos sotuvchisi sifatida Mira Nair oʻn ikki qismdan iborat Nyu-York, men seni sevaman (New York, I Love You) filmining boshqariladigan segmentida paydo boʻldi[54]. 2010-yilda u Nyu-York shahri Bruklin tumaniga koʻchib oʻtgandan keyin xotinining oʻlimi va yolgʻizligi bilan kelishish qiyin boʻlgan Sunil rolini ijro etib, HBO serialining uchinchi mavsumida ishladi[55]. Xon 2012-yilda Yangi oʻrgimchak odam filmida doktor Rajit Rata rolini ijro etgan[56]. U Ang LiningPi hayoti“ filmiga moslashtirilgan Piscine „Pi“ Molitor Patelning kattalar versiyasini oʻynadi, bu butun dunyo boʻylab tanqidiy va tijorat muvaffaqiyatiga aylandi. Uning „Paan Singx Tomar“ (2012) filmidagi bosh roli, xuddi shu nomdagi haqiqiy sportchi dakoitga aylanib, unga „Eng yaxshi aktyor“ nominatsiyasida Milliy kino mukofotiga sazovor boʻldi[57]. 2013-yilda u Kann kinofestivalida Grand Rail d’Orni qoʻlga kiritgan va BAFTA nominatsiyasini olgan The Lunchbox filmida rol oʻynadi va shu kungacha uning eng yuqori daromad keltirgan hind filmiga aylandi[58]. 2014-yilda Xon Gunday filmidagi roli muvaffaqiyatli boʻldi. U shuningdek, The Xpose va Haider filmlarida mehmon boʻlib, ikkinchisida muhim rol ijro etdi. 2015-yilda u Dipika Padukone va Amitabh Bachchan bilan birga Piku filmida bosh rolni ijro etdi. Xon 2015-yilda suratga olingan „Yura davri dunyosi“ filmida ishtirok etgan. Oʻsha yili u mashhur „Talvar“ trillerida ham rol ijro etgan, unda uning ijrosi maqtovga sazovor boʻldi. U 2015-yil oktyabr oyida Jazbaada Aishvarya Rai bilan birga rol ijro etishdi, bu tanqidchilar tomonidan juda yaxshi qabul qilindi. U keyinchalik Tom Xenks bilan birga 2016-yilda Den Braunning Robert Lengdon trilleri Inferno filmining moslashuvida koʻrilgan[59]. Oʻsha yili u Nishikant Kamat tomonidan 2016-yilda suratga olingan hind ijtimoiy triller filmi Madaari filmida ham rol ijro etdi[60]. 2017-yilda Xon ikkita filmda: Hind Medium tijoriy va tanqidiy jihatdan muvaffaqiyatli boʻldi. Xonning hind tilidagi Raj Batra rolini ijro etishi unga bir nechta maqtovlarga sazovor boʻldi, ulardan biri eng yaxshi aktyor uchun Filmfare mukofoti edi[61]. Hindi Medium Hindiston va Xitoyda The Lunchbox filmini ortda qoldirib, eng koʻp daromad keltirgan hindcha nashriga aylandi[62]. U shuningdek, Atirgullar yoʻq (No Bed of Roses 2017) filmida ham rol ijro etdi[63]. 2017-yil holatiga koʻra, uning filmlari butun dunyo boʻylab AQSh$3,643 million toʻplagan[64]. Uning keyingi chiqishi Hind kinosida debyut qilayotgan Parvati Tiruvotuning qarshisida Qarib Qarib Singl filmi edi. Film hikoya va bosh ijrochining oʻyinlari uchun maqtovga sazovor boʻldi. 2018-yilda Xon Dulquer Salmaan, Mithila Palkar va Kriti Xarbanda bilan Karwaan filmida paydo boʻldi. U shuningdek, oʻsha yili Kirti Kulhari qarshisida Blackmail filmida ham rol ijro etdi[65][66]. Uning Hollywood filmi Puzzle ham 2018-yilda chiqdi[67]. Xonning soʻnggi filmi 2020-yil 13-martda chiqqan, rejissyor Homi Adajania tomonidan suratga olingan Angrezi Medium filmida boʻldi[68].

Boshqa ishlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2015-yil sentabr oyida u Rajasthan shtat hukumati tomonidan oʻtkazilayotgan „Resurgent Rajasthan“ kampaniyasining brend elchisi etib tayinlandi[69]. U Jaypurdagi Vidhan Sabha yoʻlidagi Hindiston armiyasi uchun urush yodgorligidagi yorugʻlik va ovozli shouga ovozini berdi. Koʻrgazmada Rajasthanlik askarlarning jasorati va jasorati, ularning jangdagi tarixiy va zamonaviy gʻalabalari tasvirlangan[70].

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1995-yil 23-fevralda Xon yozuvchi va NSD bitiruvchisi Sutapa Sikdarga uylandi. Ularning Bobil va Ayan ismli oʻgʻillari bor[71]. 2012-yilda oʻz ismining imlosini „Irfon“dan „Irfan“ga oʻzgartirdi; nomidagi qoʻshimcha „r“ tovushini yoqtirishini aytdi[72]. Keyinchalik u oʻz nomidan „Xon“ ni olib tashladi, chunki 2016-yilgi intervyuga koʻra, u oʻzining nasl-nasabi emas, balki uning ishini aniqlashni xohlagan[73].

2018-yil mart oyida Xon Twitter orqali unga neyroendokrin saraton tashxisi qoʻyilganini maʼlum qildi[74]. U bir yil davomida Buyuk Britaniyada davolanib, 2019-yil fevral oyida Hindistonga qaytib keldi[75]. U 2020-yil 28-aprelda Mumbaydagi Kokilaben Dhirubhai Ambani kasalxonasiga yotqizilgan va u yerda oʻsimta sabab boʻlgan nomaʼlum yoʻgʻon ichak infeksiyasi[76] uchun davolanishni boshlagan va bir kundan keyin 53 yoshida vafot etgan[77][78]. Uning onasi Saida Begum 93 yoshli Jaypurda toʻrt kun oldin vafot etgan edi[79]. Oʻlimidan 24 soatdan kamroq vaqt oʻtgach, D-Day filmidagi hamkasbi, aktyor Rishi Kapur vafot etdi[80]. Dunyo boʻylab kino arboblari va adabiyot arboblari uning oʻlimi haqidagi xabarni onlayn tarzda namoish qilishdi[81][82]. Xon Mumbaydagi Versova Kabristoniga dafn qilindi va uning soʻnggi marosimlarini oʻgʻillari oʻtkazdilar[83].

Filmografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Xon 2011-yilda Padma Shrini qabul qilmoqda
Yil Mukofot Nomzod qilingan ish Turkum Natija Ref (s) .
2004 Filmfare mukofotlari Xosil Eng yaxshi yovuz odam Gʻolib [84]
2007 Independent Spirit mukofotlari Ismlar Eng yaxshi yordamchi erkak Nominatsiya [85]
2008 Filmfare mukofotlari A.dagi hayot. . . Metro Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor Gʻolib [84]
2011 Padma Shri Sanʼat Gʻolib [86]
2013 Milliy kino mukofotlari Paan Singx Tomar Eng yaxshi aktyor Gʻolib [87]
Filmfare mukofotlari Eng yaxshi aktyor Nominatsiya [84]
Eng yaxshi aktyor (tanqidchilar) Gʻolib [84]
2014 Osiyo kino mukofotlari Tushlik qutisi Eng yaxshi aktyor Gʻolib [88]
2018 Filmfare mukofotlari Hind oʻrta Eng yaxshi aktyor (tanqidchilar) Nominatsiya [89]
Eng yaxshi aktyor Gʻolib [90]
2021 Angrezi Medium Gʻolib [91]
Eng yaxshi aktyor (tanqidchilar) Nominatsiya [92]
Hayot davomidagi muvaffaqiyat mukofoti Honoured [93]
2022 IIFA mukofotlari Angrezi Medium Eng yaxshi aktyor Nominatsiya [94]
  1. 1,0 1,1 „Irrfan Khan, Indian Actor in 'Life of Pi', Dies of Cancer Aged 54“. The New York Times (29-aprel 2020-yil). 29-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  2. „Irrfan Khan laid to rest in Mumbai family friends attend last rites“. DNA India (29-aprel 2020-yil). 9-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-iyun 2020-yil.
  3. Bhagat, Shalini Venugopal. „Irrfan Khan, Bollywood Star at Home in Hollywood, Dies at 53“. The New York Times (29-aprel 2020-yil).
  4. „Irrfan Khan, actor extraordinaire and India's face in the West, dies at 53“ (inglizcha). Hindustan Times (29-aprel 2020-yil). 13-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  5. Anderson. „'Jurassic World' Actor Irfan Khan on Upcoming Film: "It Will Be Like a Scary Adventure"“. The Hollywood Reporter (10-dekabr 2014-yil). 2015-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-oktabr 2015-yil.
  6. Iqbal, Nosheen. „Irrfan Khan: 'I object to the term Bollywood'“. the Guardian (25-iyul 2013-yil). 9-oktabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-oktabr 2015-yil.
  7. „Padma Awards“. Ministry of Home Affairs, Government of India (2015). 2015-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyul 2015-yil.
  8. Das, Samarpita. „Watch: Irrfan's first film from FTII will give you the rush“ (inglizcha). IB Times (30-aprel 2020-yil). Qaraldi: 10-mart 2021-yil.
  9. Debnath, Shanoli. „প্রকাশ্যে ইরফানের তরুণ বয়সের অপ্রকাশিত শর্ট ফিল্ম, রইল লিঙ্ক“ (bn-IN). Indian Express Bangla (1-may 2020-yil). Qaraldi: 10-mart 2021-yil.
  10. „Irrfan Khan, 'Life of Pi,' and 'Slumdog Millionaire' Star Dies at 53“. Variety (28-aprel 2020-yil). 29-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  11. Bradshaw, Peter. „Irrfan Khan: a seductive actor capable of exquisite gentleness“. The Guardian (29-aprel 2020-yil). 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  12. „On Irrfan Khan's birth anniversary, son Babil shares unseen video footage and remembers actor's 'tech-challenged moments'“. The Economic Times (7-yanvar 2021-yil). Qaraldi: 24-mart 2021-yil.
  13. Chhabra, Aseem. „Excerpt: Irrfan Khan; The Man, The Dreamer, The Star by Aseem Chhabra“. Hindustan Times (29-aprel 2020-yil). 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  14. „Irrfan Khan: Top Indian Footfalls“. Box Office India. 2020-yil 2-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  15. „I’m sorry for not keeping in touch with Irfan Khan, says Saba Qamar“. Lahore Herald (10-mart 2022-yil). 2022-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-noyabr.
  16. „Re-watching Irrfan: From Salaam Bombay to Angrezi Medium“. India Today (29-aprel 2020-yil). 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  17. „Irrfan Khan Movie Box Office Results“ (inglizcha). Box Office Mojo (2017). 2018-yil 9-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-aprel 2018-yil.
  18. France, Lisa Respers. „'Life of Pi' star Irrfan Khan reveals he has a rare tumor“. CNN. 16-mart 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-mart 2018-yil.
  19. „Life of Pi actor has rare tumour“ (inglizcha). BBC News (16-mart 2018-yil). 13-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-mart 2018-yil.
  20. „Irrfan Khan, actor extraordinaire and India's face in the West, dies at 53“ (inglizcha). Hindustan Times (29-aprel 2020-yil). 13-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  21. Bradshaw, Peter. „Irrfan Khan: a seductive actor capable of exquisite gentleness“. The Guardian (29-aprel 2020-yil). 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  22. Saran, Sathya. „'Irrfan Khan The Man, The Dreamer, The Star' review: Kite runner to actor“. The Hindu (7-mart 2020-yil). 8-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil. „We read with some surprise about the boy who preferred to fly kites than go hunting with his father, prompting his father to tell him he was a Brahmin born in the family of Pathans.“.
  23. Vasdev. „The Life Journey Of Bollywood's Most Versatile Actor, Irrfan Khan“. Daily Addaa (29-aprel 2020-yil). — „Born as Sahabzade Irfan Ali Khan on 7 January 1967 in Rajasthan's Tonk, Irrfan belonged to a Muslim Pathan family who retained a tire business.“. 2020-yil 30-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  24. „Cutting across roles“. The Hindu (14-fevral 2009-yil). 21-fevral 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-avgust 2010-yil.
  25. O'Connor, Ashling. „From Bollywood to Boston“. Times Online (27-mart 2007-yil). 15-iyun 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-dekabr 2010-yil.
  26. „Irrfan Khan to make a film on his father“. Bangalore Mirror. 2021-yil 22-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  27. „Irrfan's mother Saeeda Begum dies in Jaipur“. India Today. 2020-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  28. Abish Mathew (10-noyabr 2017-yil), Son Of Abish feat. Vir Das & Irrfan Khan, 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 29 June 2018{{citation}}: CS1 maint: date format ()
  29. „Uncle who gave Irrfan Khan his first acting lessons heartbroken at Bollywood star's death“. The New Indian Express (29-aprel 2020-yil). 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-aprel 2020-yil.
  30. „Irrfan Khan's fond memoir from National School of Drama“ (inglizcha). The Times of India. 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  31. „Together after 22 years“ (inglizcha). The Himalayan Times (6-fevral 2010-yil). 2019-yil 25-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  32. „Irrfan Khan Biography: Early Life, Death, Family, Education, Films, Awards, Unknown Facts, Controversies and More“. 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-aprel 2020-yil.
  33. „Hall Of Mirrors“. outlookindia.com (19-may 2008-yil). 2011-yil 27-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-sentabr 2011-yil.
  34. 34,0 34,1 „The actor for all seasons“ (inglizcha). www.telegraphindia.com. 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  35. 35,0 35,1 35,2 „Chandrakanta to Banegi Apni Baat; a look at Irrfan Khan's notable work on television“ (inglizcha). The Times of India (29-aprel 2020-yil). 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  36. „Irrfan Khan passes away at 53; here's looking at the popular shows he has done on television – Times of India“ (inglizcha). The Times of India. 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  37. „Chandrakanta's Akhilendra Mishra aka Kroor Singh on co-star Irrfan Khan: It's tragic that a person who struggled all his life to achieve success, couldn't live to enjoy it“. The Times of India. 30-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-aprel 2020-yil.
  38. Misra. „Chandrakanta, the show in which Irrfan won hearts four lines at a time“ (inglizcha). ThePrint (2-may 2020-yil). 3-may 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-iyun 2020-yil.
  39. Ramnath. „Irrfan (1967—2020): A powerhouse talent gone too soon“ (inglizcha). Scroll.in (29-aprel 2020-yil). 2020-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  40. „From 'The Namesake' to 'Ek Doctor Ki Maut'; Rare and unseen moments of Irrfan Khan through the years!“ (inglizcha). The Times of India (29-aprel 2020-yil). 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  41. „Irrfan Khan, the commoner Khan who became a star“ (inglizcha). Hindustan Times (29-aprel 2020-yil). 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  42. „चंद्रकांता- चाणक्य तक, छोटे पर्दे पर भी चला इरफान खान का जादू“ (hi). aajtak.intoday.in. 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  43. „Ssshhhh...Koi Hai – Watch Episode 9 – From Reel to Real on Disney+ Hotstar“ (inglizcha). Disney+ Hotstar. 2022-yil 2-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-noyabr.
  44. „I now see myself in new light: Irfan Khan“. IndiaGlitz (23-aprel 2004-yil). 2012-yil 10-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyul 2012-yil.
  45. Kalla, Avinash (2003-yil mart). „On the High Road To Ladakh“. The-south-asian.com. 12 April 2003da asl nusxadan arxivlandi. {{cite magazine}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |date= (yordam)
  46. Chhabra. „Irrfan Khan landed the role of Maqbool after Naseeruddin Shah vetoed Kamal Haasan“ (inglizcha). ThePrint (29-aprel 2020-yil). 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  47. „Movie Review of Rog – Irfaan bangs into commercial cinema too – Bollywood Articles“. SmasHits.com. 2013-yil 20-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyul 2012-yil.
  48. „'Haasil' is not for everybody“. Rediff.com (16-may 2003-yil). 2012-yil 6-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyul 2012-yil.
  49. „Mahesh Babu on Sainikudu co-star Irrfan's demise: Brilliant actor gone too soon“. India Today. 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  50. „Padma Shri Irrfan Khan passes away at 54: Here are some of his most iconic performances“. Moneycontrol. 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  51. „Salaam Bombay! to Angrezi Medium: Irrfan Khan's legacy of modern classics“. www.businesstoday.in. 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  52. „Acid Factory is Ghajini multiplied by six“ (inglizcha). Hindustan Times (2-oktabr 2009-yil). 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  53. Saltz, Rachel. „Friendships in the Big City, Bent by 9/11“ (inglizcha). The New York Times (26-iyun 2009-yil). 24-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  54. Ebert. „New York, I Love You movie review (2009) | Roger Ebert“ (inglizcha). rogerebert.com. 2020-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  55. „In Treatment – Sunil“. HBO. 2019-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  56. Bhushan, Nyay. „'The Amazing Spider-Man' Gets Widest-Ever India Release for A Hollywood Film“. The Hollywood Reporter (28-iyun 2012-yil). 29-oktabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-fevral 2013-yil.
  57. Press Information Bureau (PIB), India. „60th National Film Awards Announced“. Press-reliz. 17-aprel 2013-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-mart 2013-yil.
  58. „Hindi Medium records higher box office opening than Dangal, Bajrangi Bhaijaan in China; Irrfan's highest grosser worldwide“. Firstpost. 29-iyun 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-aprel 2018-yil.
  59. Singh, Prashant. „Irrfan Khan to work with Tom Hanks in Inferno“. Hindustan Times (15-fevral 2015-yil). 6-sentabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-oktabr 2015-yil.
  60. „Madaari – Movie“. Box Office India. 2017-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-dekabr 2017-yil.
  61. „63rd Jio Filmfare Awards 2018: Complete winners' list“. The Times of India (21-yanvar 2018-yil). 2022-yil 2-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  62. „Hindi Medium records higher box office opening than Dangal, Bajrangi Bhaijaan in China; Irrfan's highest grosser worldwide“. Firstpost. 29-iyun 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-aprel 2018-yil.
  63. „'Doob': Stunning flow of crafted images – The Statesman“. thestatesman.com (4-noyabr 2017-yil). 2020-yil 29-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-dekabr 2017-yil.
  64. „Irrfan Khan Movie Box Office Results“ (inglizcha). Box Office Mojo (2017). 2018-yil 9-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-aprel 2018-yil.
  65. Karwaan Review {3.5/5}: Brilliant performances by Dulquer and Irrfan, qaraldi: 29 April 2020
  66. „Blackmail Movie Review: Irrfan Khan Suffers Through A Messy And Mediocre Film“. NDTV.com. 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  67. „Puzzle review – Kelly Macdonald sees the big picture in jigsaw indie“ (inglizcha). the Guardian (20-iyun 2018-yil). Qaraldi: 20-mart 2021-yil.
  68. „Irrfan Khan and Dulquer Salmaan starrer Karwan to release on June 1“. Bollywood Hungama (23-yanvar 2018-yil). 23-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-yanvar 2018-yil.
  69. „Local boy Irfan in Jaipur as a face of Resurgent Rajasthan“. The Times of India (8-sentabr 2015-yil). 26-sentabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-oktabr 2015-yil.
  70. „Irrfan Khan is the face of a special campaign for Rajasthan“ (28-oktabr 2015-yil). 2016-yil 22-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-sentabr 2016-yil.
  71. „Irrfan Khan's Wife Sutapa Sikdar was His Reason to Live, Here's a Look Back at Their Love Story“. News18 (29-aprel 2020-yil). 29-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  72. „Paan Singh Tomar has become a symbol: Irrfan“. IBN Live (4-mart 2012-yil). 7-mart 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-mart 2012-yil.
  73. „Why Irrfan Khan dropped Khan from his name“. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  74. „Irrfan Khan has neuroendocrine tumour, is travelling abroad for treatment“ (inglizcha). Hindustan Times (16-mart 2018-yil). 26-mart 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-mart 2018-yil.
  75. „Actor Irrfan dies at 53 in Mumbai after two-year battle with cancer“. India Today. 29-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  76. „Irrfan Khan admitted to ICU at Mumbai's Kokilaben hospital“. Hindustan Times (28-aprel 2020-yil). 3-may 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-may 2020-yil.
  77. „'Life of Pi' actor Irrfan Khan dies of cancer at 54“ (inglizcha). Nikkei Asia. Qaraldi: 24-mart 2021-yil.
  78. „Actor Irrfan dies at 53 in Mumbai after two-year battle with cancer“. India Today. 29-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  79. „Irrfan Khan's last words were about his late mother“. www.msn.com. 16-may 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-may 2020-yil.
  80. Gettleman, Jeffrey. „Bollywood Reels From Deaths of 2 Stars in 2 Days, The New York Times“. The New York Times (30-aprel 2020-yil). 30-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-may 2020-yil.
  81. „'Left too soon': Tributes pour in on social media as Irrfan Khan passes away“. 29-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  82. „Irrfan Khan, actor of 'Maqbool' and 'Angrezi Medium', passes away at 53; tributes pour in“. The Economic Times (29-aprel 2020-yil). 30-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-aprel 2020-yil.
  83. „Irrfan buried at Versova Kabristan, sons Babil and Ayan perform last rites“. 30-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-may 2020-yil.
  84. 84,0 84,1 84,2 84,3 „Irrfan Khan passes away“. Filmfare. 30-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  85. „Bob Dylan movie leads indie Spirit Awards“. Reuters (27-noyabr 2007-yil). 2018-yil 27-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  86. „Obituary: Irrfan Khan“ (inglizcha). BBC News (29-aprel 2020-yil). 29-aprel 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  87. „Paan Singh Tomar wins big at National Awards“. India Today (18-mart 2013-yil). Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  88. „'The Grandmaster' Grandly Masters Asian Film Awards“. Variety (27-mart 2014-yil). 13-may 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  89. „Filmfare Award 2018 Winners – List of Filmfare Award Winners“. Filmfare. 2018-yil 21-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-yanvar 2018-yil.
  90. „Filmfare Awards 2018 Nominations | 63rd Filmfare Awards 2018“. Filmfare. 2019-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  91. „Filmfare Award 2021 Winners – List of Filmfare Award Winners“. Filmfare. 2018-yil 21-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-yanvar 2018-yil.
  92. „Filmfare Awards 2018 Nominations | 66rd Filmfare Awards 2021“. Filmfare. 2019-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2020-yil.
  93. „Irrfan Khan's wife Sutapa Sikdar tells Babil the heartbreaking reason behind skipping an awards show, watch“ (inglizcha). Hindustan Times (29-mart 2021-yil). Qaraldi: 4-aprel 2021-yil.
  94. Hungama. „IIFA 2022 Nominations: Shershaah takes the lead with 12 Nominations, Ludo and 83 emerge as strong contenders; check out the complete list : Bollywood News - Bollywood Hungama“ (inglizcha) (1-aprel 2022-yil). Qaraldi: 6-iyun 2022-yil.