Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Jump to content

Трес

From Vikipediya


Трес (испанча: трес, уч) — Куба ва Пуэрто-Рикода кенг тарқалган гитара туридир. Умумий келиб чиқиши ва бир хил номига қарамай, треснинг Куба ва Пуэрто-Рико турларидан сезиларли фарқга эга. Дастлабки турида трес учта торга эга бўлган; асбобнинг замонавий куба турида жуфт гуруҳланган олтита торлари мавжуд бўлган, Пуэрто-Рико турида эса тўққизта учлик бўйича гуруҳланган. Трес ўзига хос хусусиятга, бироз металл товушга эга. Улар уни плектра ёрдамида ўйнашади, тресда ижро этувчи кубаликларни „тресеро“ (тресеро), Пуэрто-Рикаликларни эса „тресиста“ (тресиста) деб аташган.

Келиб чиқиши

[edit | edit source]

Испанлар Кариб денгизини мустамлака қилганлиги сабабли , улар билан бирга кўплаб испан мусиқа асбоблари ҳам Кариб денгизига кирганлиги ажабланарли эмас. Улардан бири оролларда жуда машҳур бўлган ва кўплаб навларнинг пайдо бўлишига олиб келган гитара эди. Консерватив ҳисоб-китобларга кўра, тўртта Кариб денгизи асбоблари испан олти торли гитарасидан келиб чиққан: реқуинто, бордонуа, куатро ва трес, уларнинг ҳар бири ўзига хос овозга эга — Испанияда гитара ишлаб чиқаришда ишлатиладиган материаллардан фарқли бўлгани учун. шунингдек, Лотин Америкаси гитараларининг классик гитараларга нисбатан бошқача созлаши билан боғлиқ.

Кубалик трес

[edit | edit source]

Кубанинг миллий мусиқий асбоби ҳисобланган трес шу кунгача ўз машҳурлигини сақлаб келмоқда. Унинг бироз кичик ўлчам ва баланд овозга эгалиги, шунингдек, бироз металл товушига эгалиги туфайли классик гитарадан осонгина ажралиб туради. Дастлабки турларда тресда ре минорда созланган учта битталик тор мавжуд бўлган: „Д“ („ре“), „Ф“ („фа“) ва „А“ („ля“). Замонавий тресда до мажорда жуфт созланган олти торлари мавжуд: „Г“ („сол“) октавага, „C“ („до“), „Э“ („ми“) октавада уйғунлашган.[1] Трес кубалик соннинг асосий асбобларидан бири ҳисобланади.

Лотин Америкаси гитараларининг бошқа турларидан фарқли ўлароқ, бизнинг давримизга келиб, анахронист бўлиб қолган ва фақатгина фолклор ансамбллари томонидан қўлланила бошланган, трес ҳозирги кунгача Лотин Америкаси замонавий мусиқасида ўз ўрнига эга. Бунда асосий хизмат афсонавий кубалик мусиқачи — Арсенио Родригесга тегишли бўлиб, у бошқа нарсалар қатори треснинг замонавий мусиқий тузилмасини яратганлиги билан ҳам танилган. Айнан у туфайли трес бугунги кунда Лотин Америкаси замонавий мусиқасини, хусусан, салсани ижро этувчи кўплаб ансамблларнинг бир қисми ҳисобланади.[2]

Пуэрто-Рико

[edit | edit source]

Кубадан ташқари, трес Пуэрто-Рикода ҳам кенг тарқалган, аммо у бироз бошқача тана шакли ва торларга эга. Бироқ, ушбу мамлакатдаги треслар Кубадаги каби машҳур эмас — Пуэрто-Рикода куатро деб аталувчи ўзига хос гитара тури мавжуд.

Манбалар

[edit | edit source]
  1. Маулеóн, Ребеcа. Салса гуидебоок фор пиано анд энсембле. — Петалума, Cалифорниа: Шер Мусиc Cо., 1993. П. 29.
  2. Фигуэроа, Франк М. Энcйcлопедиа оф Латин Мусиc ин Неw Ёрк. — Ст. Петерсбург, Флорида: Пиллар Публиcатионс, 1994. П. 171.

Адабиётлар

[edit | edit source]
  • Гонзалез Н., Cасанелла Л. „Трес“, . Энcйcлопедиа оф Латин Америcан Популар Мусиc. АБC-CЛИО, 2013 — 410—412-бет. 
  • Cоопат C.М. „Трес“, . Инструментос де ла мúсиcа фолcлóриcо-популар де Cуба. Вол. 2. Ҳабана: Эдиториал де Cиэнcиас Соcиалес, 1997 — 467—477-бет. 
  • Сублетте Н. „Трес анд Бонго“, . Cуба анд иц Мусиc. Фром тҳе Фирст Друмс то тҳе Мамбо. Чиcаго Ревиэw Пресс, 2004 — 333—338-бет. 

Ҳаволалар

[edit | edit source]