gʻo-ya

\a. o-jli: — maqsad, intilish; niyat, qasd] 1 Obyektiv borliqni, voqelikni kishi ongida aks ettiruvchi, ayni zamonda kishining obyektiv borliqqa, voqelikka munosabatini ifodalovchi, kishilarning dunyoqarashlari asosini tashkil etuvchi, odamlarni maqsad sari yetaklovchi fikr, tushuncha, tasavvur. Eski gʻoshar va qarashlar ularni yuzaga keltirgan shart-sharoitlarga nisbatan uzoqroq umr koʻradi. Gazetadan. ◆ Yozingiz, mana shu qurʼon hurmati bilan qasamyod qilib aytamanki, men oʻzimning kurashchan qobiliyatimni shu jamiyatning gʻoyalari yoʻlida tugatajakman [dedi no-maʼlum kishi]. N. Safarov, Tarix tilga kir-di. ◆ Dinning vazifasi — gʻoyalar va eʼtiqodlar tizimini sharhlash, izohlash hamda qayta ishlashdan iborat. "Muloqot" .

2 Badiiy, siyosiy yoki ilmiy asarning mazmuni, tub mohiyatini belgilovchi aso-siy fikr. ◆ Asarlarning xalq mulki boʻlib qo-lishiga sabab shuki, u asarlar magʻziga sing-dirilgan gʻoya kishilar diliga, ularning is-taklariga yaqindir. N. Safarov, „Olovli izlar“ . ◆ Bu novellalar muayyan maʼnoda mus-taqil "asar"dek taassurot qoldiradi va ayni vaqtda bir-biri bilan bogʻlanib, umu-mii asarning gʻoyasi va ruhini ochishga boʻy-sundiriladi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ .

3 Biror ish-harakat qilish haqidagi fikr, oʻy; niyat, maqsad. ◆ Kishi astoydil mehr qoʻygan.. gʻoyasini doim eng toʻgʻri va keng tarqalgan.. deb his qiaadi. Shuhrat, „Jan-nat qidirganlar“ . ◆ Shoʻroʻzakni oʻzlashtirish gʻoyasini birinchilar qatori Tursunmat olgʻa surgan edi. "Uzbekistan qoʻrikdari" . ◆ Mening uchun koʻyingizda va oyogʻingiz uchida jon be-rish juda shirin edi va koʻpdan beri gʻoyam edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

ҒОЯ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.