Rieti

Rieti
Komün
Comune di Rieti
Bayrak
Rieti
Ülke	İtalya
Bölge	Lazio
İl	Rieti
İdare
• Belediye Başkanı	Daniele Sinibaldi
Yüzölçümü
• Toplam	206,52 km²
Rakım	405 m
Nüfus  (31 Mart 2022)
• Toplam	45.608
• Yoğunluk	220/km²
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (OAYS)
Posta kodu	02100
Alan kodu	0746
Resmî site comune.rieti.itt

Rieti (Latince: Reate), merkezi İtalya'nın Lazio Bölgesi'nde kendi ismini taşıyan Rieti ilinde bir küçük tarihi şehir ve komün.

Rieti şehri merkezi küçük bir tepe üzerindedir ve bu tepe etraftaki geniş ovaya hakimdir. Bu ovanın güney kısmında antik çağlarda bir büyük bir göl bulunmakta idi. Günümüzde bu göl arazisi şimdi "Velino Nehri"nin suladığı bir ovaya dönüşmüştür ve büyük gölden sadece iki küçük göl, "Ripasottile Gölü" ve "Cantalice" Gölü, kalmıştır.

Rieti'nun nüfusu (31.7.2010 tahminleri itibarıyla) 47.896 kişidir ve alanı 206,52 km² olup nüfus yoğunluğu 231,92 kişi/km² olur. 19. ve 20. yy'da şehir nüfusunun gelişimi şu gösterimde incelenebilir:^[1]

Kişi

• Antik Reate Sabınler ve Romalılar şehri kalıntıları: Antik çağlarda Reate şehrinin merkezinin önemli Roma şehirleri gibi birçok kamu ve özel binalarla (örneğin "thermea (hamam)", "bazilika (şehir idare merkezi)" vb.) dolu olduğu bilinmektedir. Fakat Rieti'de 19. ve 20. yüzyıl yapılan arkeolojik kazılarda bir zengin kalıntılar bulunmamıştır. Bulanan kalıntılara bir büyük tapınağının temelleri; şehir ana meydanı forumun taştan zemini; özel evlerin duvarları; Roma çimentosundan yapılmış kemerler; küçük heykel ve biblolar ve çanak çömlek kırıklarıdır. Şehirde en önemli kalıntılar "Velino Nehri" üzerindeki köprü; şu kemeri ve Roma şehrinin göbeği (Umbilicus İtalıae) olan Piazza San Rufo'dur.
• Şehir Surları: Rieti şehrini çevreleyen 13. yüzyıl ilk yarısından kalma surlar bulunur. Bazıları köşeli ve diğerleri yuvarlak kuleler bulunur. Bu surlara giriş kapıları şunlardır: "Porta d'Arcı", "Arıngo Porta", "Porta Conca", "Cintia Porta" ve "Porta Romana".
• Katedral: Daha önce bazilika olan bir binanın yerine yapımına 1109da başlanmış ve takdış edilip açılması 1225'te olmuştur. Fakat katedral binası 1639'da tümüyle yeniden yapılmıştır. 1225'te Romanesk mimarı stilinde yapılmış olan muhteşem can kule günümüze kadar gelmiştir. Girişteki merasim kapısı 13. yüzyıldan kalmadır. Katedralin içi Barok mimarı stilindedir. Ünlü heykeltıraş Bernini tarafından tasarımlanıp 1657'de "Giannantonio Mari" tarafından yapılmış olan Santa Barbara heykeli önemli bir eserdir. Kilise içinde 16. 17. yüzyıl ressamları tarafından yapılmış çok sayıda tablolar bulunmaktadır. Vaftizhane'de 15. yüzyıldan kalma bir vaftiz kabı bulunur. Katedralin mahzeninde 1157'de takdis edilen katedralin duvarları görülebilir.
• Palazzo Vescovile (Piskoposlar Sarayı): Yapımına 1283'te başlanmıştır. Üstü kappalai etrafı açık "loggia" ve 8 Rönesans mimarı stilde pencere 1532'den kalmadır. Zemin katta Gotik kemerli üstü kapalı "Volte del Vesçovado" yaya yolu bulunur. Bu yapının büyük salonu "Piskoposluk Müzesi" haline sokulmuştur.
• Palazzo Comunale (Şehir Belediye Sarayı): İlk yapımı 13. yüzyıl ama 18. yüzyılda tekrar yapılmıştır. Cephesi antik Romalı Forumu olduğu bilinen "Piazza Vittorio Emanuele II"e bakmaktadır. Günümüzde bu binada "Antoniazzo Romano", "Antonio Canova", "Bertel Thorwaldsen" gibi sanatkaralri eserlerini sergilendiği "Şehir Müzesi"' de bulunur.
• Piskopos'un Kemeri: Papa VIII. Boniface tarafından yaptırılan bir köprü.
• San Pietro Martire Kilisesi: 1266'da Sistersien Kesişler tarafından yapılmaya başlamıştır. İçerisi yaldızlı Barok sitili süslerle doludur.
• Palazzo Vicentini: Ünlü mimar "Genç Giuliano da Şangallo tasarımı olduğu kabul edilir.
• Sant'Aostino Kilisesi: 13. yüzyılda başlana Gotik mimarı stilli. 18. yüzyılda restore edilmiştir.
• Santa Maria in Vescovio: İlk yapımı 8. yüzyıl başlamış ve 12. yüzyılda Romanesk mimari stiline değiştirilmiştir. İçerisinde geç 13. yüzyıldan kalma dinsel tablolar bulunur.
• San Francesco Kilisesi: Yapımına 1245 başlanmakla beraber 1636'da eskisi tanınmayacak şekilde restore edilmiştir. Bu kilisede buluna eski tablolar günümüzde "Piskoposluk Müzesi" ve "Palazzo Vescovile"de sergilenmektedir.

Ayrıca Riete civarında çok güzel doğa rezervleri bulunur. Bunlar arasınsda "Lungo Gölü ve Ripaşottile Doğa Rezervi" ve "Monte Terminillo" çok ilgi çekicidir.

Rieti'nin şu komünlerle sınırları bulunur:

Belmonte in Sabina, Cantalice, Casperia, Castel Sant'Angelo, Cittaducale, Colli sul Velino, Concerviano, Contıgliano, Greccio, Longone Sabino, Micigliano, Monte San Giovanni in Sabina, Montenero Sabino, Poggio Bustone, Rivodutri, Roccantica, Stroncone (TR), Terni (TR), Torricella in Sabina

Rieti şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı kurmuştur:

• Itō, Japonya
• Saint-Pierre-lès-Elbeuf, Fransa
• Nordhorn, Almanya

• Rieti ili

• İtalyanca Wikipedia "Rieti" maddesi24 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)

Wikimedia Commons'ta Rieti ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Rieti resmi websitesi16 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
• Rieti İli resmi websitesi (İtalyanca)
• "Go to Rieti" - Rieti için turistik portal (İngilizce)