Necef Çölü
Necef Çölü | |
---|---|
Yerli adı | Arapça: النقب İbranice: הנגב |
Coğrafya | |
Ülke(ler) | İsrail, Mısır, Ürdün |
Koordinatlar | 30°30′K 34°55′D / 30.500°K 34.917°D |
Yerleşim(ler) | Beerşeba |
Özellikler | |
Biyom | Kurak çöl |
Biyocoğrafik bölge | Palearktik |
Hayvan türü | Oryx leucoryx, Yaban eşeği |
En yüksek noktası | 1.037 m (3.402 ft) - Mount Ramon |
Yüzölçümü | 12.000 km2 (4.600 sq mi) |
İklim | Çöl iklimi |
Wikimedia Commons | |
Necef Çölü, (Arapça: النقب (Al-Nakab) ve İbranice: הנגב (Negev) Güney İsrail’de Mısır, Ürdün, İsrail arasında yer alan çöl. Necef ismi İbranicede kuru anlamına gelmektedir ve Tevrat'ta da güney anlamına gelecek şekilde kullanılmıştır. Günümüzde İsrail sınırları içindedir. Kuzeyinde Lut Gölü, güneyinde Akabe Körfezi bulunur.
Çöl bölgesinin hangi devlette kalacağı, yeni kurulan İsrail Devleti ile Ürdün arasında 1948 Arap-İsrail Savaşı’na neden oldu. Çölün büyük bölümünü ele geçiren İsrail, çöl topraklarını verimli duruma getirmek için 500 km uzunluğunda beton boruyla su getirerek sulamaya başladı. Bugün burada tahıl tarımı ve meyvecilik yapılmaktadır. Çok eski zamanlardan beri bilinen bakır, petrol, fosfat ve manganez yatakları bulunup işletilmeye başlandı. Necef Çölü ekonomik yönden İsrail için önemli bir kaynaktır. Ayrıca 1979'da kurulan Ramat Hovav toksik atık tesisi de bu çölde bulunmaktadır.
Necef Çölü'nde İsrail Ulusal Parkları'ndan biri olan Timna Vadisi Vadi Parkı da bulunmaktadır
Tarih Öncesi Dönem
[değiştir | kaynağı değiştir]Necef'teki göçebe yaşamına ilişkin buluntuların 4000 ila 7000 yıl geriye gittiği bilinmektedir. İlk şehirleşmiş yerleşimin M.Ö. 2000'lerde Kenan, Amalek ve Edom grupları tarafından kurulmuştur. Firavun döneminde bölgedeki bakır madenlerinden bakır çıkarılmaktaydı.
Jeolojik yapı ve iklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Necef, kayalık bir çöldür. Kayalık vadiler ve derin kraterler nedeniyle sık sık bölünen araziye sahiptir. Dünyada sadece Necef Çölü'nde görülen ve İbranice adı Makhtesh ya da Makteş olarak nitelenen bir krater yapısının bulunması ise jeolojik yapısıyla ilgili olan en önemli özelliğidir.
Birüssebi, Necef bölgesinde bulunan bir şehirdir ve bölgenin iklimini gösteren ortalama sıcaklık değerleri aşağıda gösterilmiştir:
Birüssebi'nin ortalama sıcaklık değerleri | Ocak | Şubat | Mart | Nisan | Mayıs | Haziran | Temmuz | Ağustos | Eylül | Ekim | Kasım | Aralık |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ortalama En Yüksek Sıcaklık (°C) | 17 | 17 | 20 | 26 | 29 | 31 | 33 | 33 | 31 | 28 | 24 | 18 |
Ortalama En Düşük Sıcaklık (°C) | 7 | 7 | 9 | 13 | 16 | 18 | 21 | 21 | 19 | 17 | 12 | 8 |
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Necef Çölü'nü betimleyen 1950 tarihli pul
-
Necef Çölü'ndeki kayalık düzlükler
-
Timna Vadisi Ulusal Parkı'ndan bir görünüm.
-
Necef'teki kalıntılar.
-
Necef Çölü'ndeki büyük kraterlerden biri.
-
Necef Çölü'nde bir vadi.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Asya coğrafyası ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |