Hausalar
مُتَنٜىٰنْ هَوْسَا / هَوْسَاوَا | |
|---|---|
 Hausa amblemi | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
 Nijerya | 71 milyon[1] |
 Nijer | 13.8 milyon[2] |
 Fildişi Sahili | 1 milyon[3] |
 Kamerun | 400.000[4] |
 Gana | 275.000[5] |
 Benin | 36.360 |
 Cezayir | 12.000 |
 Eritre | 30.000[6] |
 Togo | 21.900[7] |
 Gabon | 17.000[7][8] |
 Sudan | 664.000[9] |
| Diller | |
| Din | |
Hausalar Batı Afrika kökenli bir etnik gruptur.[10][11] Afro-Asya dil ailesinde Arapçadan sonra en çok konuşulan ikinci dil olan Hausa dilini konuşurlar.[12][13] Esas olarak Güney Nijer ve Kuzey Nijerya'nın Sahel ve seyrek savan bölgelerinde yaşayan, kültürel olarak homojen bir halktır.[14] Nüfusları yaklaşık olarak 86 milyondur. Hausa dilini konuşan topluluklar Batı Afrika'nın her yerine dağılmıştır ve Sahra'dan geçen geleneksel Hac güzergahı üzerinde de Hausa yerleşimleri bulunmaktadır. Özellikle Agadez kasabası ve çevresinde büyük bir nüfus bulunmaktadır.[15] Hausaların bir kısmı son 500 yıl içerisinde Lagos, Port Harcourt, Accra, Abidjan, Banjul ve Cotonou şehirlerine ve Libya gibi Kuzey Afrika ülkelerine göç etmiştir. Hausaların çoğunun geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Hausa aristokrasisi tarihsel olarak binicilik temelli bir kültür geliştirmişti.[16] Daura, Hausa halkının kültür merkezidir. Kasaba, Hausa gelenek ve kültürün yaşatıldığı en eski kasabadır.[17]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Nigeria country profile 9 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at CIA's The World Factbook: "Hausa 30%" out of a population of 236,747,130 (2024 estimate).
- ^ "Africa: Niger – The World Factbook – Central Intelligence Agency". www.cia.gov. 27 Nisan 2021. 30 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2021.
- ^ "Hausa". Ethnologue. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023.
- ^ "PeopleGroups.org – Hausa". PeopleGroups.org. 26 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2024.
- ^ "Hausa". Ethnologue. 22 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023.
- ^ "Nigerian Eritreans – The history of Hausa and Bargo in Eritrea". Madote. 13 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2024.
- ^ a b "Hausa". Ethnologue. 22 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2023.
- ^ "Hausa in Gabon". Joshua Project. 14 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2023.
- ^ "Sudan". 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2023.
- ^ "Ethnicity in Nigeria". PBS NewsHour (İngilizce). 5 Nisan 2007. 7 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
- ^ Godwin, David Leon (14 Nisan 2022). "Top 10 largest tribes in Africa". NewsWireNGR (İngilizce). 7 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
- ^ Wood, Sam (17 Haziran 2020). "All In The Language Family: The Afro-Asiatic Languages". Babbel Magazine. 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2021.
- ^ "Hausa". Ethnologue (İngilizce). 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2022.
- ^ Gusau, Sa'idu Muhammad (1996). Makad̳a da mawak̳an Hausa. Kaduna. ISBN 978-31798-3-7. OCLC 40213913.
- ^ Adamu, M (1987). the Hausa factor in west African History, Ahmadu Bello University, Zaria – Nigeria.
- ^ The role of the horse in Hausa culture (Thesis tez). 1996. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2015.
- ^ Lugga, S. Abubakar (2004). The Great Province. lugga press. ss. 12-15.
