Kuzey Vietnam
Kuzey Vietnam Việt Nam Dân chủ Cộng hòa Vietnam Demokratik Cumhuriyeti | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1945-1976 | |||||||||||||||
Başkent ve en büyük şehir | Hanoi 21°01′42″K 105°51′15″D / 21.02833°K 105.85417°D | ||||||||||||||
Yaygın dil(ler) | Vietnamca | ||||||||||||||
Resmî din | Devlet ateizmi (1951'den itibaren) | ||||||||||||||
Demonim | Kuzey Vietnamlı | ||||||||||||||
Hükûmet | Tek partili sosyalist devlet | ||||||||||||||
Başkan | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Tarihçe | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Yüzölçümü | |||||||||||||||
• Toplam | 157880 km2 | ||||||||||||||
Nüfus | |||||||||||||||
• Sayılan | 15916955 | ||||||||||||||
Para birimi | đồng | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
Günümüzdeki durumu | Vietnam |
Kuzey Vietnam, resmî adıyla Vietnam Demokratik Cumhuriyeti (Vietnamca: Việt Nam Dân chủ Cộng hòa), 1945-1976 yılları arasında Güneydoğu Asya'da var olmuş komünist devlet.
II. Dünya Savaşı'nın arkasından gelen Ağustos Devrimi ile, Viet Minh'in komünist lideri Ho Chi Minh, Vietnam'ın Fransız Hindiçini'nden bağımsızlığını ve Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmiştir. Bu durum üzerine, Vietnam üzerinde yeniden hakimiyet kurmak isteyen Fransa harekete geçmiş ve Aralık 1946'da Birinci Çinhindi Savaşı başlamıştır. Viet Minh'in Vietnam'ın kırsal bölgelerinin çoğunluğunu kontrol etmesi, 1954'te Fransız mağlubiyeti ile sonuçlanmıştır. Cenevre Konferansı'ndaki müzakereler savaşı sonlandırmış ve Vietnam'ın bağımsızlığı tanınmıştır. Cenevre Anlaşması ile geçici olarak Vietnam toprakları 17. kuzey enlemi boyunca ikiye bölünmüş, Temmuz 1956'da yapılması planlanan genel seçimler ile Vietnam'ın birleşmesi taahhüt edilmiştir.[1] Vietnam'ın kuzey bölümü Vietnam Demokratik Cumhuriyeti egemenliğinde kalmış ve yaygın olarak Kuzey Vietnam olarak adlandırılmış; güney bölümü Fransa'nın kurduğu Vietnam Devleti kontrolünde kalmış ve Güney Vietnam olarak adlandırılmıştır.
Temmuz 1955'te Vietnam Devleti Başbakanı Ngô Đình Diệm, Cenevre Anlaşması'nı imzalamadıklarından hükümleri uygulamakla yükümlü olmadıklarını gerekçe göstererek ülkeyi birleştirecek seçimlere Güney Vietnam'ın katılmayacağını açıklamıştır.[2] Ülkenin referandum ile birleştirilememesi 1955'te Vietnam Savaşı'na yol açmıştır. Vietnam Halk Ordusu ve Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi, Vietnam Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri'ne karşı savaşmış; başta Sovyetler Birliği ve Çin olmak üzere komünist müttefiklerinden destek görmüştür. Komünizmin diğer ülkelere yayılmasını önlemek için Amerika Birleşik Devletleri; Güney Kore, Avustralya ve Tayland'dan anti-komünist güçler ile birlikte savaşa dahil olmuş ve Güney Vietnam'a askerî destek sağlamıştır. 1973'te ABD'nin Vietnam'dan çekilmesiyle Güney Vietnam zayıflamış ve 1975 bahar taarruzu sonucunda, 30 Nisan 1975'te Saygon'un Düşüşü ile savaş Kuzey Vietnam zaferiyle sona ermiştir. Güney Vietnam'da komünist Güney Vietnam Cumhuriyeti Geçici Devrimci Hükûmeti kurulmuş, 2 Temmuz 1976 günü Vietnam yeniden birleşmiş ve Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti kurulmuştur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Indochina - Agreement on the Cessation of Hostilities in Viet-Nam, July 20, 1954, The Avalon Project, Lillian Goldman Law Library, Yale Law School, 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Ekim 2021
- ^ Ang Cheng Guan (1997). Vietnamese Communists' Relations with China and the Second Indochina War (1956–62). Jefferson, North Carolina: McFarland. s. 11. ISBN 978-0-7864-0404-9. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2016.