Kavaklama
Kavaklama, safsızlık olarak bakır oksit içeren bakırın saflaştırılmasında ve ayrıca safsızlık olarak kalay oksit (stannik oksit veya "SnO2") içeren kalayın saflaştırılmasında kullanılan bir metalürjik yöntemdir. Genellikle erimiş blister bakır formundaki saf olmayan metal, iki aşamalı rafinasyon işlemi için bir anot fırınına yerleştirilir.[1] İlk aşamada, demir oksit ve kükürt dioksit oluşturmak için erimiş metale hafifçe hava üflenerek kükürt ve demir uzaklaştırılır.[2] Demir oksitler ya sıyrılır ya da bakırın üstünden dökülür ve gaz hâldeki kükürt dioksit gaz çıkış sistemi yoluyla fırından çıkar. İlk oksidasyon aşaması tamamlandığında, ikinci aşama olan kavaklama başlar. Bu, bakır oksitteki oksijenle reaksiyona girerek bakır oluşturmak için normalde doğalgaz veya mazot (ancak amonyak,[2] LPG[2] ve nafta[3] da kullanılabilir) gibi bir indirgeyici maddenin kullanılmasını içerir. Geçmişte, yeni kesilmiş ("yeşil") ağaç kütükleri kullanılıyordu.[2][4] Bu kütüklerde bulunan özsu, indirgeyici madde olarak işlev görür. Bakırın ısısı kütüğün odun gazı (CO2 ve H2) yaymasına neden olur ve bu da bakır oksitin bakıra indirgenmesini sağlar.
Bu işlem için kavak ağaçlarının kullanılması, "kavaklama" teriminin ortaya çıkmasına neden olmuştur.
Anot bakırından çok fazla oksijen atılmamasına dikkat edilmelidir, çünkü bu diğer safsızlıkların oksit halinden metalik hale geçmesine neden olacak ve bakırda katı çözelti halinde kalacak, iletkenliğini azaltacak ve fiziksel özelliklerini değiştirecektir. Ayrıca metalin yeniden oksidasyonunu önlemek için üst yüzey kok ile kaplanabilir.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Extractive Metallurgy of Copper, Fourth Edition, Eds W G Davenport, M King, M Schlesinger and A K Biswas (Elsevier Science Limited: Kidlington, Oxford, England, 2002).
- ^ a b c d e J J Oudiz, "Poling processes for copper refining," Journal of Metals, December 1973, 35–38.
- ^ N B Gray, M J Hollitt, R G Henley and J Pritchard, "Investigation and modelling of anode furnaces and casting operations at Mount Isa Mines, Ltd., Queensland, Australia," Transactions of the Institution of Mining and Metallurgy (Section C: Mineral Processing and Extractive Metallurgy), 91, June 1982, C54–C63.
- ^ John B Huttl, "'Poling' becomes ancient history at Phelps Dodge smelters," E&MJ Volume 162, No. 7, July 1961, 82–85.
- Kanada Ansiklopedisi 3 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.