Diablo (seri)

Diablo serisi
Geliştirici	Blizzard Entertainment
Yayımcılar	Blizzard Entertainment Sierra Entertainment
Yapımcılar	Blizzard Entertainment Blizzard North Synergistic Software (Hellfire)
Platformlar	Microsoft Windows, Klasik Mac OS, macOS, PlayStation, PlayStation 3, PlayStation 4, Xbox 360, Xbox One, Nintendo Switch, PlayStation 5, Xbox Series X/S, Android, iOS
Çıkış	İlk çıkan oyun: Diablo (1996) En son çıkan oyun: Diablo IV (2023)
Türler	Korku, Rol yapma, Hack and Slash

Diablo, önce Blizzard North ve ardından Blizzard Entertainment tarafından geliştirilen aksiyon-rol yapma hack and slash video oyunu serisidir. Seri; Diablo, Diablo II, Diablo III ve Diablo IV olmak üzere dört ana oyundan oluşur.

Serinin ilk oyunu 31 Aralık 1996'da piyasaya sürülen ve 2,5 milyon kopyadan fazla satan Diablo'dur. Serinin üçüncü oyunu 15 Mayıs 2012'de çıkan Diablo III ise dünya çapında 24,8 milyon kopya sattı.^[1] Dört ana oyunda rol yapma oyunu tarzında tasarlandı ama bazı zamanlar hack and slash türü özelliği de taşımaktadır. Ana oyunlara ek olarak ilk oyuna Diablo: Hellfire ikinci oyuna ise Diablo II: Lord of Destruction ek paketleri Diablo hikâyesinin devamını sağlamak için Blizzard Entertainment tarafından yayınlandı.

Seri, Sanctuary adlı fantastik bir dünyada geçmektedir. Serinin üç oyunuda Tristram kasabası ve Mount Areat çevresindeki bölgede dahil olmak üzere birçok ortak alanlar ile benzer coğrafi bölgelerde yer almaktadır. Bu bölgelere ek olarak yüksek bir Cennet ve yakıcı bir cehennem bulunur. Seri Sanctuary evreninde yaşayan insanlar ile baş iblis Diablo ve onun şeytani yaratıkları arasındaki savaşa üzerine kurgulanmıştır. Serinin baş antagonisti Diablo ve insanlara yardımcı baş melek Tyrael'in melekleri arasında büyük bir savaş var olmaktadır. Sanctuary evreninde ana karakterler insanlar, melekler ve çeşitli iblisler ile şeytanlar.

Oyunların popüler hale gelmesi üzerine Diablo evrenin çeşitli zaman dilimlerinde geçen birçok kitap yayımlandı.^[2] Sanctuary dünyasınndan çeşitli hikâyeler anlatan çizgi romanlar da vardır.

Yaratılanlarınların ilki olan Anu iyiliğin, ikincisi yedi başlı ejderha olan Tathamet ise kötülüğün kendisiydi. İkisi birbirleriyle Pandemonium'da savaştılar ve bu savaşın sonunda ikisi de öldü. Anu'nun bedeni zaman içerisinde Crystal Arch'a dönüştü ve üzerinde cennet ve melekler oluştu, gözü sonradan World Stone denen taşa dönüştü. Tathamet'in bedeni ise zamanla cehenneme dönüştü ve üzerinde iblisler oluştu ve 7 kafasındanda birer adet iblis meydana geldi.

İblisler ve melekler Pandemonium'da savaştılar bu savaşlar sırasında baş meleklerden olan Inarius esir düşer. Tutsak olduğu sırada Mephisto'nun kızı Lilith'e aşık olur. Lilith, Inarius'u serbest bırakır. Sonsuz savaştan bıkan ve barış isteyen ikisi yanlarına başka melek ve iblisleride toplarlar. Beraber Pandemonium Kalesinin içerisinde bulunan World Stone'un yanına giderek taşı kullanırlar Sanctuary'e giderler. Taşın yardımıyla yeni dünyaya barış içerisinde şekil verirler. Inarius World Stone'u kendine bağlar ve bu yeni dünyanın en güçlüsü ve efendisi olur.

Yeni bir ırk olan Nephalem'ler bu yeni dünyada meydana gelirler. Inarius, melek ve iblislerin karışımından olan bu yeni ırkın hem meleklerden, hem de iblislerden daha güçlü olduğunu fark eder ve onların öldürülmesi gerektiğini düşünür. Fakat Lilith bu yeni ırktan oluşan bir ordu ile Pandemoniuma saldırmayı düşünmektedir. Inarius'un planlarını öğrenen Lilith Sanctuary'deki bütün melek ve şeytanları öldürür. Daha sonra Inarius, Lilith yaptıklarından dolayı cezalandırır ve onu void adlı bölgeye hapis eder. Inarius Nepalemleri öldürmekten vazgeçer ama onlara güçlerini veren World Stone taşının etkisini azaltır. İnsanların gücü zaman ilerledikçe azalır.

Tüm bunlar yaşanırken Cennet ve Cehennem ise Sanctuary adlı gezegeni bulmaya çalışır. İnsanların Günah Savaş'ına bir taraftan katılmasını savaşın dengesini değiştirecektir. Baş melek Tyrael ve baş iblisler Diablo, Mephisto ve Baal, Sanctuaryı bulur. Daha sonra melekler ve iblisleri Sanctuary'e gönderirler. Fakat onları Inarius soyundan gelen Uldyssian adlı sıradan çiftçi Nephalem durdurur. Void sürgününden geri dönmeyi başaran Lilith insan kılığına bürünür ve Uldyssian'ı kendi isteklerine göre yönlendirir. Lilith yönlendirmeleriyle Uldyssian kendini World Stone'a bağlar ve böylece Inarius yener. Daha sonra bu gücü kullanarak melekler ve iblisleri geri döndürür. Bu yenilgi üzerine Cennet ve Cehennem bir anlaşma yapar ve insanların hangi tarafı tutacağını kendilerinin belirlemesini karar verecek ve bu süre boyunca Sanctuarye saldırılmayacaktır. Bu yenilgi ile iblisler baş iblislerin gücünü sorgularlar. Diğer büyük iblisler Belial ve Andariel bunu fırsat bilerek baş iblisleri Sanctuary'de sürgüne gönderirler. Baş iblisler 40 yıl boyunca hiçbir direniş görmeden Sanctuary'de kaos yaratırlar. Üst meleklerden Tyrael baş iblislerin Sanctuary'de olduğunu öğrenince güçlü sihirbazlarından bir ordu kurar ve onlara baş iblisleri hapsedecek kadar güçlü ruh taşlarını verir. İlk olarak Mephisto yakalanır. Daha sonrasında Baal bulunur ama yakalanması kolay olmaz. Baal'i hapsetmek için kullanılacak ruh taşı zarar görür. Bunun üzerine Tal-Rasha Baal'ı kendi vücuduna hapis eder kaçmasını engellemek içinse yerin altında 7 mezarlıktan birine saklanır. En son olarak da Diablo yakalanır ve hapis edildiği yerin üzerine bir kathedral yapılır. Yakalandıktan 160 yıl sonra insanlar katedralin neden yapıldığını ve içinde ne olduğunu merak ederler.

Diablo, PC ve Macintosh için Blizzard North tarafından 31 Aralık 1996'da piyasaya sürülmüş, karanlık bir ortama sahip bir aksiyon-rol yapma oyunudur.

Çıktığı zamandaki bilgisayar oyunlarına kıyasla, elle çizilmiş bitmap grafikleri, kolay kavranan oyun yapısı ve yüksek oynanabilirliği ile firmaya ve oyun türüne büyük popülerlik kazandırmıştır. Öyle ki bilgisayar oyunları tarihinde az görünür bir şekilde başka bir firma Diablo'ya ek görev paketi (Hellfire, Sierra On-Line Entertainment Inc.) çıkarmıştır.

Diablo: Hellfire, Diablo I video oyunun Sierra On-Line Entertainment tarafından üretilen bir genişleme paketi. İlk olarak 1997 yılında bir Sierra kuruluşu olan Synergistic Software tarafından tasarlandı. Hellfire Diablo için yayımlanan tek yetkili genişleme paketi olarak 1998 yılında Blizzard Entertainment tarafından tekrar yayınlandı.

Diablo II, Blizzard North şirketinin rol yapma oyunu türünde yaptığı Diablo oyunun devamıdır. Oyunun hikâyesi ilk oyunun bittiği yerden başlar.

Diablo II: Lord of Destruction, Diablo II oyunu üzerine geliştirilmiş genişleme paketidir. İlk oyunun genişleme paketinde farklı olarak üretimi Blizzard North şirketi yapmıştır.

Diablo III, Diablo serisinin yapımcısı Blizzard'ın 28 Haziran 2008'de BlizzCon oyun konferansında duyurduğu ve 15 Mayıs 2012 tarihinde yayınladığı serinin üçüncü oyunudur. Oyun Cennet ve Cehennem'in savaşını konu alan çevrimiçi CO-OP rol yapma oyunu türündedir. Oyunda geçen evren kıyamet günü konseptine uygun olarak tasarlandı. Oyuna giriş Battle.net aracılığı ile çevrimiçi olarak sağlanmaktadır.

Diablo III: Reaper Of Souls, Diablo III oyunu üzerine 25 Mart 2014'te getirilmiş genişleme paketidir.

Baş melekler, Cennetin muhafızları meleklerin en yetkilisi ve en güçlüsü olanlardır. Yüksek cennetin iktidarı Angris konseyinin 5 baş meleğinden oluşur. Fakat başka baş meleklerinde olduğu bilinmektedir. Bunların kim olduğu konsey üyeleri tarafından belirtilmemiştir. Baş meleklerin her birinin kendine özel yüksek cennette bir görev alanı vardır. Örneğin Angris konseyi adalet, umut, hikmet, saygı ve kader için vardır.

Bilinen baş melekler;

Angiris konseyinin üyeleri;

• Imperius, Saygı baş meleği, Angiris konseyinin lideri.
• Tyrael, Adalet baş meleği
• Auriel, Umut baş meleği
• Ithrael, Kader baş meleği
• Malthael, Bilgelik baş meleği

ve diğer ismi bilinen baş melekler;

• Inarius
• Hadriel
• Izual

Yüksek cennette yaşayan ışık ve nurdan oluşmuş varlıklar. Angris konseyin 5 baş meleği tarafından konulan kurallara göre yaşarlar.

Yakıcı cehennemde yaşayan kötü varlıklar. İblisler çeşitli görünümde olup kendi türüne bağlı ve sihir güçleri kuvvetlidir. Yedi baş iblis tarafından yönetilirler, bunların üç tanesi diğer dördüne göre daha güçlüdür. İblisler Sanctuary'de doğal olarak bulunamazlar. Bulunmaları için büyü kullanmak veya bir insanın vücuduna girmek gereklidir.

Büyük iblisler;

• Mephisto, Nefretin efendisi
• Baal, Yıkımın efendisi
• Diablo, Dehşetin efendisi

Küçük iblisler;

• Andariel, Izdırap bakiresi
• Duriel, Acının efendisi
• Azmodan, Günahların efendisi
• Belial, Yalanların efendisi

Nepalemler, Melekler ve iblislerin soyundan olan Sanctuary gezegenin ilk insan ırkıdır. Nepalemler "The Sin War" adlı kitapta Sanctuary'nın çocukları olarak bilinirler. Potansiyel olarak meleklerden ve iblislerden daha güçlüdür. Nepalemin gücü worldstone aracılığı ile her nesil sürmüştür fakat her geçen nesil daha da zayıflamıştır. Doğan ilk Nepalemlerin isimlerinin Bul-Kathos, Rathma ve Esu benzeri isimler olduğuna inanılıyor. Onların çocukları ise bilinen Diablo evreninde barbarian, necromancer ve sorceress olarak anılacaklar.

Diablo efsanesiyle ilgili birçok kitap yayımlandı^[3] ve bunlardan bazıları Türkçeye de çevrildi.

• The Black Road
• Demonsbane
• The Kingdom of Shadow
• Legacy of Blood
• Moon of the Spider
• The Sin War
• Diablo III: Book of Cain
• Diablo III: The Order
• Diablo III: Sword of Justice

Tales of Sanctuary adlı çizgi roman 9 Kasım 2001 yılında Phil Amara, Dave Land ve Francisco Ruiz Velasco tarafından çizilip Dark Horse Comics şirketi tarafından yayınlandı. Çizgi roman üç ayrı hikâye olarak yayınlandı.

• Rage is about Azgar
• The Hand of Naz is about Renit the Dark Stalker
• Hatred's Bride is about Hale

Kasım 2011'de DC Comics şirketinin çizerleri Aaron Williams ve Joseph LaCroix, 5 mini çizgi roman serisi hazırlamak için çalışma başlattıklarını açıkladı.^[4][5]

Oyun	Platform	Metacritic	Game Rankings
Diablo	PC	94/100 (12 reviews)	90% (14 reviews)
	MAC	—	—
	PlayStation	—	80% (8 reviews)
Diablo: Hellfire	PC	—	—
Diablo II	PC	88/100 (34 reviews)	86% (34 reviews)
	MAC	—	82% (1 review)
D II: Lord of Destruction	PC	87/100 (21 reviews)	89% (49 reviews)
	MAC	—	—
Diablo III	PC	88/100 (79 reviews)	88% (50 reviews)
	MAC	—	—

Diablo serisinin tüm oyunları oyunseverler tarafından iyi not aldı. Diablo II yayınlandığı yıl içerisinde 4 milyon kopya sattı. Diablo III yayınlandığı ilk gün 3.5 milyon kopya satarak rekor kırdı ve yayınlandığı ilk hafta toplam 6.3 milyon sattı.^[6] Diğer 1.2 milyon kopya abonelere yıl dönümü hediyesi olarak dağıtıldı. Diablo III dünyanın en kısa sürede en çok satılan video oyunu rekorunu kırdı.^[7]

Diablo serileri oyun eleştirmen sitelerinde iyi not almıştır. Büyük oyun eleştirmen sitesi Metacritic, Diablo I'e 100 üzerinden 94, Diablo II'ye 100 üzerinde 88, Diablo II: Lord of Destructione 100 üzerinden 87 ve Diablo III'e 100 üzerinden 89 gibi yüksek notlar vermiştir.

IGN sitesinin 2010 yılında yayınladığı "Dünyanın en korkunç 100 oyunu" listesinde Diablo 74. sırada yer aldı.^[8]

• Blizzard North
• Diablo