Dışkı
Dışkı, ince bağırsakta sindirilmeyen ve kalın bağırsakta bakteriler tarafından parçalanan katı veya yarı katı gıda kalıntılarıdır.[1][2] Dışkı, bakteriyel olarak değiştirilmiş bilirubin gibi nispeten düşük miktarda metabolik atık ürünlerini ve bağırsak çeperinden gelen ölü epitel hücrelerini içerir.[1]
Dışkı, defekasyon sırasında anüs veya kloaka yoluyla atılır.
Dışkı, tarımda gübre olarak veya toprak düzenleyici olarak kullanılabilir. Ayrıca yakıt olarak veya kurutularak inşaat malzemesi olarak da kullanılabilir. Bazı tıbbi kullanımları da mevcuttur: İnsan dışkısı, dışkı nakli veya dışkı bakteriyoterapisi amacıyla kullanılmaktadır.
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dışkı örnekleri
-
Ayı dışkısı
-
Çöp poşetlerinin tüketimini gösteren ayı dışkısı
-
Tepeli devekuşu bitki tohumlarını dışkılarıyla dağıtır.
-
Solucan dışkısı, minerallerin ve bitki besin maddelerinin toprağa erişilebilir bir biçimde sağlanmasına yardımcı olur.
-
Farklı deniz kuşlarının dışkıları.
Dışkıların ayırt edici kokusu, skatol ve tiyollere (kükürt içeren bileşikler) ve ayrıca aminlere ve karboksilik asitlere bağlıdır. Skatol; triptofandan, indolasetik asit aracılığıyla üretilir, dekarboksilasyonu ile skatol elde edilir.[3][4]
Algılanan kötü dışkı kokusunun insanlar için caydırıcı olduğu sanılmaktadır, çünkü dışkıyı tüketmek veya ona dokunmak hastalığa veya enfeksiyona neden olabilir.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Tortora, Gerard J.; Anagnostakos, Nicholas P. (1987). Principles of anatomy and physiology (Fifth bas.). New York: Harper & Row, Publishers. s. 624. ISBN 978-0-06-350729-6.
- ^ Diem, K.; Lentner, C. (1970). "Faeces". in: Scientific Tables (Seventh bas.). Basle, Switzerland: CIBA-GEIGY Ltd. ss. 657-660.
- ^ Whitehead, T. R.; Price, N. P.; Drake, H. L.; Cotta, M. A. (25 Ocak 2008). "Catabolic pathway for the production of skatole and indoleacetic acid by the acetogen Clostridium drakei, Clostridium scatologenes, and swine manure". Applied and Environmental Microbiology. 74 (6): 1950-3. Bibcode:2008ApEnM..74.1950W. doi:10.1128/AEM.02458-07. ISSN 0099-2240. PMC 2268313 $2. PMID 18223109.
- ^ Yokoyama, M. T.; Carlson, J. R. (1979). "Microbial metabolites of tryptophan in the intestinal tract with special reference to skatole". The American Journal of Clinical Nutrition. 32 (1): 173-178. doi:10.1093/ajcn/32.1.173. PMID 367144.
- ^ Curtis V, Aunger R, Rabie T (May 2004). "Evidence that disgust evolved to protect from risk of disease". Proc. Biol. Sci. 271 Suppl 4 (Suppl 4): S131-3. doi:10.1098/rsbl.2003.0144. PMC 1810028 $2. PMID 15252963.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- MedFriendly's Article on Feces 3 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
