Gliptodon

Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda tartışma sayfasında bir yorum yapın. Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır. (Ağustos 2021) Bu madde okuyucuların kafa karıştırıcı bulabileceği içerik veya net olmayan ifadeler bulunduruyor olabilir. Lütfen ifadeleri netleştirmeye yardımcı olun. Tartışma sayfasında konuyu tartışabilirsiniz. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. Gösterilen kaynaklar kaynak gösterme şablonları kullanılarak dipnot belirtme biçemine uygun olarak düzenlenmelidir. (Ağustos 2021) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)

Glyptodon   PreЄ Є O S D C P T J K Pg N ↓
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia Şube: Chordata Alt şube: Vertebrata İnfa şube: Gnathostomata Sınıf: Mammalia Üst takım: Xenarthra Takım: Cingulata Familya: †Glyptodontidae Cins: †Glyptodon Owen, 1839
Türler
Glyptodon clavipes Glyptodon elongatus Glyptodon perforatus Glyptodon reticulatus

Gliptodon ya da Glyptodon, Yunancada yivli veya oyma diş anlamına gelmektedir. Glyptodont ailesi glyptodontidae Pleistosen'de yaşamış armadillolara göre daha büyük ve zırhlı bir memelidir.

Glyptodontlar Xenarthra olarak bilinen plesantalı memelilerinin bir parçasıdır. Glyptodon Güney Amerika kökenlidir. Büyük Amerikan değişimi sırasında Kuzey ve Güney Amerika sonrasında meydana gelen göçlerle Orta Amerika-Guatemala gibi yerlere göç etmiştir. Glyptodont yaklaşık 2.5 milyon yıl önce modern ABD'nin güney bölgesine ulaştı. Yaklaşık 10.000 yıl önce de soyu tükenmiştir. Bu dönemde yerli insanların glyptodonları avlayıp soğuk havalarda kabuklarını barınak gibi kullanmışlardır.

Glyptodon'un uzunluğu 3.3 metredir ve 2 ton ağırlığına kadar ulaşabilirler. 2.5 cm kalınlığı 1000'den fazla kemik plakası mevcuttur ve osteoderm adı verilen koruyucu bir kabukla kaplıdır. Glyptodontların her birinin kendine özgü osteoderm desen ve kabuk tipi vardır. Bu kabuk koruması ile onlar kaplumbağalar gibi zırha sahiptir. Glyptodonların kuyrukları üzerindede onları koruyan kemik bir halka bulunmaktadır. Alt çeneleri çok derindir böylelikle kaba lifli bitkileri çiğnemekte zorluk yaşamazlar.

Doedicurus 11.000 yıl önce son buzul döneminin sonuna kadar, pleistosen sırasında yaşayan Glyptodont türü olan bir canlıdır. Bu bilinen en büyük glyptodont türüdür. 1.5 metre yüksekliğinde ve yaklaşık 4 metre uzunluğundadır. Doedicuruslar 2.370 kg'a kadar ulaşabilirler. Büyük kubbeli bir kabuğa sahiptirler ve kuyruğu esnek bir kılıf ile çevrilidir. Erkek türlerinde kuyruklarının uçlarında uzun sivri bir düğme bulunur. Doedicurus ormanlık ve çayırlık alanlarda yaşadığından otçuldur. Doedicurusların fosilleri Kuzey Amerika ve Güney Amerika da özellikle Arjantin'de bulunmuştur.

Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. Gösterilen kaynaklar kaynak gösterme şablonları kullanılarak dipnot belirtme biçemine uygun olarak düzenlenmelidir. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)

1. "Glyptodon Owen 1839". Paleobiology Database. Retrieved 2012-07-17.
2. Fidalgo, F., et al. (1986) "Investigaciones arqueológicas en el sitio 2 de Arroyo Seco (Pdo. de Tres Arroyos, prov. de Buenos Aires, República Argentina)" In: Bryan, Alan (ed.) (1986) New evidence for the Pleistocene peopling of the Americas Peopling of the Americas Symposia Series, Center for the Study of Early Man, University of Maine, Orono, Maine, ISBN 0-912933-03-8, pp. 221–269, in Spanish
3. Politis, Gustavo G. and Gutierrez, Maria A. (1998) "Gliptodontes y Cazadores-Recolectores de la Region Pampeana (Argentina)" ("Glyptodonts and Hunter-Gatherers in the Pampas Region (Argentina)") Latin American Antiquity 9(2): pp. 111–134 in Spanish
4. http://angellis.net/Web/PDfiles/edents.pdf 4 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
5. David Lambert and the Diagram Group. The Field Guide to Prehistoric Life. New York: Facts on File Publications, 1985. pp. 196. ISBN 0-8160-1125-7