Brian Cox

Brian Cox
Brian Cox
	Brian Cox, 2024
Doğum	Brian Denis Cox; 1 Haziran 1946 (78 yaşında); Dundee, İskoçya
Meslek	Aktör
Etkin yıllar	1965–günümüz
Evlilik	Caroline Burt (1968-1986); Nicole Ansari (2002-günümüz)
Ödüller	Emmy; BAFTA

Brian Denis Cox (d. 1 Haziran 1946), İskoç aktör. Royal Shakespeare Company oyuncusudur, burada Kral Lear canlandırmasıyla ün kazanmıştır.^[1] Truva filmindeki Agamemnon ve Deadwood dizisindeki Jack Langrishe karakteri gibi çok sayıdaki Hollywood eserinde yer almıştır.

Gençliği

İskoçya'nın Dundee kentinde dünyaya gelen Cox beş kardeşin en küçüğüdür. Ailesinin ataları İskoçya'ya İrlanda'dan göçenlere dayanmaktadır. Annesi Mary Ann Guillerline jüt dokuma fabrikalarında işçi olarak, babası Charles McArdle Campbell Cox ise kasap dükkânı sahibi olarak çalışmıştır. Babası o daha 8 yaşındayken öldüğü, annesi de sık sık rahatsızlandığı için Cox daha çok ablaları tarafından yetiştirilmiştir. Küçük yaşta sanata olan merakı ortaya çıkan Cox 14 yaşında Dundee Repertory Theatre adlı tiyatroya gidip gelmeye başlamıştır.

Kariyeri

Londra'daki London Academy of Music and Dramatic Art kurumunda aldığı eğitimin ardından 1965 yılında Edinburgh'daki Lyceum şirketine katılır. Sonrasında 1966 yılından itibaren iki yıl boyunca Birmingham Rep'de rol alır. Londra'daki ilk rolünü 1967 yılında Vaudeville Theatre'da yapar. Televizyondaki ilk rolü 1967'deki The Prisoner dizisinde alır. 1978 yılında BBC 2 drama serisi II. Henry rolüyle çıkış yakalar. Sinemadaki ilk rolü ise 1971 yılıdaki Troçki rolü olur.

Çok başarılı bir Shakespeare uygulayıcısı aktör olan Cox 1980 ve 90'lı yıllarda bu tür rollerde oynar. 1983 yılında Kral Lear'da Laurence Olivier ile birlikte sahne alır. 1986 yılında sonradan Anthony Hopkins'in canlandıracağı Hannibal Lecter karakterini canlandırır. 1993 yılında Sharpe dizisinin iki bölümünde rol alır. Dizide Lord Wellington'un emrinde çalışan ajan Binbaşı Hogan'ı canlandırır.

En bilinen performansları arasında Rob Roy, Cesur Yürek ve Truva sayılabilir. Filmlerde çok çeşitli rollerde oynasa da genellikle kötü karakterleri canlandırır.

Cox video oyunu alanında da çalışmıştır. Killzone serisinde acımasız Scolar Visari karakterini canlandırır. Seslendirme yaptığı radyo eserleri arasında dedektiflik programı olan McLevy (1999-2010) en bilinen canlandırmalarındandır. Ayrıca Sir Walter Scott'un İvanhoe adlı eserini sesli kitap olarak seslendirmiştir.

Kişisel hayatı

Brian Cox'un, ilk eşi Caroline Burt ile olan evliliğinden iki çocuğu olmuştur. Bunlardan Alan Cox babası gibi aktör olmuştur. Aktris Nicole Ansari ile 2002 yılında ikinci evliliğini yapan Brian Cox'un bu evlilikten iki oğlu olmuştur. Çift New York'ta yaşasa da Edinburgh'da da evleri vardır.

Cox diyabet hastasıdır ve bu rahatsızlığa karşı farkındalık yaratmak amacıyla Dundee'de bir araştırma kurumunu desteklemektedir. Cox, İskoç gençleri için tiyatro eğitimi veren Scottish Youth Theatre kurumunu desteklemektedir.

Cox 31 Aralık 2002 tarihinde yeni yıl onur listesine dâhil edilmiş ve Britanya İmparatorluğu Nişanı (Commander CBE) ile onurlandırılmıştır.

11 Şubat 2010 tarihinde Dundee Üniversitesi öğrencileri tarafından onursal rektörlüğe seçilmiştir. Kendisi ayrıca Edinburgh'daki Napier Üniversitesinden fahri doktora ünvanı almıştır.

Siyasi eğilimi

Cox 2007 yılındaki İskoçya parlamento seçimlerinde İşçi Partisi'ni desteklemiştir. 2012 yılı 25 Mayıs gününde yaptığı açıklamayla İskoç bağımsızlık hareketi olan Yes Scotland kampanyasına^[2] destek vermiş, İskoçya için en iyi yolun bağımsız, demokratik sosyalizm olduğunu belirtmiştir.^[3]

Filmleri

Yıl	Film	Rol	Notlar
1971	Nicholas and Alexandra	Troçki
1975	In Celebration	Steven Shaw
1980	Hammer House of Horror	Chuck Spillers	(TV dizisi) Bölüm: The Silent Scream
1983	King Lear	Burgundy	(TV drama)
1986	Manhunter	Dr. Hannibal Lecktor
1990	Hidden Agenda	Kerrigan
1991	The Lost Language of Cranes	Owen Benjamin	(TV filmi) Aday – BAFTA En İyi Erkek Oyuncu Ödülü
1993	Inspector Morse: The Deadly Slumber	Michael Steppings	(TV filmi)
	Sharpe: Sharpe's Rifles	Binbaşı Michael Hogan	(TV dizisi)
	Sharpe: Sharpe’s Eagle	Binbaşı Michael Hogan	(TV dizisi)
	The Eye of Vichy	Anlatıcı
1994	Iron Will	Angus McTeague
1994	Prince of Jutland	Aethelwine
1995	Rob Roy	Killearn
1995	Cesur Yürek	Argyle Wallace
1996	Chain Reaction	Lyman Earl Collier
	The Glimmer Man	Mr. Smith
	The Long Kiss Goodnight	Dr. Nathan Waldman
1997	Kiss the Girls	Chief Hatfield, Durham P.D.
	The Boxer	Joe Hamill
	Red Dwarf	The King	(TV dizisi) Bölüm: Stoke Me a Clipper
1998	Desperate Measures	Jeremiah Cassidy
1998	Rushmore	Dr. Nelson Guggenheim
1999	The Minus Man	Doug Durwin
	The Corruptor	Sean Wallace
	For Love of the Game	Gary Wheeler
2000	Longitude	Lord Morton	(TV filmi)
	Complicity	Dedektif McDunn
	Mad About Mambo	Sidney McLoughlin
	Nuremberg	Hermann Göring	(TV filmi) Mini dizi ya da Filmlerde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Emmy Ödülü Gemini Ödülü Aday – En İyi Erkek Oyuncu Altın Küre Ödülü - Mini dizi/TV filmi Aday – SAG-AFTRA
	A Shot at Glory	Martin Smith
2001	Super Troopers	Yüzbaşı John O'Hagen
	L.I.E.	Big John Harrigan	Boston Film Eleştirmenleri Ödülü Drama Televizyon Dizilerinde En İyi Erkek Oyuncu Satellite Ödülü Aday – Chlotrudis Ödülü Adaylık – Bağımsız Ruh Ödülleri
	Frasier	Harry Moon	(TV dizisi) Aday - Komedi Dizilerinde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Emmy Ödülü
	Strictly Sinatra	Chisolm
	The Affair of the Necklace	Minister Breteuil
2002	Bug	Cyr
	The Rookie	Jim Morris Sr.
	The Bourne Identity	Ward Abbott
	The Ring	Richard Morgan
	Adaptation.	Robert McKee	Aday– En İyi Oyuncu Kadrosu SAG Ödülü listesi (sinema)
	25th Hour	James Brogan
	The Trials of Henry Kissinger	Anlatıcı
2003	X2	William Stryker
	Manhunt	Yönetici (ses)	(Video oyunu)
	The Reckoning	Tobias
2004	Killzone	Scolar Visari (ses)	(Video oyunu)
	Truva	Agamemnon	Aday — London Film Eleştirmenleri Ödülü
	The Bourne Supremacy	Ward Abbott
2005	Blue/Orange	Dr. Robert Smith	(TV filmi)
	Match Point	Alec Hewett
	The Ringer	Gary Barker
	Red Eye	Joe Reisert
2006	The Flying Scotsman	Douglas Baxter
	Deadwood	Jack Langrishe	(TV dizisi)
	Running with Scissors	Dr. Finch
2007	Zodiac	Melvin Belli	Aday – Dizi, Mini Dizi veya Televizyon Filminde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Satellite Ödülü
	Battle for Terra	General Hemmer (Seslendirme)	2007/2009
	The Water Horse: Legend of the Deep	Old Angus
2008	Red	Avery Ludlow
	The Escapist	Frank Perry	BAFTA İskoçya Ödülü
	The Colour of Magic	Anlatıcı (Seslendirme)	(television film)
	Agent Crush	Spanners (ses)
	Shoot on Sight	Daniel Tennant
2009	Killzone 2	Scolar Visari (ses)	(Video oyunu)
	Scooby-Doo and the Samurai Sword	Green Dragon (ses)
	Kings	Kral Vesper Abedon	(TV dizisi)
	Trick 'r Treat	Mr. Kreeg
	The Take	Ozzy	(TV dizisi)
	Tell-Tale	Van Doren
	Fantastic Mr. Fox	Dan Peabody (ses)
	The Day of the Triffids	Dennis Masen	(TV dizisi)
	The Good Heart	Jaques
2010	Doctor Who	Ood Elder (seslendirme)	(TV dizisi) Bölüm: The End of Time
	On Expenses	Michael Martin MP	(TV filmi)
	The Big C	Cathy's dad	(TV dizisi) Episode: Two for the Road
	RED	Ivan Simanov
2011	The Sinking of the Laconia	Kaptan Rudolph Sharp	(TV filmi)
	Killzone 3	Scolar Visari (ses)	(Video oyunu)
	Coriolanus	Menenius
	Ironclad	d'Aubigny
	The Veteran	Gerry
	Maymunlar Cehennemi: Başlangıç	John Landon
	The Revelation of the Pyramids	Anlatıcı	Belgesel
2012	The Straits	Harry Montebello
2012	Syndicate	Jack Denham	(Video oyunu)
2016	Morgan	Jim Bryce
2018-2023	Succession	Logan Roy	(TV dizisi)

Kaynakça

^ Royal Shakespeare Company internet sitesindeki tanıtım 25 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 16 Ekim 2012 tarihinde erişilmiştir
^ Kampanyanın resmi internet sitesi 16 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 30 Ekim 2012 tarihinde erişilmiştir
^ 15 Ekim 2012 tarihinde alınan karar uyarınca İskoçya'da bağımsızlık referandumu 2014 sonbaharında yapılacaktır

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Brian Cox ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

IMDb'de Brian Cox

[1] Royal Shakespeare Company internet sitesindeki tanıtım 25 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 16 Ekim 2012 tarihinde erişilmiştir

[2] Kampanyanın resmi internet sitesi 16 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 30 Ekim 2012 tarihinde erişilmiştir

[3] 15 Ekim 2012 tarihinde alınan karar uyarınca İskoçya'da bağımsızlık referandumu 2014 sonbaharında yapılacaktır

[1]

[2]

[3]

g t d En İyi Erkek Sinema Oyuncusu Satellite Ödülü
Dram (1996–2010, 2018–günümüz)	Geoffrey Rush (1996) Robert Duvall (1997) Edward Norton (1998) Terence Stamp (1999) Geoffrey Rush (2000) Brian Cox (2001) Michael Caine / Daniel Day-Lewis (2002) Sean Penn (2003) Don Cheadle (2004) Philip Seymour Hoffman (2005) Forest Whitaker (2006) Viggo Mortensen (2007) Richard Jenkins (2008) Jeremy Renner (2009) Colin Firth (2010) Willem Dafoe (2018) Christian Bale (2019) Riz Ahmed (2020) Benedict Cumberbatch (2021) Brendan Fraser (2022) Cillian Murphy (2023)
Müzikal veya Komedi (1996–2010, 2018–günümüz)	Tom Cruise (1996) Jack Nicholson (1997) Ian Bannen / David Kelly (1998) Philip Seymour Hoffman (1999) Michael Douglas (2000) Ewan McGregor (2001) Kieran Culkin (2002) Bill Murray (2003) Jamie Foxx (2004) Terrence Howard (2005) Joseph Cross (2006) Ryan Gosling (2007) Ricky Gervais (2008) Michael Stuhlbarg (2009) Michael Cera (2010) Rami Malek (2018) Taron Egerton (2019) Sacha Baron Cohen (2020) Andrew Garfield (2021) Austin Butler (2022) Paul Giamatti (2023)
Sinema (2011–2017)	Ryan Gosling (2011) Bradley Cooper (2012) Matthew McConaughey (2013) Michael Keaton (2014) Leonardo DiCaprio (2015) Andrew Garfield / Viggo Mortensen (2016) Gary Oldman / Harry Dean Stanton (2017)