Brahma

Brahma
Dünya’nın ve Vedaların Yaratıcısı Tanrı
Devanagari	ब्रह्मा
Sanskritçe Transliterasyon	Brahmā
Bağlılığı	Deva (Trimurti)
Mekânı	Satyaloka (Brahmaloka)
Mantra	Om Brang Brahmaneya Namaha
Bineği	Hamsa (Kuğu veya kaz)
g t d

Brahma (Sanskrit: ब्रह्मा), Hindu dininde yaratılışın tanrısıdır. Vişnu ve Şiva ile birlikte Trimurti denilen tanrı üçlemesini teşkil eder. Brahma Purana'ya göre Manu'nun babasıdır. Manu, kendisinden bütün insanların türediği kişidir. Ramayana'da ve Mahabharata'da Brahma bütün insanların ilk ceddi olarak geçer. Brahma, Hindu Vedanta felsefesinde bütün varlıkları kapsayıcı üstün ruh olarak kabul edilen ve cinsiyetten münezzeh Brahman ile karıştırılmamalıdır. Brahma'nın eşi Saraswati'dir, ayrıca Sávitri veya Gáyatri adıyla da anılır. Saraswati, Vedaların Annesi anlamında Vedamáta denilen vedik tanrıçadır. Brahma ise vedik tanrı Pracápati ile özdeşleştirilir. Vák Devi (Hitabet Tanrıçası) olarak bilinen Saraswati'nin eşi olmakla Brahma, Vágiş (Hitabet ve Ses Tanrısı) olarak da anılır.

Kırmızı elbiselerle sarılıdır. Brahma geleneksel olarak dört başlı, dört elli, dört yüzü olan ve dört tane kolu olan şekilde tasvir edilir. Her başı, dört vedadan birini ezberden okumaya devam eder. Özellikle Kuzey Hindistan'da çoğunlukla ak sakallı olarak tasvir edilir, bu sembol onun neredeyse sonsuz olan varlığını anlatır. Diğer Hindu tanrılarından farklı olarak Brahma silah taşımaz. Dört elinden birisinde asa, birisinde kitap, bir diğerinde ”aksamálá” (gözlerden yapılmış çelenk) denilen bir tespih vardır, bu tespihle evrenin zamanını takip eder. Brahma, elinde vedaları tutuyor olarak da tasvir edilir.

Puranalarda Brahma'nın zamanla öneminin azalmasından bahseden birçok hikâye geçer. Hindu dininin bağlıları, Brahma'nın ve Sarasvati'nin nimetlerini kaybetmeye insanların dayanamayacağına inanırlar. Bu yoksunluğun halkın yaratıcılığını kısıtlayacağına insanların üzüntülerini gidermeyi sağlayacak bilgiden mahrum bırakacağına inanırlar.

Dört yüz – Dört vedayı simgeler.

Dört el – Dört kolu, dört yönü simgeler: doğu, batı, güney, kuzey.

Tespih – Yaratılış sürecinde kullanılan maddeleri simgeler.

Kitap – Bilgidir.

Altın – Bir iş üzere olmasıdır. Brahma'nın altın yüzü onun kainatı yaratmada aktif olarak var olduğu inancını sembolize eder.

Kuğu – Merhameti ve anlayışı.

Taç – Üstün yetkisi.

Lotus (Nilüfer) – Tabiat ve kainattaki bütün canlıların ve diğer varlıkların hayattar özü.

Sakal – Siyah ya da beyaz sakalı, Brahma'nın bilgeliğini ve yaratılışın sonsuz döngüsünü simgeler.

Vedalar – Onun dört çehresini, kafalarını ve kollarını simgeler.

Brahma'nın bineği váhana denilen hamsadır (Bir tür kaz olduğu düşünülen bir su kuşu).

Wikimedia Commons'ta Brahma ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• İbrahim^[1]

Hinduizm ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.