Adi Shamir
Adi Shamir | |
---|---|
Doğum | 6 Temmuz 1952 Tel Aviv, İsrail |
Milliyet | Yahudi |
Vatandaşlık | İsrail |
Eğitim | Tel Aviv Üniversitesi Weizmann Enstitüsü Warwick Üniversitesi |
Tanınma nedeni | RSA Feige-Fiat-Shamir tanımlama şeması diferansiyel kriptanaliz |
Ödüller |
|
Resmî site | wisdom.weizmann.ac.il/profile/scientists/shamir-profile.html |
Kariyeri | |
Dalı | Enformatik, Şifrebilim |
Çalıştığı kurum | Weizmann Enstitüsü Massachusetts Institute of Technology |
Tez | Fixed Points of Recursive Programs and their Relation in Differential Agard Calculus (1977) |
Doktora danışmanı | Zohar Manna[2] |
Doktora öğrencileri | Amos Fiat (1987), Ziv Soferman (1990), Avital Schrift (1991), Eli Biham (1992), Uriel Feige (1992), Dror Lapidot (1993), Alexander Klimov (2005), Eran Tromer (2007), Yaacov Zvi Hoch (2010)[2] |
Adi Shamir (İbranice: עדי שמיר; 6 Temmuz 1952 doğumlu) İsrailli bir kriptograf. Rivest-Shamir-Adleman (RSA) algoritmasının (Ron Rivest ve Len Adleman ile birlikte) ortak mucidi, Feige-Fiat-Shamir tanımlama şemasının (Uriel Feige ve Amos Fiat ile birlikte) ortak mucidi, diferansiyel kriptanalizin mucitlerinden biri olup kriptografi ve bilgisayar bilimi alanlarına sayısız katkılarda bulunmuştur.[3]
Eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tel Aviv'de doğan Shamir, 1973'te Tel Aviv Üniversitesi'nden matematik dalında Bachelor of Science (BSc) derecesi aldı ve sırasıyla 1975'te ve 1977'de Weizmann Institute'dan Bilgisayar Bilimleri alanında Master of Science (MSc) ve Doctor of Philosophy (PhD) derecelerini aldı.[2]
Kariyeri ve araştırmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Warwick Üniversitesi'nde doktora sonrası araştırmacı olarak bir yıl çalıştıktan sonra, 1977-1980 yılları arasında Massachusetts Institute of Technology (MIT)'de araştırma yaptı ve Weizmann Enstitüsü Matematik ve Bilgisayar Bilimleri fakültesine üye oldu. 2006'dan itibaren Paris'teki École Normale Supérieure'de davetli profesördür.
Ek olarak RSA, Shamir'in kriptografi alanındaki diğer sayısız buluşları ve katkıları; Shamir gizlilik paylaşım düzeni, Merkle-Hellman kripto sisteminin kırılması, görsel şifreleme ve TWIRL ve TWINKLE asal çarpanlara ayırma cihazları gibi birçok konuyu içermektedir. Eli Biham ile birlikte 1980'lerin sonlarında blok şifrelere saldırmak için genel bir yöntem olan diferansiyel kriptanalizi keşfetti. Daha sonra, diferansiyel kriptanalizin hem IBM[4] hem de Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) tarafından zaten bilindiği ve bir sır olarak saklandığı ortaya çıktı.[5]
Shamir, kriptografi dışında bilgisayar bilimine de, örneğin 2-satisfiability için ilk doğrusal zaman algoritmasını[6] ve karmaşıklık sınıfları PSPACE ve IP'nin denkliğini göstermek gibi katkılarda bulundu.
Ödülleri ve onurlandırılması
[değiştir | kaynağı değiştir]Shamir, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi ödül aldı:
- Rivest ve Adleman ile birlikte kriptografiye katkılarından dolayı 2002 ACM Turing Ödülü[7]
- Paris Kanellakis Teori ve Uygulama Ödülü;[8]
- İsrail Matematik Derneği Erdős Ödülü,
- 1986 IEEE WRG Baker Ödülü[9]
- UAP Bilimsel Ödülü
- Vatikan'ın PIUS XI Altın Madalyası[10]
- 2000 IEEE Koji Kobayashi Bilgisayar ve İletişim Ödülü[11]
- 2008'de Bilgisayar bilimleri için İsrail Ödülü[12][13]
- Waterloo Üniversitesi'nden onursal bir DMath (Matematik Doktoru) derecesi[14]
- Kriptografi konusunda öncü araştırmalar yoluyla bilgi güvenliğine yaptığı katkıdan dolayı Elektronik, Bilgi ve İletişim alanında 2017 (33.) Japonya Ödülü<[15]
- Doğal bilginin geliştirilmesine önemli katkılarından dolayı 2018 yılında Kraliyet Derneği'nin Yabancı Üyesi (ForMemRS) seçildi.[1]
2019'da American Philosophical Society üyeliğine seçildi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Anon (2018). "Adi Shamir ForMemRS". royalsociety.org. Londra: Royal Society. 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. One or more of the preceding sentences incorporates text from the royalsociety.org website where:
"All text published under the heading 'Biography' on Fellow profile pages is available under Creative Commons Attribution 4.0 International License." --Royal Society Terms, conditions and policies, Wayback Machine sitesinde (11 Kasım 2016 tarihinde arşivlendi)
- ^ a b c Mathematics Genealogy Project'te Adi Shamir
- ^ Adi Shamir at DBLP Bibliography Server
- ^ Coppersmith, Don (Mayıs 1994). "The Data Encryption Standard (DES) and its strength against attacks" (PDF). IBM Journal of Research and Development. 38 (3). ss. 243-250. doi:10.1147/rd.383.0243. 15 Haziran 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2021.
- ^ Levy, Steven (2001). Crypto: How the Code Rebels Beat the Government — Saving Privacy in the Digital Age. Penguin Books. ss. 55-56. ISBN 0-14-024432-8.
- ^ Even, S.; Itai, A.; Shamir, A. (1976), "On the complexity of time table and multi-commodity flow problems", SIAM Journal on Computing, 5 (4), ss. 691-703, doi:10.1137/0205048.
- ^ "A. M. Turing Award". Association for Computing Machinery. 12 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: Şubat 5, 2011.
- ^ "Archived copy". 6 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2009.
- ^ "IEEE W.R.G. Baker Prize Paper Award Recipients" (PDF). IEEE. 25 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: Şubat 5, 2011.
- ^ "Pius XI Medal". www.pas.va. 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2019.
- ^ "IEEE Koji Kobayashi Computers and Communications Award Recipients" (PDF). IEEE. 24 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: Şubat 15, 2011.
- ^ "Israel Prize Official Site (in Hebrew) - Recipient's C.V." 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Israel Prize Official Site (in Hebrew) - Judges' Rationale for Grant to Recipient". 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Presentation of the honorary degree at the Fall 2009 Convcation" (PDF). 24 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: Ekim 31, 2011.
- ^ "Laureates of the Japan Prize". 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- 1952 doğumlular
- 20. yüzyıl matematikçileri
- 21. yüzyıl matematikçileri
- Amerikan Felsefe Topluluğu üyeleri
- Fransız Bilimler Akademisi üyeleri
- Modern kriptologlar
- Royal Society'nin yabancı üyeleri
- Tel Aviv doğumlu bilim insanları
- Tel Aviv Üniversitesinde öğrenim görenler
- Turing Ödülü sahipleri
- Warwick Üniversitesinde öğrenim görenler
- Weizmann Enstitüsü öğretim üyeleri
- Yahudi bilim insanları
- Yahudi mucitler
- Yaşayan insanlar
- İsrail Ödülü sahipleri
- İsrailli Yahudiler
- İsrailli bilgisayar bilimcileri
- İsrailli kriptologlar
- İsrailli matematikçiler