Cerrahilik
 | Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Temmuz 2012) |
Cerrahîlik (Cerrahîyye, Osmanlıca: جراحية ) bir İslâm tarikatı, Halvetîyye'nin kolu olan Ramazânîyye'nin alt şubesi.[1] Cerrahîlik, adını kurucusu olan Nureddîn Muhammed ibn-i Abdullah er-Rûmî el-İstanbulî el-Cerrahî'den alır.[2] 17. yüzyılın sonlarında kurulmuş olan Cerrâhî tarikatı, eski İstanbul'un en yaygın tarikatlarından biriydi.[3]
Eski Cerrahî tekkeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]30 Kasım 1925 tarihli Tekke ve Zaviyelerin Kapatılmasına Dair Kanun yürürlüğe girdiğinde, İstanbul'da bulunan Cerrahî tekkeleri şunlardı:[4]
- Arif Dede Tekkesi, Üsküdar, Mehmed Ağa Camii
- Çaylakzâde Tekkesi, Nuruosmaniye
- Halil Nizameddîn Tekkesi, Edirnekapı, Acıçeşme
- İplikçi Tekkesi, Otlukçu Yokuşu
- Karabaş Tekkesi, Rumelihisarı
- Karagöz Tekkesi, Silivrikapı
- Nureddîn Cerrâhî� Tekkesi, Karagümrük (Asitane)
- Sertarikzâde Tekkesi, Eyüpsultan Nişancası
- Sertarikzade Tekkesi, Fatih, Kumrulu Mescit yanı
- Şeyh Ali Tekkesi, Otakçılar
- Tameşvar Tekkesi, Eyüpsultan
- Yağcızâde (Balaban) Tekkesi, Üsküdar, Balaban İskelesi
- Yesârîzade (Ordu Şeyhi) Tekkesi, Sofular
- Yıldız Dede Tekkesi, Bahçekapı, Yıldız Hamamı yanı
Cerrahî şeyhleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Cerrahî tarikatının âsitane postnişinlerinin isimleri şöyledir:
- Nureddin Cerrahî (1678-1720)
- Süleyman Veliyüddîn Efendi (1673-1745)
- Mehmet Hüsameddîn Efendi (1675- 1754)
- Sertarikzâde Mehmet Emin Efendi (1686-1758)
- Seyyid Abdülaziz Efendi (1700-1760)
- Yahyâ Şerâfeddîn Efendi (1650-1770)
- Abduşşekûr Efendi (1686-1773)
- İbrahim Efendi (1697-1779)
- Morevî Mehmet Emin Efendi (1730-1794)
- Abdurrahman Hilmi Efendi (1688-1800)
- Mehmet Sâdık Efendi (1738-1800)
- Hâfız Mustafa Efendi (1715-1804)
- Kadı Mehmet Efendi (1742-1805)
- Mehmet Ârif Dede (1747-1822)
- Abdülaziz Zihni Efendi (1798-1853)
- Yahyâ Gâlip Hayatî Efendi (1832-1897)
- Mehmet Rıza Yaşar Efendi (1845-1912)
- İbrahim Fahreddîn Efendi (1886-1966)
- Muzaffer Ozak (1916-1985)
- Safer Dal (1926-1999)
- Ömer Tuğrul İnançer (1946-2022)
- Ahmet Özhan (1950- )
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cerrahi tarikatının New York şubesi 19 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cerrahi tarikatının Kanada şubesi 27 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cerrahi tarikatının Arjantin şubesi 31 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cerrahi tarikatının Arjantin şubesi 3 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cerrahi tarikatının Chicago şubesi 9 Nisan 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cerrahi tarikatının California şubesi 31 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cerrahi tarikatının Los Angeles şubesi 27 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Cerrahîlik: Hz. Pîr Nûreddîn Cerrahî ve Cerrâhî Tarikatı, Mehmet Cemâl Öztürk, Gelenek Yayınları, 2004, ISBN 9758861263
- ^ "Cerrahilik, Hz. Pir Nureddin Cerrahi ve Cerrahi Tarikatı". Nureddin Cerrahi tariqats with its tekkes in Balkans and especially in İstanbul take place on a large geography during last 200 years. KETEBE. 1 Kasım 2018. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2021.
- ^ Tekkeler ve Zaviyeler, Mustafa Kara, Dergah Yayınları, 2013, ISBN 9759954406
- ^ Gönül Cerrahı Nûreddîn Cerrahî ve Cerrahîler, Mustafa Özdamar, Kırk Kandil Yayınevi, 2011, ISBN 9758225332
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cerrahîlik: Hz. Pîr Nûreddîn Cerrahî ve Cerrâhî Tarikatı, Mehmet Cemâl Öztürk, Gelenek Yayınları, 2004, ISBN 9758861263
- Gönül Cerrahı Nûreddîn Cerrahî ve Cerrahîler, Mustafa Özdamar, Kırk Kandil Yayınevi, 2011, ISBN 9758225332
- Anadolu Erenleri, Nezîhe Araz, Özgür Yayınları, ISBN 9754471193
- Tasavvuf Tarihi, Mehmed Ali Aynî, Kitabevi Yayınları, ISBN 9757321026
- Tekkeler ve Zaviyeler, Mustafa Kara, Dergah Yayınları, 2013, ISBN 9759954406
- Tasavvuf ve Tarikatlar Tarihi, Mustafa Kara, Dergah Yayınları, 2013, ISBN 9759953379
- İslam'da Mezhepler ve İnanç Yolları Ansiklopedisi, Güneş Gazetesi Yayınları
- İstanbul Kültür ve Sanat Ansiklopedisi, Tercüman Gazetesi Kültür Yayını, 1983