VII. Konstantinos

VII. Konstantinos Κωνσταντῖνος Ζ΄ Πορφυρογέννητος
VII. Konstantinos Porfirogennetos, 945 yılında fildişi yontusu
Bizans imparatoru
Hüküm süresi	6 Haziran 913 – 9 Kasım 959, Kıdemsiz ortak imparator 908–913 ve 920–945, tek imparator 913–920 (naiplik altında) ve 945–959
Önce gelen	Aleksandros
Sonra gelen	I. Romanos
Doğum	17 ya da 18 Mayıs 905[1] Konstantinopolis
Ölüm	9 Kasım 959 (54 yaşında) [1] Konstantinopolis
Eş(ler)i	Helena Lekapene
Çocuk(lar)ı	II. Romanos, Leon, Zoe, Theodora, Agatha, Theophano, Anna
Hanedan	Makedon Hanedanı
Babası	VI. Leon
Annesi	Zoe Karbonopsina

VII. Konstantinos Porfirogennetos ya da Porphyrogenitus, "Mor Oda'da Doğan" (mor mermerler ile kaplanmış imparatorluk yatak odasında doğan; Yunanca: Κωνσταντῖνος Ζ΄ Πορφυρογέννητος, Kōnstantinos VII Porphyrogennētos; 17–18 Mayıs 905 – 9 Kasım 959) Makedon Hanedanı'nın dördüncü Bizans imparatoru, 913 ile 959 yılları arasında hüküm sürmüştür. İmparator VI. Leon ile onun dördüncü karısı Zoe Karbonopsina'nın oğlu, öncülü Aleksandros'un yeğenidir.

Hükümdarlığının çoğu ortak imparatorlar tarafından baskılanmıştır: 913'ten 919'a kadar annesinin naipliği altındayken 920'den 945'e kadar tahtı kızı Helena ile evlendiği Romanos Lekapenos ve oğulları ile paylaştı. VII. Konstantinos en iyi yazdığı De Administrando Imperio (Πρὸς τὸν ἴδιον υἱόν Ῥωμανόν), De Ceremoniis (Περὶ τῆς Βασιλείου Τάξεως), De Thematibus (Περὶ θεμάτων Άνατολῆς καὶ Δύσεως) ve Vita Basilii (Βίος Βασιλείου) isimli dört kitap ile tanınır.

Onun takma adı, iktidardaki imparatorların meşru çocuklarının genelde doğdukları, imparatorluk sarayının somaki mermeri ile döşenmiş Mor Odası anlamına gelmektedir. Konstantinos de bu odada doğdu; ancak annesi Zoe o sırada Leon ile evli değildi. Bununla birlikte, bu lakap, yaşamı boyunca tahtta hak iddia eden diğerlerine karşı, meşru oğul olarak konumunun altını çizmesine izin verdi. İktidardaki imparatorun doğan oğulları, yaşça onlardan büyük ama "Mor odada" doğmayan oğullara göre Doğu Roma veliaht sıralamasında önceliği ellerinde tutuyorlardı.

Konstantinos, Konstantinopolis'te kilise tarafından onaylanmayan dördüncü evliliğin gayrı meşru çocuğu olarak doğmuştur. Onu meşrulaştırmak için, imparatorluk sarayının mor odasında doğurmuştur böylece lakabı Porfirogennetos olmuştur. Sembolik olarak iki yaşında, 15 Mayıs 908 günü babası ve amcası tarafından tac giydirilmiştir.

Haziran 913 tarihinde Aleksandros ölüm döşeğinde, Konstantinos için yedi kişilik bir naip konseyini atamıştır. Bu konsey, Patrik Nikolaos Mistikos başkanlığında, iki magistroi İoannis Eladas ve Stefen, rhaiktor İoannis Lazanes, az tanınan Euthymius ve Aleksandros'un yardımcıları Basilitzes ve Gabrielopoulos'tan oluşuyordu.^[2] Aleksandros'un ölümünden sonra, yeni ve zayıf yönetim Konstantinos Dukas'ın gasp teşebbüsüyle yüzleşti,^[3] ve Patrik Nikolaos Mistikos naipler arasında hızla hakim bir konuma geldi.^[4]

Patrik Nikolaos, Bulgar imparatoru olarak gönülsüzce kabul ettiği Bulgaristan Çarı I. Simeon ile barışmak zorunda kaldı. Bu popüler olmayan imtiyaz nedeniyle Patrik Nikolaos, Konstantinos'un annesi Zoe tarafından naiplikten uzaklaştırıldı. Ana destekçilerinden General Leo Phokas'ı 917'de yenen Bulgarlar karşısında daha başarılı olamadı. 919'da kızı Helena Lekapene ile Konstantinos'u evlendiren amiral Romanos Lekapenos ile değiştirildi. Romanos, Mayıs 919'da basileopatōr ("imparatorun babası") unvanı aldı. Eylül 920 tarihinde, Caesar unvanı aldı. 17 Aralık 920 tarihinde, Romanos, ortak imparator olarak tac giydi. Böylece yaş olarak daha genç olan nominal çoğunluğa ulaşamayan Konstantin kıdemli bir imparator tarafından gölgelendi.

Konstantin'in gençliği, Romanos Lekapenos'un en büyük oğlu olan Hristoforos Lekapenos'un arkasında taht sırasında üçüncü olması, tatsız görünümü, sessiz doğası nedeniyle üzgün geçti. Bununla birlikte, çok çeşitli ilgileri olan çok akıllı bir gençti ve o yıllarını sarayın törenlerini çalışmaya adadı.

Romanos, oğulları olan eş imparator Stefanos ve Konstantinos tarafından tahttan indirildiği 944 yılına kadar gücü elinde tutup, korudu. Romanos, yaşamının son yıllarını Prote adasında sürgün olarak bir keşiş olarak geçirdi ve 15 Haziran 948'de öldü. Karısı yardımıyla Konstantinos, kayınbiraderlerini devirmeyi başardı ve 27 Ocak 945'te Konstantinos, gölgede geçirdiği bir hayatın ardından 39 yaşında tek imparator oldu. Birkaç ay sonra, VII. Konstantin, oğlu II. Romanos'a eş imparator olarak taç giydi. Asla yürütme yetkisini kullanmamış olan II. Romanos öncelikle vaktini bilimsel çalışmalara ayırmış ve yetkisini bürokratlara, generallere ve enerjik karısı Helena Lekapene'ye bırakmıştır.

949 yılında Konstantin 100 gemilik (20 dromon, 64 chelandia ve 10 kadırga) yeni bir filoyu Girit'te saklanan Arap korsanlarına karşı gönderdi fakat babasının adayı alma teşebbüsü gibi bu teşebbüste başarısız oldu. Doğu cephesinde işler değişimli başarı gösterse de daha iyi gidiyordu. 949 yılında Bizanslılar Germanicea'yı fethettiler, birçok kez düşman ordularını yendiler ve 952 yılında yukarı Fırat'ı geçtiler. Fakat 953 yılında Hamdani Emir Seyfü'd Devle Germanicea'yı geri aldı ve imparatorluk topraklarına girdi. 958 yılında kuzey Suriye'de bulunan Hadath'ı alan Nikiforos Fokas ve bir yıl sonra kuzey Mezopotamya'da Samosata'yı alan Ermeni general İoannis Çimiskes sayesinde topraklar nihayetinde geri alındı. 957 yılında bir Arap filosu Rum ateşi ile yok edildi. Konstantinos'un Araplara kaybedilen themaları alma çabaları ilk defa gerçek başarıya döndü.

Konstantinos, Kurtuba halifesi III. Abdurrahman ve Kutsal Roma imparatoru I. Otto da dahil olmak üzere, yabancı saraylar ile aktif diplomatik ilişkilere sahipti. 957 sonbaharında Konstantinos, Kiev Rusları naibesi Olga tarafından ziyaret edildi. Bu seyahatin sebepleri hiç netleşmedi; ancak Helena adıyla vaftiz edilip Hristiyan oldu ve halkını Hristiyanlığı kabul etmeye teşvik etmek için Hristiyan misyonerler aramaya başladı. Söylencelere göre, VII. Konstantin, Olga'ya aşık olmuş; ancak onu kendisinin vaftiz babası olması için kandırarak reddetmenin yolunu bulmuştur. Vaftiz edildiğinde, vaftiz babasının, vaftiz kızıyla evlenmesinin uygun olmadığını söylemiştir.^[5]

VII. Konstantinos, Konstantinopolis'te Kasım 959 tarihinde öldü ve yerine oğlu II. Romanos geçti. Oğlu ve gelini Theofano tarafından zehirlendiği söylentileri yayılmıştır.

VII. Konstantinos, yazar ve bilim insanı olarak sahip olduğu yeteneklerle ünlüdür. Bu kitaplar, tarihçi, sosyolog ve antropolog için, İmparatorluğa komşu ülkeler hakkında bilgi kaynağı olarak kavraması güçlü ve ilgi çekicidir. İmparatorun kendisi hakkında da iyi bir fikir vermektedirler:

1. Saray Seremonilerini anlatan De Ceremoniis ("Seremoniler Kitabı", Yunanca, Περί τῆς Βασιλείου Τάξεως, Liutprando di Cremona tarafından da daha sonra daha olumsuz gözle tanımlanmıştır);
2. İmparatorluğun iç işleri ve dış düşmanlarla savaşları konularında tavsiyelerde bulunan De Administrando Imperio (İmparatorluğun Yönetişimi Üzerine, Yunanca, Προς τον ίδιον υιόν Ρωμανόν);
3. 817 yılında vakanüvis Günah Çıkartıcı Theofanis'in ölümünden sonraki olayları kapsayan İmparatorluğun bir tarihi ve birçoğunu çalışması günümüzde kayıp olan antik dönem tarihçilerinden alıntılar içeren Excerpta Historica ("Tarihlerden alıntılar"), eser dört cilttir (1. De legationibus. 2. De virtutibus et vitiis. 3. De insidiis. 4. De sententiis).
4. Ayrıca tarihî eserleri arasında, büyükbabası I. Basileios'un saltanatını ve kazanımlarını anlatan bir tarih vardır (Vita Basilii, Βίος Βασιλείου).

John Julius Norwich A Short History of Byzantium isimli kitabında VII. Konstantinos'u "âlim imparator" olarak isimlendirir.^[6] Norwich, Konstantinos'u şöyle tarif eder:

Bize anlatıldığı üzere, tutkulu bir koleksiyoncudur - yalnızca kitap ve el yazması değil, her çeşit sanat eseri; ait olduğu sınıfın bir üyesine göre daha dikkati çeken sükunet, mükemmel bir ressam olabilecek gibi görünmektedir. Yazarlar ve âlimler, ressamlar ve sanatkârların cömert bir koruyucusuydu. Sonuçta, mükemmel bir imparatordu: yetenekli, dürüst ve çok çalışan yönetici ve heyecanlı bir insan seçiciydi ki askeri, donanma, kilise, sivil ve akademik atamaları hem yaratıcı hem de başarılıydı. Yüksek öğretimin gelişmesi için çok şey yapmıştır ve adalet yönetimine özel bir ilgi göstermiştir.

947 yılında, VII. Konstantinos, tazminat ödenmeksizin tüm köylü topraklarının ivedi sahiplerine iade edilmesi emri vermiştir; hükümdarlığının sonunda, İmparatorluğun tüm ekonomik kurumlarının ve askerî gücünü oluşturan toprak sahibi köylülerin şartları geçmiş bir yüzyıl süresinden daha iyiydi.^[7]

The Manuscript Tradition of Polybius adlı çalışmasında, John Michael Moore (CUP, 1965), Konstantinos tarafından gerçekleştirilen Excerpta Historica hakkında yararlı bir özet verir:

Tarihsel çalışmaların, çoğunlukla tarih çalışmalarının şişkinliği nedeniyle ihmal edildiğini hissetti. Bu nedenle, Konstantinopolis'te mevcut tüm önemli tarihçilerden elli üç başlık altında bir seçim yapılması gerektiğine karar verdi; böylece her yazarın en değerli bölümlerini daha yönetilebilir bir pusula oluşturmayı umdu... Alıntıların bölündüğü elli üç eserden yalnızca altısı hayatta kaldı: de Virtutibus et Vitiis; de Sententiis; de Insidiis; de Strategematis; de Legationibus Gentium ad Romanos; de Legationibus Romanorum ad Gentes. Kalan kırk yedi kesimin yalnızca yarısı biliniyor.^[8]

I. Romanos'un kızı olan Helena Lekapene ile evlenmiştir. Bu evliliklerinden isimleri bilinen çocukları şunlardır:

• Leon, çocukken öldü.
• II. Romanos.
• Zoe. Bir manastıra rahibe olarak kapatıldı.
• Theodora, İmparator İoannis Çimiskes ile evlendi.
• Agatha. Bir manastıra rahibe olarak kapatıldı.
• Theophano. Bir manastıra rahibe olarak kapatıldı.
• Anna. Bir manastıra rahibe olarak kapatıldı.

• Bizans imparatorları listesi

Özel

Genel

• Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8. 
• Runciman, Steven (1988) [1929]. The Emperor Romanus Lecapenus and His Reign: A Study of Tenth-Century Byzantium. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN 0-521-35722-5. 
• Toynbee, Arnold (1973). Constantine Porphyrogenitus and his world. Oxford. ISBN 0-19-215253-X. 

• Constantine VII, De ceremoniis, ed. J. Reiske (2 vols., 1829, 1830). English translation 'The Book of Ceremonies' accompanying the Greek text in 2 volumes by Ann Moffatt and Maxene Tall, Canberra 2012 (Byzantina Australiensia 18).
• Constantine VII, De administrando imperio, ed. G. Moravcsik, tr. R.J.H. Jenkins (1967)
• Constantine VII, 'Story of the Image of Edessa', tr. B. Slater, J. Jackson, in I. Wilson, The Turin Shroud (1978), p. 235-51
• Constantine VII, Three treatises on Imperial military expeditions, ed. tr. J.F. Haldon (1990).

Wikimedia Commons'ta VII. Konstantinos ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Cawley, Charles, Listing of Constantine VII and his family in "Medieval Lands", Medieval Lands database, Foundation for Medieval Genealogy 
• Opera Omnia by Migne Patrologia Graeca with analytical indexes 29 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• De administrando Imperio chapters 29–36 at the Internet Archive

Resmî unvanlar
Önce gelen: Aleksandros	Bizans imparatoru 913–959 (920-945 arasında I. Romanos ile)	Sonra gelen: II. Romanos