Hunyo

Ang Hunyo ay ang ikaanim na buwan ng taon sa mga kalendaryong Huliyano at Gregoryano. May haba ito na 30 araw. Nasa Hunyo ang soltisyo ng tag-init sa Emisperyong Hilaga, ang araw na may pinakamaraming oras na sumisikat ang araw, at ang soltisyo ng tagniyebe sa Emisperyong Katimugan, ang araw na may pinakakaunting oras na sumisikat ang araw (maliban sa mga rehiyong polar sa parehong kaso). Ang Mayo sa Emisperyong Katimugan ay ang katumbas na panahon ng Disyembre sa Emisperyong Hilaga at ang kabaligtaran nito. Sa Emisperyong Katimugan, nag-umpisa ang tagniyebeng meteorolohikal sa Hunyo.^[1]

Ang pangalang Latin ng Hunyo ay Junius. Nag-aalok si Ovidio ng maraming etimolohiya ng pangalan sa Fasti, isang tula tungkol sa kalendaryong Romano. Ang unang etimolohiya ng Hunyo ay ipinangalan sa diyosang si Huno, ang diyosa ng kasal at ang asawa ng kataasan-taasang diyos na si Hupiter; ang ikalawang etimolohiya ay nagmula sa salitang Latin na iuniores, na nangangahulugang "mga nakakabata", salungat sa maiores ("mga nakakatanda") kung saan ipinangalan ang nakaraang buwan na Mayo (Maius).^[2] May isa pang sanggunian ang sinasabing ipinangalan ang Hunyo kay Lucius Junius Brutus, tagapagtatag ng Republikang Romano at ninuno ng Romanong gens Junia.^[3]

Noong sinaunang Roma, tinuturing ang panahon mula kalagitnaan ng Mayo hanggang kalagitnaan ng Hunyo na hindi katanggap-tanggap para sa pagpapakasal. Sinabi ni Ovidio na kinunsulta niya si Flaminica Dialis, ang mataas na saserdotisa ni Hupiter, tungkol sa pagtatakda ng petsa sa kasal ng kanyang anak na babae, at pinayuhan na maghintay hanggang pagkatapos ng Hunyo 15.^[4] bagaman, ipinahiwatig ni Plutarko, na ang buong buwan ng Hunyo ang mas kanais-nais para sa mga kasal kaysa Mayo.^[5]

Ang mga birthstone o batong-kapanganakan ng Hunyo ay perlas, alehandrita at pieded de luna. Rosas at granidilya ang mga bulaklak-kapanganakan ng Hunyo. Ang mga senyas ng sodyak ng Hunyo ay Gemini at Cancer (mula Hunyo 21 pataas). Ang parehong petsa ito ay para sa Estados Unidos (Eastern Daylight Time o Oras ng Liwanag ng Araw sa Silangan). Para sa UT/GMT na petsang pang-mundo, ang mga petsa ay 19–20.^[6][7]

• Buwan ng Banal na Puso ni Jesus (tradisyong Katoliko)
• Buwan ng Kamalayan sa LGBTQ+ at buwan ng Pagpapahalaga sa Sarili (o Pride month)

• Araw ng Ama (Ikatlong Linggo ng Hunyo sa Pilipinas)

• Hunyo 1
  • Araw ng mga Bata (Internasyunal), at ang mga kaungay na pagdiriwang
    • Pandaigdigang Araw ng mga Magulang
  • Pandaigdigang Araw ng Gatas
• Hunyo 5
  • Araw ng Kapaligirang Pandaigdig
• Hunyo 12
  • Araw ng Kalayaan (Pilipinas)
  • Pandaigdigang Araw Laban sa Patratrabaho ng Bata (Internasyunal)
• Hunyo 15
  • Araw ng Karta ng Cagayan de Oro (Cagayan de Oro)
• Hunyo 19
  • Pista ng Gubat (Palawan)
  • Araw ng Laguna (Laguna)
  • Araw ng Surigao del Norte (Surigao del Norte)
  • Araw ng Surigao del Sure (Surigao del Sur)
• Hunyo 20
  • Pandaigdigang Araw ng Repuhiyado (o Refugee) (Internasyunal)
• Hunyo 25
  • Araw ng Arbol (Pilipinas)
• Hunyo 29
  • Dakilang Kapistahan nina San Pedro at San Pablo