ปลาแค้
| ปลาแค้ ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ยุคไพลโอซีน - ปัจจุบัน[1] | |
|---|---|
| |
| ปลาแค้ยักษ์ (Bagarius yarrelli) ซึ่งเป็นชนิดที่ใหญ่ที่สุด | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Chordata |
| ชั้น: | Actinopterygii |
| อันดับ: | Siluriformes |
| วงศ์: | Sisoridae |
| วงศ์ย่อย: | Sisorinae |
| สกุล: | Bagarius Bleeker, 1855 |
| ชนิดต้นแบบ | |
| Pimelodus bagarius Hamilton, 1822 | |
| ชนิด | |
| |
| ชื่อพ้อง | |
| |
ปลาแค้ (อังกฤษ: Devil catfish, Goonch, Bagarius catfish; เบงกอล: বাঘাইর) เป็นปลากระดูกแข็งในสกุล Bagarius (/บา-กา-เรียส/) อยู่ในอันดับปลาหนัง ในวงศ์ปลาแค้ (Sisoridae)
ลักษณะ
[แก้]มีรูปร่างโดยรวมคือ ส่วนหัวโต ปากกว้างมากและอยู่ด้านล่าง ภายในปากมีฟันซี่แหลม ๆ อยู่ ช่องเหงือกกว้าง ผิวหนังบนหัวและตัวไม่เรียบ อาจสากหรือเป็นตุ่มนิ่มเล็ก ๆ บนหัวมีสันตื้น ๆ ไปถึงด้านหลัง ครีบไขมันมีขนาดเล็ก มีหนวด 4 คู่ หนวดที่ริมฝีปากเป็นเส้นแบนและแข็งเป็นพิเศษ หนวดที่จมูกสั้น หนวดใต้คางยาว ก้านครีบหลังมีก้านครีบเดี่ยวเป็นกระโดงสูงและยื่นเป็นเส้นเดี่ยว ครีบอกมีก้านครีบเดี่ยวที่มีปลายยื่นออกมาเป็นเส้นเดี่ยวเช่นเดียวกัน ครีบท้องใหญ่ ครีบก้นเล็ก ครีบหางเว้าลึก ตามีขนาดเล็ก ข้อหางไปจรดปลายหางเรียวลู่ มีสีลำตัวน้ำตาลเขียวและมีลวดลายสีดำ
จัดเป็นปลาขนาดใหญ่ มีขนาดโดยรวมตั้งแต่ 2 เมตร-75 เซนติเมตร ถือได้ว่าเป็นปลาที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในวงศ์นี้ พบแพร่กระจายพันธุ์ตั้งแต่อนุทวีปอินเดีย, เอเชียอาคเนย์ จนถึงมณฑลยูนนานในประเทศจีน[2]
มีพฤติกรรมอาศัยอยู่ในแม่น้ำสายใหญ่ ที่มีคุณภาพน้ำใสสะอาด มีปริมาณออกซิเจนละลายในน้ำสูง และมีกระแสน้ำไหลพอสมควร โดยมักจะกบดานตัวอยู่นิ่ง ๆ ที่ใต้พื้นน้ำเพื่อดักรออาหาร ซึ่งได้แก่ ปลาชนิดต่าง ๆ
มีด้วยกันทั้งหมด 4 ชนิด ได้แก่[3]
- B. bagarius
- B. yarrelli เป็นชนิดที่ใหญ่ที่สุด โดยพบยาวได้ถึง 2 เมตร
- B. suchus
- B. rutilus เป็นชนิดที่เพิ่งอนุกรมวิธานเมื่อปี ค.ศ. 2000 พบในเวียดนามและมณฑลยูนาน
ทั้งหมดนี้ นิยมบริโภคกันมาก เพราะเนื้อมีรสชาติอร่อย และตกเป็นเกมกีฬา โดยเฉพาะใน 2 ชนิดแรก เนื่องจากมีขนาดใหญ่และพบได้มากกว่า ในภาษาไทยจะเรียกปลาสกุลนี้ชื่ออื่น ๆ อีก เช่น "แข้" หรือ "ตุ๊กแก" เป็นต้น[4]
ฟอสซิล
[แก้]
ชนิดที่สูญพันธุ์ไปแล้ว คือ B. gigas ได้รับรายงานจากเกาะสุมาตรา ในยุคอีโอซีน แต่อายุของสถานที่ถูกขุดค้นพบนั้นยังไม่เป็นที่ทราบแน่แนอน[5]
ปลาชนิดที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่รู้จักของสกุลนี้และมีซากดึกดำบรรพ์ที่ได้รับการยืนยัน คือ ปลาแค้วัว พบในเกาะสุมาตราและอินเดียในยุคไพลโอซีน[1]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 Zhou, Wei (2007). "A Review of the Catfish Genus Pseudexostoma (Siluriformes: Sisoridae) with Description of a New Species from the Upper Salween (Nujiang) Basin of China" (PDF). The Raffles Bulletin of Zoology. 55 (1): 147–155. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-06. สืบค้นเมื่อ 2014-03-28.
{{cite journal}}: ระบุ|accessdate=และ|access-date=มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ|archivedate=และ|archive-date=มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ|archiveurl=และ|archive-url=มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ไม่รู้จักพารามิเตอร์|coauthors=ถูกละเว้น แนะนำ (|author=) (help) - ↑ หน้า 40, สาระน่ารู้ปลาน้ำจืดไทย เล่ม ๒ โดย สมโภชน์ อัคคะทวีวัฒน์ (พ.ศ. 2547) ISBN 974-00-8738-8
- ↑ "ITIS". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-07-04. สืบค้นเมื่อ 2014-03-28.
- ↑ หมายความของคำว่า "แค้" ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542
- ↑ Ferraris, Carl J., Jr. (2007). "Checklist of catfishes, recent and fossil (Osteichthyes: Siluriformes), and catalogue of siluriform primary types" (PDF). Zootaxa. 1418: 1–628.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]