| dbo:abstract
|
- Johannes von Leysen (also Leyssen, Laissen, Layß, Polish: Jan z Łajs; 1310 – 1388) was the first mayor of Allenstein (Polish: Olsztyn), Warmia in Prussia (now in Poland) in 1353. Leysen originated from a well-known family, recognized in colonizing southern Warmia within the State of the Teutonic Order. His grandfather Martin came to Prussia in 1304 as a free peasant. He was a founder and then Schultheiß of Layß (Łajsy) near Mehlsack (Pieniężno). His father Gerico inherited the position of Schultheiß from his father. Johannes's brother was the founder of Wartenberg (Wartembork, since 1946 Barczewo) and a village, (Skajboty). On 13 October 1353, Leysen received a settlement privilege from the Bishopric of Warmia. In 1372 he was promoted to the German nobility, adding the preposition von. (en)
- Jan z Łajs (łac. Iohannes de Leysen, niem. Johannes von Leysen, ok. 1310 – po 1388) – zasadźca (łac. locator) i pierwszy sołtys Olsztyna, wnuk Marcina z Łajs, syn Geriko, brat Henryka. Pochodził z niemieckiej rodziny mającej ogromne zasługi w kolonizacji Warmii. Jego dziadek Marcin przybył do Prus z Hrabstwa Mark z Wesfalii. W roku 1304 Marcin został zasadźcą, a następnie dziedzicznym sołtysem wsi Łajsy założonej przez kapitułę warmińską w podległym jej komornictwie melzackim (pieniężnieńskim) w północnej Warmii. Ojciec Jana Geriko piastował urząd sołtysa Łajs po swym ojcu. Synowie Geriko, Jan i Henryk, zajęli się organizowaniem osadnictwa w południowej Warmii. Henryk z ramienia biskupa warmińskiego został w zasadźcą wsi Skajboty i miasta Barczewa. Około 1348 roku Jan z Łajs z ramienia kapituły warmińskiej został zasadźcą nowego miasta, które miało stanowić siedzibę komornictwa olsztyńskiego. Z dokumentów wynika, że nowe miasto powstawało już w 1348 roku. W przywileju lokacyjnym Olsztyna nadanym przez kapitułę 31 października 1353 r. "zaufanemu (discreto) mężowi Janowi z Łajs, jego rzeczywistym spadkobiercom oraz prawowitym następcom" wyznaczono zadanie zasiedlenia miasta oraz nadano dziedziczny urząd sołtysa i wieś Różnowo jako źródło utrzymania. Jan otrzymał również 1/3 dochodów z czynszu z rzemiosła oraz 1/3 dochodów z opłat sądowych. W jego gestii pozostawało również sądownictwo niższe. W 1372 r. za swe zasługi Jan został wyniesiony do stanu szlacheckiego. W drugim przywileju lokacyjnym Olsztyna z 4 maja 1378 r. Jan z Łajs występuje już jako "rycerz" i sołtys Olsztyna. Jan z Łajs wymieniony jest wówczas w dokumentach jako rozjemca w sporze o delimitację Puszczy Galindzkiej w okolicy Pasymia, prowadzonym pomiędzy biskupem warmińskim Janem Stryprockiem a wielkim mistrzem krzyżackim Winrychem von Kniprode. Po raz ostatni Jan z Łajs jest wymieniony w źródłach w 1388 roku jako świadek w ustaleniu wewnętrznych granic pomiędzy dobrami kapitulnymi a biskupimi za panowania biskupa Henryka Sorboma. Potomkowie lub spadkobiercy Jana z Łajs pełnili urząd dziedzicznego sołtysa Olsztyna do 22 lutego 1500 roku, gdy kapituła zezwoliła radzie miejskiej na samodzielny wybór burmistrza. We współczesnym Olsztynie upamiętniono Jana z Łajs tablicą z 1999 roku umieszczoną w 2003 roku w podcieniach Domu Burmistrza oraz nazwą uliczki na Starym Mieście (określanej jako "najkrótsza ulica w Olsztynie"). (pl)
|
| dbo:thumbnail
| |
| dbo:wikiPageExternalLink
| |
| dbo:wikiPageID
| |
| dbo:wikiPageLength
|
- 1564 (xsd:nonNegativeInteger)
|
| dbo:wikiPageRevisionID
| |
| dbo:wikiPageWikiLink
| |
| dbp:wikiPageUsesTemplate
| |
| dcterms:subject
| |
| gold:hypernym
| |
| rdf:type
| |
| rdfs:comment
|
- Johannes von Leysen (also Leyssen, Laissen, Layß, Polish: Jan z Łajs; 1310 – 1388) was the first mayor of Allenstein (Polish: Olsztyn), Warmia in Prussia (now in Poland) in 1353. Leysen originated from a well-known family, recognized in colonizing southern Warmia within the State of the Teutonic Order. His grandfather Martin came to Prussia in 1304 as a free peasant. He was a founder and then Schultheiß of Layß (Łajsy) near Mehlsack (Pieniężno). His father Gerico inherited the position of Schultheiß from his father. Johannes's brother was the founder of Wartenberg (Wartembork, since 1946 Barczewo) and a village, (Skajboty). (en)
- Jan z Łajs (łac. Iohannes de Leysen, niem. Johannes von Leysen, ok. 1310 – po 1388) – zasadźca (łac. locator) i pierwszy sołtys Olsztyna, wnuk Marcina z Łajs, syn Geriko, brat Henryka. Pochodził z niemieckiej rodziny mającej ogromne zasługi w kolonizacji Warmii. Jego dziadek Marcin przybył do Prus z Hrabstwa Mark z Wesfalii. W roku 1304 Marcin został zasadźcą, a następnie dziedzicznym sołtysem wsi Łajsy założonej przez kapitułę warmińską w podległym jej komornictwie melzackim (pieniężnieńskim) w północnej Warmii. Ojciec Jana Geriko piastował urząd sołtysa Łajs po swym ojcu. Synowie Geriko, Jan i Henryk, zajęli się organizowaniem osadnictwa w południowej Warmii. Henryk z ramienia biskupa warmińskiego został w zasadźcą wsi Skajboty i miasta Barczewa. (pl)
|
| rdfs:label
|
- Johannes von Leysen (en)
- Jan z Łajs (pl)
|
| owl:sameAs
| |
| prov:wasDerivedFrom
| |
| foaf:depiction
| |
| foaf:isPrimaryTopicOf
| |
| is dbo:wikiPageRedirects
of | |
| is dbo:wikiPageWikiLink
of | |
| is foaf:primaryTopic
of | |