| dbo:abstract
|
- Els vents chinook són un tipus de vent foehns a l'interior de l'oest d'Amèrica del Nord quan les Grans Planes dels Estats Units i la pradera del Canadà es troben amb diverses serralades de muntanyes, encara que en origen el terme es referia als vents càlids i humits del nord-oest del Pacífic. Chinook popularment es creu que significa menjador de neu però en realitat és el nom d'una tribu ameríndia (els chinook) que vivia a la vora del riu Colúmbia. Un vent chinook fort pot fer que una capa de 30 cm de neu es fongui en un sol dia. S'ha observat que poden fer pujar la temperatura de -20 °C a +10 °C en poques hores. El rècord és del 15 de gener de 1972 a Loma (Montana) quan la temperatura va pujar de -48 °C a 9 °C. (ca)
- Chinook [činůk] je jméno teplého, suchého, padavého větru typu fénu, který sestupuje na východní straně Skalnatých hor do Velkých planin ve Spojených státech amerických a v Kanadě. Vzduch je suchý a relativně teplý, protože byl na druhé straně hor zbaven své vlhkosti a na východní straně se adiabaticky otepluje, což přináší velké a rychlé oteplení vzduchu, které může nepříznivě působit na lidský organismus. Údajně byl pozorován i vzrůst teplot, z -20 °C (-4 F) na 10-20 °C (50-68 F), za velice krátkou dobu, a teploty obvykle stejně rychle klesnou na výchozí hodnotu. Pro rychlost s jakou může docházet k tání sněhu se mu přezdívá „snow eater“ [snou ítr] čili „pojídač sněhu“, ve vegetační sezóně naopak urychluje dozrávání plodů. Název chinook dostal podle stejnojmenného národa Činuků. Chinookem nazývají vítr také Kaliforňané, ale v tomto případě se jedná o jihozápadní vlhký vítr z Tichého oceánu. Je charakteristický oblačným a dešťovým počasím, přičemž v létě je relativně studený a v zimě naopak teplý. (cs)
- رياح الشينوك رياح حارة وجافة من نموذج نفسها المعروفة شمالي جبال الألب الأوروبية، وتهب هذه الرياح فوق السفوح الشرقية لجبال الروكي ومقدماتها في أمريكا الشمالية, ورياح الشينوك أصلها رطب، لكونها قادمة ومن المحيط الهادئ, متجهة نحو الشرق, عابرةً السفوح الغربية لجبال روكي, مفرغة فوقها معظم حمولتها من بخار الماء, وما ان تعبر ذرا تلك الجبال حتى تأخذ بالهبوط فوق السفوح الشرقية مرتفعة درجة حراراتها باطراد مع انخفاضها مترافقاً ذلك بازدياد جفافها، ولذا تصل إلى مقدمات السفوح الشرقية وهي حارة جافة، وأكثر ما تهب هذه الرياح في فصلي الشتاء والربيع, نتيجة التباين بين الضغوط غربي الحافات الجبلية (ضغط مرتفع) وشرقي الحافات الجبلبة (منخفضات جوية جبهية متحركة نحو الجنوب الشرقي في السهول الوسطى). (ar)
- Der Chinook [ʃɪˈnʊk, tʃɪˈnʊk] ist ein warmer Fallwind an der Ostseite der Rocky Mountains im inneren Westen Nordamerikas. Hier treffen die Great Plains und die kanadische Prärie auf mehrere Gebirgszüge. Das meteorologische Geschehen des Chinook-Windes ähnelt dem Föhn in den Alpen. Die Rocky Mountains sind etwa gleich hoch wie die Alpen, doch ist der Chinook noch trockener und wärmer als der Föhn. Fälschlicherweise wurde der Ursprung des Namens Chinook in Alberta und Montana mit Schnee-Esser (englisch snow-eater) übersetzt. Es handelt sich jedoch tatsächlich um den Namen des Volkes der Chinook, das in der nordwestlichen Region der USA entlang des unteren Columbia Rivers lebte. Ursprünglich wurde als Chinook der feuchte, warme Wind im Pazifischen Nordwesten bezeichnet, der vom Ozean in das Landesinnere bläst. Ein starker Chinookwind kann eine dreißig Zentimeter dicke Schneedecke innerhalb eines Tages vollständig auflösen, wobei der Schnee nicht nur schmilzt, sondern im trockenen Wind teilweise auch sublimiert. Es wurde beobachtet, dass Chinookwinde oft innerhalb weniger Stunden oder Tage die winterliche Lufttemperaturen von −20 °C auf +10 °C bis +20 °C erhöht haben. Danach fiel die Lufttemperatur wieder auf das Ausgangsniveau. Der größte aufgezeichnete Temperaturwechsel innerhalb von 24 Stunden durch den Chinookwind wurde am 15. Januar 1972 in gemessen, wobei die Temperatur von −48 °C auf +9 °C stieg. Bei den Olympischen Winterspielen 1988 in Calgary verursachte der Chinook über Nacht einen Temperaturanstieg von −30 °C auf +12 °C und Windgeschwindigkeiten von bis zu 120 km/h, so dass zahlreiche Veranstaltungen abgesagt werden mussten. (de)
- La Vento de Chinook [ŝinuk] aŭ ĉinuk-vento estas speco de la Vento de Föhn observebla tie en la meza interno de Nordameriko kie la Kanadaj prerioj kaj renkontas la montojn. Ĉi tiuj ventoj nomiĝas laŭ la ĉinukaj indianoj. Laŭ popula diraĵo, "ĉinuko" signifus "neĝmanĝanto", ĉar forta vento de Chinook povas malaperigi eĉ trionan metron da neĝo interne de unu tago. La neĝo parte degelas kaj parte vaporiĝas en la seka vento. La vera fonto de la nomo estas en la lingvo de la epoko kiu donis la nomon vento de Chinook al vento kiu venas de la teritorio de la ĉinukoj (la malsupra Kolumbio, tio estas, de trans la Rok-Montaro). La ĉinuk-ventoj ofte plialtigas vintrajn temperaturojn, de malpli ol −20 °C ĝis 10 °C aŭ eĉ 20 °C; la efiko povas daŭri horojn aŭ tagojn, post kiam la temperaturoj falas al la siaj normoj. Unu el la plej drastaj ekzemploj de la ĉinuk-ventoj okazis la 15-an de januaro 1972 en . La temperaturo plialtiĝis de −47 °C ĝis 9 °C, la plej granda ŝanĝiĝo de temperaturo dum 24-hora periodo iam ajn observita. Kiam oni uzas la terminon "vento de Chinook" ĉe la marbordoj de kaj la Pacifika Nordokcidento, kie ĝi originas, ĝi havas alian signifon. Tie, okcidente de Rok-Montaro, "vento de Chinook" estas varma, malseka vento de la sudokcidento, verŝajne portanta pluvon (aŭ neĝon je altaĵoj). Je la origino de la nomo kiu disvastiĝis per la pelta komerco al la Prerioj - la vento de la lando de la ĉinukoj, tio estas, de la sudokcidento. La prononco de "Chinook" (en la angla) ankaŭ estas alia ĉe la marbordo. Tie oni elparolas la vorton kun komenca "ĉ", dum sur la Prerioj oni elparolas ĝin kun komenca "ŝ" - en franca maniero, ĉar estis la franc-parolantaj peltokomercistoj (voyageurs) kiuj portis la vorton al la prerioj de la marbordo. (eo)
- Chinook winds, or simply Chinooks, are two types of prevailing warm, generally westerly winds in western North America: Coastal Chinooks and interior Chinooks. The coastal Chinooks are persistent seasonal, wet, southwesterly winds blowing in from the ocean. The interior Chinooks are occasional warm, dry föhn winds blowing down the eastern sides of interior mountain ranges. The coastal Chinooks were the original term, used along the northwest coast, and the term in the interior of North America is later and derives from the coastal term.
* Along the Pacific Northwest coast, where the name is pronounced /tʃɪˈnʊk/ ('chin'+'uk'), the name refers to wet, warm winds off the ocean from the southwest; this is the original use of the term. The coastal Chinook winds deliver tremendous amounts of moisture both as rain along the coast and snow in the coastal mountains, that sustain the characteristic temperate rainforests and climate of the Pacific Northwest.
* In North American western interior, the same name is used for föhn winds, generally, where the Canadian Prairies and Great Plains lie immediately east of various interior mountain ranges. There the name is pronounced /ʃɪˈnʊk/ ('shin'+'uk'). The same warm, wet coastal winds can also become the warm föhn winds on the eastern sides of mountain ranges, after having lost their moisture on the western sides; however, due to expanded use of the term in the interior for any föhn wind, interior Chinooks are not necessarily originally coastal Chinooks. In the interior of North America, the Blackfoot people call these winds the "snow eater"; however, the more commonly used term "Chinook" originates from the name of the eponymous Chinook people, who lived near the ocean, along the lower Columbia River, where the term was first derived. The reference to "a Chinook" wind or weather system originally meant, to euro-American settlers along the Pacific Northwest coast, a warming wind from the ocean blowing into the interior regions of the Pacific Northwest of the North America. A strong föhn wind can make snow one foot (30 cm) deep almost vanish in one day. The snow partly sublimates and partly melts and evaporates in the dry wind. Chinook winds have been observed to raise winter temperature, often from below −20 °C (−4°F) to as high as 10–20°C (50–68°F) for a few hours or days, then temperatures plummet to their base levels. (en)
- Los chinook son vientos cálidos y secos que calientan las laderas orientales de las Montañas Rocosas en Norteamérica donde se encuentran las praderas canadienses y las Montañas Rocosas. En los Alpes se presentan unos vientos de características similares llamados foehn. El nombre Chinook proviene de los nativos americanos que habitan en la zona comprendida entre las Montañas Rocosas y el río Columbia. Los vientos Chinook generalmente ayudan a elevar un poco la temperatura en el invierno por unas pocas horas o por pocos días, después de la acción del Chinook, las temperaturas caen a su punto más bajo. El cambio de temperatura más alto por efecto de los vientos Chinook fue registrado el 15 de enero de 1972, en Loma, Montana donde en 24 horas la temperatura pasó de −48 °C a 9 °C. (es)
- Le Chinook est un vent de type Foehn que l'on retrouve du côté est des montagnes Rocheuses en Amérique du Nord lorsque la circulation atmosphérique dans la couche sous 8 km d'altitude est plus ou moins perpendiculaire à la chaîne et assez forte pour vaincre toute inversion qui se trouverait du côté ouest. (fr)
- 치누크 바람(영어: Chinook wind)은 북아메리카 서쪽 내륙의 푄 현상을 말한다. 강한 푄 현상은 눈을 30cm 깊이에서 거의 하루 안에 사라지게 할 수 있다. 눈이 부분적으로 녹고 건조한 바람에서 부분적으로 승화된다. 치누크 바람은 겨울 기온을 높이는 것으로 관찰되었다. (ko)
- Il vento di chinook è un vento di föhn, quindi caldo e secco, osservabile nell'entroterra del "West" dell'America del Nord, dove terminano le praterie canadesi e le grandi pianure statunitensi e iniziano le Montagne Rocciose. Questo vento prende nome dal territorio degli indiani Chinook (il basso corso del fiume Columbia), che si trova, per coloro che gli diedero il nome, nella direzione da cui il vento proviene. Lo stesso termine è infatti utilizzato per indicare, su parte della costa della Columbia Britannica e nell'area dello stretto di Puget, un vento caldo e umido da sudovest, che in realtà è quello stesso vento che si ritrova poi, "asciugato" dal suo contenuto di umidità attraversando i vari crinali montuosi, più a oriente. (it)
- Een chinook is een droge en warme wind, vergelijkbaar met een föhn in de Alpen. Deze wind waait vanuit het westen over de Rocky Mountains en over de prairies in het westen van Canada (Alberta) en de Verenigde Staten (Montana). De naam chinook komt van het Chinook-indianenvolk in het noordwesten van Noord-Amerika. Het chinookfenomeen ontstaat als gevolg van bepaalde klimatologische omstandigheden. Wanneer het weer verandert naar een chinookconditie ligt er meestal een koude deken van lucht over de Rocky Mountains en de prairies. Wind met wolken begint te waaien vanuit het westen. Wanneer deze wind eerst aan de westkant tegen de bergen opwaait krijgt de lucht een hogere relatieve vochtdichtheid en dit vocht condenseert en valt bijvoorbeeld in de vorm van regen of sneeuw. Door deze condensatie wordt de lucht steeds droger en tegelijkertijd komt de latente warmte vrij uit het vocht. Deze relatief droge en warme lucht duwt de koude lucht steeds verder naar het oosten. Een duidelijk visueel kenmerk is de chinook arch: het wolkendek is zover naar het oosten weggeduwd dat het als een grote boog in de lucht hangt, strekkend naar het noorden en zuiden, met naar het westen een heldere lucht, en naar het oosten het resterende wolkendek. De universiteit van Calgary heeft bij de ingang een grote boog staan. Deze boog heet de Chinook Arch en symboliseert het verschijnsel dat in de lucht te zien is. Wanneer de wind de oostkant van de bergen heeft bereikt is er weer ruimte in verticale richting en waait het vanaf de bergen naar beneden de prairie op, onder de vooralsnog zich daarboven bevindende koude lucht, die de binnenkomende lucht naar beneden duwt waardoor het adiabatisch nog warmer wordt. In steden blijft de koude lucht vaak tussen de gebouwen hangen, waardoor het mogelijk is dat het op de daken van flats of in hogere delen aangenaam warm is met temperaturen boven nul, terwijl in de laaggelegen straten nog strenge vorst heerst. Een (meestal hard waaiende) chinook kan 's winters de temperatuur in vrij korte tijd enige tientallen graden dramatisch doen stijgen: van bijvoorbeeld -20 °C naar +10 °C of zelfs +20 °C in een paar uur. Deze verhoogde temperatuur kan een aantal dagen aanhouden waarna deze weer naar het lage niveau terugvalt. In Loma, Montana, liet een chinook op 15 januari 1972 de temperatuur van -48 °C naar +9 °C stijgen, een temperatuurverschil van 57 Celsiusgraden binnen 24 uur en daarmee een record. Op 22 januari 1943 bedroeg de temperatuur in Spearfish, South Dakota, om 7:30, -20 °C. Om 7:32 was het, dankzij een plotseling opgestoken chinook, +7 °C. Om 9:00 was het zelfs nog een beetje warmer met +12 °C, maar vrij snel daarna stopte de chinook en daalde de temperatuur in slechts 27 minuten weer naar -20 °C. Een chinook was er verantwoordelijk voor dat tijdens de Olympische Winterspelen in februari 1988 in Calgary de temperatuur een prettige +15 °C was. Bij het ontwerpen van de schaatsfaciliteiten (Olympic Oval) en de bobsleebaan was hier rekening mee gehouden: deze hadden koelsystemen ingebouwd om deze bevroren te houden, zelfs bij een omgevingstemperatuur van +20 °C. Over het algemeen wordt de chinook als hinderlijk ervaren. De wind kan orkaankracht bereiken, auto's van de weg blazen en treinen doen ontsporen. Hoewel de hoge temperatuur de sneeuw uiteindelijk zal doen smelten, wordt deze door de harde wind eerst opgewaaid wat eveneens verkeershinder geeft. Er lijkt een verband te bestaan tussen de chinook en een toename in hoofdpijn- en migraineklachten. Bovendien is het mogelijk dat in grote steden de koude lucht tussen de gebouwen blijft hangen met de door de chinook verwarmde lucht erboven, wat ertoe leidt dat luchtvervuiling eveneens in de steden blijft hangen. Ook voor planten is de chinook eerder nadelig dan voordelig omdat ze voortijdig hun winterrobuustheid verliezen. Door de warmte gaan de knoppen open, waarna de (bloem)bladeren in de daaropvolgende kou kapotvriezen. (nl)
- Chinook (z chinook = 'pożeracz śniegu') – ciepły, suchy i porywisty wiatr typu fenowego, wiejący ze wschodnich stoków Gór Skalistych na równiny. Może spowodować gwałtowny wzrost temperatury nawet o kilkanaście stopni Celsjusza w ciągu zaledwie kilku godzin (rekord: 22 stycznia 1943 temperatura w Spearfish w Dakocie Pd. wzrosła o 27 °C w 2 minuty) i spowodować, że śnieg głęboki na stopę zniknie prawie całkowicie w przeciągu jednego dnia - stąd jego nazwa. W roku 1988, gdy odbywały się Zimowe igrzyska olimpijskie w Calgary, chinook mocno utrudniał rozegranie niektórych konkurencji (przede wszystkim zjazdowych), powodując gwałtowne wytapianie i parowanie pokrywy śnieżnej. (pl)
- Os ventos Chinook, ou simplesmente os Chinooks, são os ventos föhn no interior do oeste da América do Norte, onde as pradarias canadenses e as Grandes Planícies encontram várias cordilheiras, embora o uso original seja em referência aos ventos litorais úmidos e quentes do Noroeste Pacífico. (pt)
- Chinook-vinden är en varm västanvind från Klippiga bergen. Chinook betyder snö-ätare på indianspråk. Den är en av flera namngivna regionala vindar. Se även Monsunvind och Mistral. (sv)
- Шинук (Чинук) (англ. chinook) — юго-западный фён на восточных склонах Скалистых гор в Канаде и США, а также на прилегающих к ним участках прерий, хотя первоначальное использование термина включает в себя влажные, тёплые прибрежные ветра на тихоокеанском северо-западе. Черноногие индейцы называют этот ветер «Пожирателем снега»; однако более часто используемый термин «Шинук» происходит от языка, на котором говорит одноимённый народ, впервые употребивший данный термин (народ Шинук жил недалеко от океана, вдоль нижней реки Колумбия). Первоначально термин означал тёплый ветер, дующий с океана во внутренние районы Тихоокеанского Северо-Запада США. Сильный ветер фёна может заставить снег глубиной 30 см (1 фут) почти полностью исчезнуть за один день. Снег частично тает и частично сублимируется на сухом ветру. Было замечено, что ветры Шинука повышают зимнюю температуру, часто с −20 °C (-4 °F) до 10-20 °C (50-68 °F) в течение нескольких часов или дней, а затем температура падает до своего базового уровня. Наиболее радикальное зарегистрированное изменение температуры за 24 часа было вызвано ветрами Шинука 15 января 1972 года в Ломе, штат Монтана; температура поднялась с −48 до 9 °C (от −54 до 49 °F). (ru)
- 钦诺克风（英语：Chinook wind，通常简称Chinook），又译为奇努克风，一般指位于北美洲西部的焚风，北美大平原及一系列的山脉都在这一地区。不过，该词最初指的是位于太平洋西北地区热而干燥的海岸风。 在艾伯塔、蒙大拿以其他一些内陆地区流传着一种错误的说法，说钦诺克风的意思是“吃雪者”(Snow Eater)。而事实上，钦诺克风这一名字来源于此处所居住的。最初，钦诺克风是指从海洋吹向太平洋西北地区内部地区的热风（曾住在哥伦比亚河下游地区的海边）。强烈的钦诺克风能够导致10厘米左右的积雪在一天之内就几乎消灭。这些雪一部分融化了，还有一部分则在干燥的风中蒸发。钦诺克风会导致冬天温度的升高，一般可以在几小时或几天时间内从零下20°C升高到10°C到20°C，之后温度又会回落至初始的水平。历史上有记载的24小时内最大温差是于1972年1月15日由钦诺克风引起的，当时蒙大拿州（Loma）的气温从-48°C升高到9°C（−54°F升高到+49°F） 钦诺克（Chinook）一词中的二合字母ch在太平洋沿岸一些地区的发音与单词“教堂”（church）中的发音一致，不过在太平洋沿岸及大平原的另一些地区（如西雅图）发音如同法语中的发音（即shinook）。这是由于一些皮货公司雇佣的说法语的船夫将法语发音带到了这些地方。 (zh)
- Чину́к (англ. chinook, від назви індіанського племені чинук) — південно-західний вітер-фен, що дме у Канаді та США зі східних схилів Скелястих гір на прилеглі до них ділянки прерій. Супроводжується дуже швидким, різким (іноді на 20-30 °C) підвищенням температури повітря, що сприяє посиленому таненню снігів, прискоренню дозрівання плодів тощо. Чинук спостерігається в усі пори року, але особливо часто узимку. З індіанської мови перекладається як пожирач снігу. Сніг майже не тане, відразу випаровується. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- رياح الشينوك رياح حارة وجافة من نموذج نفسها المعروفة شمالي جبال الألب الأوروبية، وتهب هذه الرياح فوق السفوح الشرقية لجبال الروكي ومقدماتها في أمريكا الشمالية, ورياح الشينوك أصلها رطب، لكونها قادمة ومن المحيط الهادئ, متجهة نحو الشرق, عابرةً السفوح الغربية لجبال روكي, مفرغة فوقها معظم حمولتها من بخار الماء, وما ان تعبر ذرا تلك الجبال حتى تأخذ بالهبوط فوق السفوح الشرقية مرتفعة درجة حراراتها باطراد مع انخفاضها مترافقاً ذلك بازدياد جفافها، ولذا تصل إلى مقدمات السفوح الشرقية وهي حارة جافة، وأكثر ما تهب هذه الرياح في فصلي الشتاء والربيع, نتيجة التباين بين الضغوط غربي الحافات الجبلية (ضغط مرتفع) وشرقي الحافات الجبلبة (منخفضات جوية جبهية متحركة نحو الجنوب الشرقي في السهول الوسطى). (ar)
- Le Chinook est un vent de type Foehn que l'on retrouve du côté est des montagnes Rocheuses en Amérique du Nord lorsque la circulation atmosphérique dans la couche sous 8 km d'altitude est plus ou moins perpendiculaire à la chaîne et assez forte pour vaincre toute inversion qui se trouverait du côté ouest. (fr)
- 치누크 바람(영어: Chinook wind)은 북아메리카 서쪽 내륙의 푄 현상을 말한다. 강한 푄 현상은 눈을 30cm 깊이에서 거의 하루 안에 사라지게 할 수 있다. 눈이 부분적으로 녹고 건조한 바람에서 부분적으로 승화된다. 치누크 바람은 겨울 기온을 높이는 것으로 관찰되었다. (ko)
- Il vento di chinook è un vento di föhn, quindi caldo e secco, osservabile nell'entroterra del "West" dell'America del Nord, dove terminano le praterie canadesi e le grandi pianure statunitensi e iniziano le Montagne Rocciose. Questo vento prende nome dal territorio degli indiani Chinook (il basso corso del fiume Columbia), che si trova, per coloro che gli diedero il nome, nella direzione da cui il vento proviene. Lo stesso termine è infatti utilizzato per indicare, su parte della costa della Columbia Britannica e nell'area dello stretto di Puget, un vento caldo e umido da sudovest, che in realtà è quello stesso vento che si ritrova poi, "asciugato" dal suo contenuto di umidità attraversando i vari crinali montuosi, più a oriente. (it)
- Os ventos Chinook, ou simplesmente os Chinooks, são os ventos föhn no interior do oeste da América do Norte, onde as pradarias canadenses e as Grandes Planícies encontram várias cordilheiras, embora o uso original seja em referência aos ventos litorais úmidos e quentes do Noroeste Pacífico. (pt)
- Chinook-vinden är en varm västanvind från Klippiga bergen. Chinook betyder snö-ätare på indianspråk. Den är en av flera namngivna regionala vindar. Se även Monsunvind och Mistral. (sv)
- 钦诺克风（英语：Chinook wind，通常简称Chinook），又译为奇努克风，一般指位于北美洲西部的焚风，北美大平原及一系列的山脉都在这一地区。不过，该词最初指的是位于太平洋西北地区热而干燥的海岸风。 在艾伯塔、蒙大拿以其他一些内陆地区流传着一种错误的说法，说钦诺克风的意思是“吃雪者”(Snow Eater)。而事实上，钦诺克风这一名字来源于此处所居住的。最初，钦诺克风是指从海洋吹向太平洋西北地区内部地区的热风（曾住在哥伦比亚河下游地区的海边）。强烈的钦诺克风能够导致10厘米左右的积雪在一天之内就几乎消灭。这些雪一部分融化了，还有一部分则在干燥的风中蒸发。钦诺克风会导致冬天温度的升高，一般可以在几小时或几天时间内从零下20°C升高到10°C到20°C，之后温度又会回落至初始的水平。历史上有记载的24小时内最大温差是于1972年1月15日由钦诺克风引起的，当时蒙大拿州（Loma）的气温从-48°C升高到9°C（−54°F升高到+49°F） 钦诺克（Chinook）一词中的二合字母ch在太平洋沿岸一些地区的发音与单词“教堂”（church）中的发音一致，不过在太平洋沿岸及大平原的另一些地区（如西雅图）发音如同法语中的发音（即shinook）。这是由于一些皮货公司雇佣的说法语的船夫将法语发音带到了这些地方。 (zh)
- Чину́к (англ. chinook, від назви індіанського племені чинук) — південно-західний вітер-фен, що дме у Канаді та США зі східних схилів Скелястих гір на прилеглі до них ділянки прерій. Супроводжується дуже швидким, різким (іноді на 20-30 °C) підвищенням температури повітря, що сприяє посиленому таненню снігів, прискоренню дозрівання плодів тощо. Чинук спостерігається в усі пори року, але особливо часто узимку. З індіанської мови перекладається як пожирач снігу. Сніг майже не тане, відразу випаровується. (uk)
- Els vents chinook són un tipus de vent foehns a l'interior de l'oest d'Amèrica del Nord quan les Grans Planes dels Estats Units i la pradera del Canadà es troben amb diverses serralades de muntanyes, encara que en origen el terme es referia als vents càlids i humits del nord-oest del Pacífic. (ca)
- Chinook [činůk] je jméno teplého, suchého, padavého větru typu fénu, který sestupuje na východní straně Skalnatých hor do Velkých planin ve Spojených státech amerických a v Kanadě. Vzduch je suchý a relativně teplý, protože byl na druhé straně hor zbaven své vlhkosti a na východní straně se adiabaticky otepluje, což přináší velké a rychlé oteplení vzduchu, které může nepříznivě působit na lidský organismus. Údajně byl pozorován i vzrůst teplot, z -20 °C (-4 F) na 10-20 °C (50-68 F), za velice krátkou dobu, a teploty obvykle stejně rychle klesnou na výchozí hodnotu. (cs)
- La Vento de Chinook [ŝinuk] aŭ ĉinuk-vento estas speco de la Vento de Föhn observebla tie en la meza interno de Nordameriko kie la Kanadaj prerioj kaj renkontas la montojn. Ĉi tiuj ventoj nomiĝas laŭ la ĉinukaj indianoj. Laŭ popula diraĵo, "ĉinuko" signifus "neĝmanĝanto", ĉar forta vento de Chinook povas malaperigi eĉ trionan metron da neĝo interne de unu tago. La neĝo parte degelas kaj parte vaporiĝas en la seka vento. La vera fonto de la nomo estas en la lingvo de la epoko kiu donis la nomon vento de Chinook al vento kiu venas de la teritorio de la ĉinukoj (la malsupra Kolumbio, tio estas, de trans la Rok-Montaro). (eo)
- Chinook winds, or simply Chinooks, are two types of prevailing warm, generally westerly winds in western North America: Coastal Chinooks and interior Chinooks. The coastal Chinooks are persistent seasonal, wet, southwesterly winds blowing in from the ocean. The interior Chinooks are occasional warm, dry föhn winds blowing down the eastern sides of interior mountain ranges. The coastal Chinooks were the original term, used along the northwest coast, and the term in the interior of North America is later and derives from the coastal term. (en)
- Der Chinook [ʃɪˈnʊk, tʃɪˈnʊk] ist ein warmer Fallwind an der Ostseite der Rocky Mountains im inneren Westen Nordamerikas. Hier treffen die Great Plains und die kanadische Prärie auf mehrere Gebirgszüge. Das meteorologische Geschehen des Chinook-Windes ähnelt dem Föhn in den Alpen. Die Rocky Mountains sind etwa gleich hoch wie die Alpen, doch ist der Chinook noch trockener und wärmer als der Föhn. (de)
- Los chinook son vientos cálidos y secos que calientan las laderas orientales de las Montañas Rocosas en Norteamérica donde se encuentran las praderas canadienses y las Montañas Rocosas. En los Alpes se presentan unos vientos de características similares llamados foehn. El cambio de temperatura más alto por efecto de los vientos Chinook fue registrado el 15 de enero de 1972, en Loma, Montana donde en 24 horas la temperatura pasó de −48 °C a 9 °C. (es)
- Chinook (z chinook = 'pożeracz śniegu') – ciepły, suchy i porywisty wiatr typu fenowego, wiejący ze wschodnich stoków Gór Skalistych na równiny. Może spowodować gwałtowny wzrost temperatury nawet o kilkanaście stopni Celsjusza w ciągu zaledwie kilku godzin (rekord: 22 stycznia 1943 temperatura w Spearfish w Dakocie Pd. wzrosła o 27 °C w 2 minuty) i spowodować, że śnieg głęboki na stopę zniknie prawie całkowicie w przeciągu jednego dnia - stąd jego nazwa. (pl)
- Een chinook is een droge en warme wind, vergelijkbaar met een föhn in de Alpen. Deze wind waait vanuit het westen over de Rocky Mountains en over de prairies in het westen van Canada (Alberta) en de Verenigde Staten (Montana). De naam chinook komt van het Chinook-indianenvolk in het noordwesten van Noord-Amerika. (nl)
- Шинук (Чинук) (англ. chinook) — юго-западный фён на восточных склонах Скалистых гор в Канаде и США, а также на прилегающих к ним участках прерий, хотя первоначальное использование термина включает в себя влажные, тёплые прибрежные ветра на тихоокеанском северо-западе. (ru)
|