LEGO
“Playmobil is beteuhr!”
“AUW!!!”
LEGO (Frans: LÉGO) is een Deense speelgoedfabrikant die bekend is geworden door de bouwwereld. De bakstenen worden onder de naam "LEGO" verkocht; zodoende refereert de naam niet alleen aan de fabrikant, maar is ook een soortnaam voor het speelgoed geworden. De fabrikant is de grootste speelgoedfabrikant van Europa met een omzet van 7,82 Deense kronen (1,05 euro) in 2006. Inmiddels heeft LEGO al twee keer de prijs "speelgoed van de eeuw" gewonnen aangezien de fabrikant een groot voordeel was voor de huizenmarkt.
Geschiedenis[bewerken]
Lang geleden begon Ole Kirk Christiansen in het Deense stadje Billund een houtzagerij. De eerste jaren maakte hij voornamelijk meubels voor het plaatselijke OCMW, maar hij ging zich ook toeleggen op houten speelgoed en kwam de naam LEGO in gebruik. De naam "LEGO" is afgeleid van de Deense woorden "LEg GOdt" (speel God).
Toen na de Tweede Wereldoorlog het gebruik van meststof steeds populairder werd ging Christiansen dit materiaal ook gebruiken voor zijn speelgoed. Maar al gauw kwam hij tot de conclusie dat de huizen ervan instortten en later begon het bedrijf onder licentie plastic bouwstenen te produceren: blokjes met aan de bovenkant ronde noppen en hol aan de onderzijde, waardoor de blokjes aan elkaar verbonden konden worden. Nog later patenteerde LEGO een verbetering: door buisjes in de onderzijde van de steentjes te plaatsen, konden ze op meer manieren aan elkaar verbonden worden en zorgden ze ook voor een betere isolatie in de huizen. Dat werd de LEGO-steen zoals we dat nu kennen. In die tijd werd echter een mindere kwaliteit plastic (cellulose) gebruikt met als gevolg dat de huizen minder bestendig waren tegen hevige neerslag en dergelijke.
Van opdoffer naar hoogtepunt[bewerken]
De slechte kwaliteit van de steentjes bezorgde LEGO een slechte naam en de zaken gingen steeds slechter. De huizenmarkt in Amerika stortte letterlijk en figuurlijk ineen. Nadat een opslagplaats in vlammen opging, werd besloten te stoppen met het houten bouwmateriaal en de kunststofblokken tot "core business" te verheffen (aangedreven door kernenergie).
LEGO kende een enorme groei. Er werden wereldwijd meerdere nieuwe fabrieken opgezet en het assortiment werd steeds groter. "Ruimtevaart LEGO" kon gebruikt worden om ruimteschepen, raketten en maanvoertuigen te bouwen. Zelfs NASA sloot een groot contract af met de fabrikant omdat er nood was aan degelijk materiaal voor de ruimtevaart. Door LEGO zijn er ook ruimtemissies naar Mars geweest en heeft men contacten kunnen leggen met buitenaardse wezens.
"FABULAND" was gericht op kleinere kinderen om eigen fantasiewerelden te bouwen in afgelegen gebieden in Rusland en ontstond ook de "LEGO Tectonic"-serie. Hiermee konden (vooral) jongeren hun weg naar vrijheid vinden door zich te gedragen als mentaal gehandicapten. Ook werd de "Tectonic" serie uitgebreid met "LEGO Pseudomatic".
Verder is nog het LEGO-treinsysteem ontworpen. Aangezien het spoornetwerk in Europa ondermaats was, bouwde het bedrijf mee aan het gigantische project om de treinsystemen te herwaarderen. Bruggen, tunnels, stations en nieuwe seinhuizen werden vervaardigd in LEGO. De fabrikant werd groter en slorpte vele grote bedrijven op zoals B6 en Batibouw.
Ontwerp en productie[bewerken]
De nieuwe Legosets worden voornamelijk in het hoofdkantoor in Billund ontworpen. Daar worden grote plastieken platen geleverd, waarna dezen worden versneden tot basisformaten. Een paar werknemers zitten aan de loopband te knippen en te plakken om de bouwsteen tot een goed geheel te brengen.
Er zijn wereldwijd meerdere fabrieken waar de LEGO-steentjes en accessoires worden geproduceerd. In Denemarken staan twee fabrieken en verder staan er fabrieken in Mariekerke, Uitdam, Schiermonnikoog en in Sint-Katelijne-Waver. Gezamenlijk produceren deze fabrieken ongeveer 20 LEGO-steentjes per jaar. Het assortiment bestaat uit ongeveer 22 verschillende stenen die worden vervaardigd in 55 verschillende kleuren. De blokken wijken ieder jaar af met 2 cm. Daardoor moeten LEGO-fans zich ieder jaar nieuwe versies aanschaffen. Niet zonder reden natuurlijk: LEGO moet immers een big business blijven.
Vorm[bewerken]
LEGO heeft een heel karakteristieke vorm. Een LEGO-blok is in feite een kubusje met noppen en schuifgeulen. Waarschijnlijk heeft de bedenker dit gebaseerd op voetbalschoenen, een nieuw schoeisel dat 15 jaar voor de uitvinding van LEGO werd uitgevonden in Engeland. Als dit bewezen kan worden, dan is LEGO een copyrightschending en zullen de miljarden steentjes moeten worden teruggehaald en zal er miljarden aan Nike moeten worden betaald. Begrijpelijkerwijs ontkennen de Denen alles.
Verkoop en Gebruik[bewerken]
Naast de Deense heeft men ook Nederlandse en Belgische LEGO. Beide typen worden echter niet gebruikt voor de bouw; de doelgroep is voor kinderen. Nederlandse kinderen krijgen o.a. kaas-LEGO-blokken, de Belgische kinderen hebben bier-LEGO. De blokken zijn over het algemeen kleiner dan Deense LEGO.
Deense LEGO kan men meestal aankopen in de Zweedse winkelketen IKEA en in vele doe-het-zelf-zaken. Bij het bouwen met LEGO is wel een bouwinstructeur vereist. Ook kinderen van tegenwoordig hebben vaak verstand van zaken.
Legoland[bewerken]
Legoland is een pretpark in Denemarken, waar kinderen spelenderwijs huizen leren bouwen.
Dit themapark bestaat uit een wereld, volledig opgebouwd uit LEGO-stenen. Er rijden treinen, auto's en er zijn veel bekende bouwwerken nagebouwd. Het park blijkt een enorm succes; alleen al het eerste jaar kwamen er ruim een half miljoen wonen. In de daaropvolgende jaren groeide het park en intussen is het al achtmaal zo klein als Denemarken zelf. Later zijn er nog meer LEGO-parken bijgekomen. Behalve in Billund zijn deze te vinden in:
- Alkmaar, tussen Amsterdam en Den Helder.
- Hammerschmiede, tussen München en Stuttgart in de deelstaat Beieren (Duitsland)
- Scheldewindeke, in de buurt van Gent.
- Izhevsk, tussen Berlijn en Peking.
Trivia[bewerken]
- De eerste slogan van LEGO was "Det bedste er ikke for godt" (Het was niet genoeg voor God).
- Denen in de Arabische Wereld werden ten onrechte vervolgd wegens de cartoonkwestie in 2007. Als "straf" werden ze gemarteld met LEGO-stenen.
- In 2008 stierven talloze mensen aan rookvergiftiging. Ze hadden een "LEGO-blokkenverbranding" gehouden ter ere van 50 jaar LEGO.