Po redaktohet Projekti Sovjetik i bombës bërthamore
Appearance
Ju po redaktoni një artikull!
Përpara se të shtoni informacion kini parasysh këto udhëzime:
- Sigurohuni të vendosni burime të besueshme e serioze.
- Sigurohuni të vendosni kategoritë përkatëse.
- Për çdo paqartësi kontaktoni me një administrator nga lista këtu.
- If you do not understand Albanian, please ask for assistance here.
Faleminderit dhe puna e mbarë!
Redaktimi nuk mund të kthehej. Ju lutem kontrolloni ndryshimet e mëposhtëme për të vërtetuar dëshirën e veprimit dhe pastaj kryeni ndryshimet për të plotësuar kthimin e redaktimit.
Versioni i tanishëm | Teksti juaj | ||
Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
'''Projekti Sovjetik i bombës |
'''Projekti Sovjetik i bombës atomike''' ishte programi i klasifikuar i kërkimit dhe zhvillimit që u autorizua nga [[Josif Stalini]] në [[Bashkimi Sovjetik|Bashkimin Sovjetik]] për të zhvilluar [[Arma bërthamore|armë bërthamore]] gjatë dhe pas [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së Dytë Botërore]].<ref name="nuclearweaponarchive, part I2">{{cite web |last1=Sublette |first1=Carey |title=The Soviet Nuclear Weapons Program |url=http://nuclearweaponarchive.org/Russia/Sovwpnprog.html |access-date=21 prill 2017 |website=nuclearweaponarchive.org |publisher=nuclearweaponarchive, part I}}</ref><ref name="History Today">{{cite web |last1=Swift |first1=John |title=The Soviet-American Arms Race |url=http://www.historytoday.com/john-swift/soviet-american-arms-race |access-date=21 prill 2017 |website=www.historytoday.com |publisher=History Today}}</ref> |
||
Megjithëse komuniteti shkencor sovjetik diskutoi mundësinë e një [[ |
Megjithëse komuniteti shkencor sovjetik diskutoi mundësinë e një [[Bomba bërthamore|bombe atomike]] gjatë gjithë viteve 1930, duke shkuar deri në bërjen e një propozimi konkret për të zhvilluar një armë të tillë në vitin 1940,<ref>{{Cite web |title=История – описание | ННЦ ХФТИ |url=http://www.kipt.kharkov.ua/ru/bhr.html}}</ref><ref>{{Cite web |title=ILTPEr – LTP in Kharkov |url=http://www.ilt.kharkov.ua/bvi/general/phys_k_r.html}}</ref><ref>{{Cite web |title=Харьков-1940: атомная прелюдия |url=https://day.kyiv.ua/ru/article/panorama-dnya/harkov-1940-atomnaya-prelyudiya}}</ref> programi në shkallë të plotë nuk u nis dhe u prioritizua derisa [[Gjermania naziste]] pushtoi Bashkimin Sovjetik. |
||
Për shkak të heshtjes së dukshme të botimeve shkencore mbi temën e ndarjes bërthamore nga shkencëtarët gjermanë, amerikanë dhe britanikë, fizikani rus [[Georgy Flyorov]] dyshoi se fuqitë aleate kishin zhvilluar fshehurazi një "superarmë" që nga viti 1939. Flyorov i shkroi një letër Stalinit duke e nxitur atë të fillonte këtë program në vitin 1942. Përpjekjet fillestare u ngadalësuan për shkak të pushtimit gjerman të Bashkimit Sovjetik dhe mbetën të përbëra kryesisht nga grumbullimi i inteligjencës nga rrjetet e spiunazhit sovjetik që punonin në [[Projekti Manhatan|Projektin Manhattan]] të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|SHBA]]-së.<ref name="nuclearweaponarchive, part I">{{cite web |last1=Sublette |first1=Carey |title=The Soviet Nuclear Weapons Program |url=http://nuclearweaponarchive.org/Russia/Sovwpnprog.html |access-date=21 prill 2017 |website=nuclearweaponarchive.org |publisher=nuclearweaponarchive, part I}}</ref> |
Për shkak të heshtjes së dukshme të botimeve shkencore mbi temën e ndarjes bërthamore nga shkencëtarët gjermanë, amerikanë dhe britanikë, fizikani rus [[Georgy Flyorov]] dyshoi se fuqitë aleate kishin zhvilluar fshehurazi një "superarmë" që nga viti 1939. Flyorov i shkroi një letër Stalinit duke e nxitur atë të fillonte këtë program në vitin 1942. Përpjekjet fillestare u ngadalësuan për shkak të pushtimit gjerman të Bashkimit Sovjetik dhe mbetën të përbëra kryesisht nga grumbullimi i inteligjencës nga rrjetet e spiunazhit sovjetik që punonin në [[Projekti Manhatan|Projektin Manhattan]] të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|SHBA]]-së.<ref name="nuclearweaponarchive, part I">{{cite web |last1=Sublette |first1=Carey |title=The Soviet Nuclear Weapons Program |url=http://nuclearweaponarchive.org/Russia/Sovwpnprog.html |access-date=21 prill 2017 |website=nuclearweaponarchive.org |publisher=nuclearweaponarchive, part I}}</ref> |
||
Pasi Stalini mësoi për [[Hedhja e Bombës Atomike në Hiroshima dhe Nagasaki|bombardimet |
Pasi Stalini mësoi për [[Hedhja e Bombës Atomike në Hiroshima dhe Nagasaki|bombardimet atomike të Hiroshimës dhe Nagasakit]], programi u ndoq në mënyrë agresive dhe u përshpejtua përmes mbledhjes efektive të inteligjencës rreth projektit gjerman të armëve bërthamore dhe Projektit Amerikan Manhattan. Përpjekjet sovjetike mblodhën gjithashtu shkencëtarë gjermanë të kapur për t'iu bashkuar programit të tyre dhe u mbështetën në njohuritë e transmetuara nga spiunët tek agjencitë e inteligjencës sovjetike.<ref name="Lulu.com, Strickland">{{cite book |last1=Strickland |first1=Jeffrey |url=https://books.google.com/books?id=ivDBAwAAQBAJ&pg=PA242 |title=Weird Scientists: the Creators of Quantum Physics |date=2011 |publisher=Lulu.com |isbn=9781257976249 |location=New York |pages=549 |language=en |access-date=21 prill 2017}}</ref> |
||
Më 29 gusht 1949, Bashkimi Sovjetik kreu fshehurazi testin e parë të suksesshëm të armëve (Rrufeja e parë, bazuar në modelin amerikan "Fat Man") në Semipalatinsk-21 në Kazakistan. Stalini së bashku me zyrtarët politikë dhe shkencëtarët sovjetikë u kënaqën nga testi i suksesshëm. Një Bashkimi Sovjetik i armatosur bërthamor i dërgoi fqinjët e tij rivalë perëndimorë, dhe veçanërisht Shtetet e Bashkuara në një gjendje frike të paprecedentë. Nga viti 1949 e tutje, Bashkimi Sovjetik prodhoi dhe testoi armë bërthamore në një shkallë të gjerë. Aftësitë bërthamore që ndihmuan në zhvillimin e këtyre testeve ishin vendimtare për projektimin dhe ruajtjen e statusit të tij global. Në total, Bashkimi Sovjetik kreu 715 teste të armëve bërthamore gjatë gjithë rrjedhës së Luftës së Ftohtë. Një Bashkimi Sovjetik i armatosur me armë bërthamore e përshkallëzoi [[Lufta e Ftohtë|Luftën e Ftohtë]] me Shtetet e Bashkuara në mundësinë e luftës bërthamore dhe futi në doktrinën e shkatërrimit të siguruar reciprokisht.<ref name="NorrisKristensenGlobal">{{Cite journal |last1=Kristensen |first1=Hans M. |last2=Norris |first2=Robert S. |year=2006 |title=Global nuclear stockpiles, 1945-2006 |url=https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.2968/062004017 |journal=Bulletin of the Atomic Scientists |volume=62 |issue=4 |pages=64–66 |bibcode=2006BuAtS..62d..64N |doi=10.2968/062004017 |s2cid=145147992}}</ref> |
Më 29 gusht 1949, Bashkimi Sovjetik kreu fshehurazi testin e parë të suksesshëm të armëve (Rrufeja e parë, bazuar në modelin amerikan "Fat Man") në Semipalatinsk-21 në Kazakistan. Stalini së bashku me zyrtarët politikë dhe shkencëtarët sovjetikë u kënaqën nga testi i suksesshëm. Një Bashkimi Sovjetik i armatosur bërthamor i dërgoi fqinjët e tij rivalë perëndimorë, dhe veçanërisht Shtetet e Bashkuara në një gjendje frike të paprecedentë. Nga viti 1949 e tutje, Bashkimi Sovjetik prodhoi dhe testoi armë bërthamore në një shkallë të gjerë. Aftësitë bërthamore që ndihmuan në zhvillimin e këtyre testeve ishin vendimtare për projektimin dhe ruajtjen e statusit të tij global. Në total, Bashkimi Sovjetik kreu 715 teste të armëve bërthamore gjatë gjithë rrjedhës së Luftës së Ftohtë. Një Bashkimi Sovjetik i armatosur me armë bërthamore e përshkallëzoi [[Lufta e Ftohtë|Luftën e Ftohtë]] me Shtetet e Bashkuara në mundësinë e luftës bërthamore dhe futi në doktrinën e shkatërrimit të siguruar reciprokisht.<ref name="NorrisKristensenGlobal">{{Cite journal |last1=Kristensen |first1=Hans M. |last2=Norris |first2=Robert S. |year=2006 |title=Global nuclear stockpiles, 1945-2006 |url=https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.2968/062004017 |journal=Bulletin of the Atomic Scientists |volume=62 |issue=4 |pages=64–66 |bibcode=2006BuAtS..62d..64N |doi=10.2968/062004017 |s2cid=145147992}}</ref> |
||
Rreshti 11: | Rreshti 11: | ||
== Shiko edhe == |
== Shiko edhe == |
||
* [[Hedhja e Bombës Atomike |
* [[Hedhja e Bombës Atomike në Hiroshima dhe Nagasaki]] |
||
* [[Lufta e Dytë Botërore]] |
* [[Lufta e Dytë Botërore]] |
||