Ellen-Sylvia Blind
| Ellen-Sylvia Blind Svonne Juhána Elle[1] | |
|---|---|
| Šoddâm | Svonne Juhána Elle[1] syeinimáánu 12. peeivi 1925 Jukkasjävri |
| Jáámmám | vyesimáánu 5. peeivi 2009 (83-ihásâžžân) Jukkasjävri[2] |
| Hävdi | Árjepluovve kirkkoeennâm[2] |
| Pargo | |
| Áámmát | kirje- já tihtâčällee, lávloo |
| Noomah | Svonne Juhána Elle[1] Elle-Sylve[3] Ellen-Sylvia Blind Ellen-Sylvia Svonni |
| Kirjálâšvuođâ šlaajâ | muštâččemkirjálâšvuotâ, oskolduvliih já eellimuáinuliih tiivtah |
| Kielâ | orjâlâškielâ |
| Peerâ | |
| Vanhimeh | Lars Johan Olsson Svonni (1897–1955) já Margareta Svonni (j.s. Vasara; 1898–1966) |
| Pelikyeimi | Lars-Johan Blind (1913–2009) |
| Párnááh | 6 |
Ellen-Sylvia Blind, motomin Sylvia Blind, orjâlâškielân Svonne Juhána Elle[1] (j.s. Svonni; syeinimáánu 12. peeivi 1925 Jukkasjävri – vyesimáánu 5. peeivi 2009 Jukkasjävri)[4][2] lâi tavesämmilâš kirječällee, tihtâčällee já lávloo.[5][6] Muštâččemkiirjij lasseen sun čaalij oskolduvlijd já eellimuáinulijd tiivtâid jieijâs eenikielân ađai orjâlâškielân.[7] Uásist tiivtâin láá rahtum muusikpitáh.[4]
Eellim
muteEllen-Sylvia Svonni ađai Elle-Sylve[3] šoodâi syeinimáánu 12. peeivi 1925 Jukkasjäävrist, Ruotâ peln. Suu eeči lâi pajeolmooš Lars Johan Olsson Svonni (1897–1955) já suu enni pajeolmooš já máttáátteijee Margareta Svonni (j.s. Vasara; 1898–1966).[4][8][9] Elle-Sylve lâi perruu puárásumos páárnáš. Suu maŋa šoddii val Olof Tomas (1927–1987), Laila, Bror Anders Erling (1929–2012), Arne Johannes (1934–2004) já Astrid.[4][9]
Elle-Sylve juuđij kuuđâ luoka noomaadškoovlâst nuuvtko eres tallaah pajeulmui párnááh.[4][10] Já nuuvtko eres noomaadškoovlâ uáppeeh sungin ij máttám čäälliđ jieijâs eenikielâ škoovlâst.
Näimilitto
muteIve 1946 Elle-Sylve naajâi pajeolmooš Lars-Johan Blindáin (1913–2009). Jo čuávuváá ive sunnui šoodâi vuossâmuš páárnáš, Rose-Marianne Inga-Lis, kii jaamij siämmáá ive ko nubbe páárnáš Ellen Margareta šoodâi ađai ive 1949. Vuossâmuš alge, Olof-Johan šoodâi ive 1951. Vala kulmâ párnáá lase šoddii Olof-Johan maŋa: Laila Ingegärd ive 1953, Inger Ann-Christine (1957–1959) já Lars Per Göran ive 1960.
Karrieer
mute1970-lovvoost Blind juuđij Säämi aalmugopâttuv Juhâmohheest já máttái čäälliđ jieijâs eenikielâ.[4] Tast maŋa sun čäliškuođij kiirjijd já tiivtâid el. ristâoskoost já sämmilij elimist. Blind mielâst tehálâš suijâ taas lâi ristâlij já sämmilij áárvui sirdem puáttee suhâpuolváid.[10] Juo ive 1975 almostui suu vuossâmuš kirje Åccalat gå dån?, mast láá oskolduvliih já eennâmliih tiivtah.[11]
Čuávuváá ive almostui muštâččemkirje Muitot ja jur’dagat. Kirjeest sun kuvvij el. škovlâiivijd, sämmilij kuáhtám olgoštem já assimilaatio Ruotâ peln, sehe tom, ete sämmilijn lâi kieldum joba jieijâs eenikielâ sárnum.
Jäämmim
muteEllen-Sylvia Blind jaamij vyesimáánu 5. peeivi 2009. Sun hävdidui Árjepluovve kirkkoenâmân, suu kyevti nuorrân jáámmám nieidâ paaldân.[2] Maŋeláá siämmáá ive meid Blind leskâ jaamij, já sun hävdidui sii paaldân.[2]
Palhâšumeh
muteIve 1999 Sämirääđi mieđettij sunjin kulttuurpalhâšume tast ko Blind ovtâstitij čeeppiht lavluigijn já tivtâigijn sämmilâšvuođâ já ristâosko.[12]
Pargo
mute- 1975 – Åccalat gå dån? vuoinalaš ja áigálaš divtat
- 1976 – Muitot ja jur’dagat
- 1981 – Mu osku ja eallin – Min tro och liv
- 1984 – Sogas sohkii – Från släkt till släkt
- 1989 – Oskkus oskui – Av tro till tro
Käldeeh
mute- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Maj-Lis Skaltje: Minsta lilla liv har sin jojk, s. 63. Guovdageaidnu [d.i. Kautokeino]: DAT, 2014. ISBN 978-82-90625-76-9, 82-90625-76-6. (ruotâkielân)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ellen Sylvia Blind gravar.se. Čujottum 27.11.2022. (ruotâkielân)
- ↑ 3,0 3,1 Márfun ja eará málestanrávvagat, Ellen Sylvia Blind, 1981 Ealli arkiiva – Yle Areena. 1981. Čujottum 27.11.2022. (tavesämikielân)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Heith, Anne: Ellen-Sylvia Blind Svenskt kvinnobiografiskt lexikon. 8.3.2018. Čujottum 27.11.2022. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Blind, Ellen Sylvia, r. 1925 www.calliidlagadus.org. Čujottum 27.11.2022. (tavesämikielân)
- ↑ Nytt fra Sápmi. Samenes Venn, 2009, nr 5, s. 14. Norges Samemisjon. Artikkâl nettiversio Čujottum 27.11.2022. (tárukielân)
- ↑ Samerättsutredningen: Samerätt och samiskt språk, s. 85. Stockholm: Allmänna Förl, 1990. ISBN 91-38-10680-9. Tyeje nettiversio (PDF) (čujottum 27.11.2022). (ruotâkielân)
- ↑ På fjällvandring. Orsa skoltidning, Vyesimáánu 1932, s. 11. (ruotâkielân)
- ↑ 9,0 9,1 Margareta Svonni (1898-1966) www.findagrave.com. Čujottum 27.11.2022. (eŋgâlâskielân)
- ↑ 10,0 10,1 Hirvonen, Vuokko: Sámeeatnama jienat: sápmelaš nissona bálggis girječállin, s. 80. Guovdageaidnu: DAT, 1998. ISBN 82-90625-35-9. (tavesämikielân)
- ↑ Samisk kulturarbeid. Finmarksposten, 22.7.1975, 109. ihekerdi, nr 83, s. 3. Artikkâl nettiversio. (tárukielân)
- ↑ Kyrkomötet 2000 - KsSkr 2000:3 km.svenskakyrkan.se. Čujottum 27.11.2022.