Velika Morava
Velika Morava (srpski: Велика Морава) je rijeka u Srbiji duga 185 km[1] desna pritoka Dunava.
Velika Morava Велика Морава | |
---|---|
Lokacija | |
Kontinenti | Evropa |
Regije | Pomoravlje |
Države | Srbija |
Gradovi | Ćuprija |
Hidrografija | |
Izvor – aps. visina – koordinate | spoj Zapadne i Južne Morave kod Stalaća 132 m 43° 41′ 59″ N, 21° 24′ 15″ E |
Ušće – aps. visina – koordinate | Dunav kod Smedereva 65 m 44° 42′ 49″ N, 21° 2′ 15″ E |
Dužina | 185[1] km |
Pritoke | desne: Jovanovačka reka, Crnica, Ravanica, Resava, Resavčina lijeve: Lugomir, Belica, Lepenica, Jasenica |
Hidrologija | |
Protok – srednji | 255 m³/s |
Sliv – površina | crnomorski 6 126[1] km² |
Ulijeva se u | Dunav |
Transport | |
Plovnost | 3 km od ušća |
Karta | |
Geografske karakteristike
urediVelika Morava nastaje spajanjem Zapadne i Južne Morave kod Stalaća, od tamo teče prema sjeveru do ušća u Dunav između Smedereva i Kostolca.[1]
Negde na polovini svog toka rijeka formira Bagrdansku klisuru[1], dugu 14,5 km, široku svega 1,2 do 3 km.[1]
Velika Morava je zajedno sa Zapadnom Moravom (493 km) najduža srpska rijeka[1], jer zajedno formiraju riječni sistem dug 678 km. Nekad je rijeka bila duža, ali je nakon regulacije njena korita i provedenih melioracionih radova danas znatno kraća.[1]
Sliv Velike Morave velik je 6 126 km², a cjelokupnog moravskog sistema 37 444 km², što predstavlja 42,38% površine Srbije. On se zove Pomoravlje, i predstavlja najplodnije i najgušće naseljeno područje centralne Srbije. Pomoravlje je nastalo na mjestu nekadašnjeg zaljeva Panonskog mora koje je isteklo prije nekih 200.000 godina.[1]
Najveće desne pritoke Velike Morave su: Jovanovačka reka, Crnica, Ravanica, Resava i Resavčina a lijeve; Lugomir, Belica, Osaonica, Lepenica, Rača i Jasenica.[1]
Kako ima mali pad, na svom toku Velika Morava često meandrira i nakon poplave promjeni tok ostavljajući na mjestu starog korita jezera.[1] Velika Morava je plovna svega 3 km od ušća, a nekad je bila plovna sve do Ćuprije.[1]
Dolina Velike Morave bila je koljevka srpske feudalne države - Moravske Srbije.[1]