12. 5.
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartpn. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsr. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartsb. |
12. maj/svibanj (12. 5.) je 132. dan godine po gregorijanskom kalendaru (133. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 233 dana.
Događaji
uredi- 1607. — Engleski avanturista Džejms Smit osnovao prvo englesko naselje na tlu Severne Amerike, kasnije po njemu nazvano Džejmstaun.
- 1888. — Britanija uspostavila protektorat nad Severnim Borneom i Brunejom.
- 1925. — Vrhovni sovjet SSSR-a usvojio prvi sovjetski ustav.
- 1926. — Maršal Jozef Pilsudski izvršio državni udar i uspostavio vojnu diktaturu u Poljskoj.
- 1937. — George VI u Vestminsterskoj opatiji u Londonu krunisan za kralja. Ceremoniju prenosila televizija BBC, što je bio prvi prenos.
- 1943. — Drugi svetski rat: Predajom nemačkog generala fon Arnima u Tunisu završene borbe u severnoj Africi.
- 1949. — Zvanično okončana sovjetska desetomesečna blokada Berlina, tokom koje je grad snabdevan iz Savezne Republike Nemačke, vazdušnim mostom.
- 1965. — Zapadna Nemačka uspostavila diplomatske odnose sa Izraelom, a arapske zemlje prekinule odnose s vladom u Bonu.
- 1988. — Svetska zdravstvena organizacija objavila da u svetu ima više od 34.000 obolelih od side.
- 1992. —.
- Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini na zasedanju u Banjaluci donela odluku o formiranju Vojske Republike Srpske i osnivanju novinske agencije SRNA.
- Nemoćni da spreče širenje sukoba u BiH, posmatrači Evopske zajednice napustili Sarajevo.
- 1994. — Palestinska policija stigla na Zapadnu obalu u okviru priprema da od Izraela preuzme grad Jerihon, sedište palestinske autonomije u toj oblasti.
- 1995. — Vlasnici centra „Rokfeler“ u Njujorku, iza kojih je stajao japanski kapital, objavili bankrot.
- 1997. — Predsednik Rusije Boris Jeljcin i čečenski vođa Aslan Mashadov potpisali sporazum o obustavi neprijateljstava.
- 2003. — U dva samoubilačka bombaška napada u Čečeniji poginulo najmanje 75, povređeno na stotine osoba.
.
Rođenja
uredi- 1820. — Florence Nightingale, britanska bolničarka i humanitarna radnica († 1910.).
- 1828. — Dante Gabriel Rossetti, engleski slikar i pjesnik.
- 1842. — Jules Massenet, francuski skladatelj.
- 1845. — Gabriel Fauré, francuski skladatelj.
- 1866. — Sveti Leopold Mandić, hrvatski svetac († 1942.).
- 1872. — Anton Korošec, slovenski političar i teolog, vođa Slovenske ljudske stranke († 1940.).
- 1879. — Milan Marjanović, hrvatski književnik, političar, filmski djelatnik († 1955.).
- 1904. — Pablo Neruda, čileanski pesnik i nobelovac. († 1973.).
- 1907. — Katharine Hepburn, američka glumica († 2003.).
- 1910. — Doroti Hodžkin, britanska hemičarka, dobitnica Nobelove nagrade za hemiju. († 1994.).
- 1910. — Karlo Bulić, hrvatski glumac († 1986.).
- 1918. — Džulijus Rozenberg, američki inženjer, osuđen na smrt i pogubljen zbog špijunaže. († 1953.).
- 1921. — Joseph Beuys, njemački slikar.
- 1928. — Burt Bacharach, američki skladatelj i pijanist.
- 1946. — Daniel Libeskind, američki arhitekt.
- 1947. — Zdeněk Zeman, češki i talijanski nogometni trener.
- 1948. — Steve Winwood, britanski muzičar.
- 1950. — Gabriel Byrne, irski glumac, scenarist, filmski režiser i producent.
- 1959. — Ving Rhames, američki glumac.
- 1962. — Emilio Estevez, američki glumac.
- 1966. — Bebel Gilberto, brazilska kantautorica.
- 1966. — Deborah Kara Unger, kanadska glumica.
- 1966. — Stephen Baldwin, američki glumac, direktor, producent i autor.
- 1967. — Zoran Ćosić, srpski pozorišni, televizijski i filmski glumac.
- 1971. — Jamie Luner, američka glumica.
- 1978. — Jason Biggs, američki glumac i komičar.
- 1982. — Anastasia Rodionova, rusko-australijska teniserka.
.
Smrti
uredi- 1871. — Danijel Fransoa Espri Ober, francuski kompozitor opera.
- 1884. — Bedžih Smetana, češki kompozitor, osnivač češke opere i moderne muzike. (* 1824.).
- 1911. — Vasilij Osipovič Ključevski, ruski historičar i pisac.
- 1935. — Józef Piłsudski, je bio poljski državnik, maršal, prvi predsednik Poljske (1918 — 1922) i inicijator rata protiv sovjetske Rusije (1920 — 1921). (* 1867.).
- 1957. — Erih fon Štrohajm, američki filmski glumac i režiser nemog filma.
- 1970. — Nelly Sachs, njemačka književnica.
- 1992. — Robert Reed, američki glumac.
- 1995. — Ștefan Kovács, bio je rumunjski nogometni trener i igrač (* 1920.).
- 2001. — Peri Komo, pevač.
- 2003. — Sadrudin Aga Kan, princ, komesar UNHCR u Avganistanu.
- 2005. — Monica Zetterlund, švedska jazz pjevačica i glumica (* 1937.).
- 2008. — Irena Sendler, poljska socijalna radnica, organizatorica organizacije za spašavanje Židova (Žegoti) od nacističkog progona i uništenja (* 1910.).
.
Blagdani/Praznici
uredi- Srpska pravoslavna crkva slavi:.
.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar