Herpes simplex
 Ovo je glavno značenje pojma Herpes simplex. Za virus koji uzrokuje ovu infekciju, v. Herpes simpleks (virus). |
| Herpes simplex | |
|---|---|
 | |
| Herpes labialis na donjoj usni | |
| Specijalnost | Infektologija, Dermatologija |
| Klasifikacija i eksterni resursi | |
| ICD-10 | A60, B00, G05.1, P35.2 |
| ICD-9 | 054.0, 054.1, 054.2, 054.3, 771.2 |
| DiseasesDB | 5841 33021 |
| eMedicine | med/1006 |
| MeSH | D006561 |
Herpes simpleks je uobičajena virusna infekcija koja ima svoju primarnu a potom i sekundarnu fazu kada se povremeno vraća. Postoje dva tipa herpesa simplexa: herpes simplex tip 1 i herpes simplex tip 2, a isto tako jedna osoba može biti zaražena s oba tipa virusa, koji mogu izazivati probleme na različitim dijelovima tijela.[1]
Procjenjuje se da je njime zaraženo 60% djece u dobi do 10 godina. Broj zaraženih i nositelja virusa stalno raste i doseže čak do 80-90% starijih od 50 godina. Ovaj tip virusa najčešće se prenosi preko usta, neposrednim kontaktom (dovoljan je poljubac ili kap sline). Zaraza može proći bez ikakvih simptoma ili simptomima sličnim infekciji gornjih dišnih putova. Virus se nakon prvog kontakta s domaćinom nasadi na dio živčanog sustava oko usana i ostaje doživotno u tijelu, te se povremeno ili češće "budi". Najčešći razlozi koji ga aktiviraju povezani su padom imuniteta, gripom, prehladom, stresom, povišenom tjelesnom temperaturom, hladnoćom, menstruacijom. Iako je infekcija virusom herpes simplex tip 1 relativno bezazlena, komplikacije nastaju ako se bolest proširi na druge dijelove tijela, a posebno je opasan prijelaz na oči, gdje virus može uzrokovati infekciju oka, uz vjeđe, spojnicu i rožnicu i tako dovesti do oštećenja rožnice. Za vrijeme infekcije (dok postoji ranica) treba izbjegavati ljubljenje, kao i oralni seks, jer herpes simplex tip 1 može zahvatiti i spolne organe. Bolest nije izlječiva, već se samo ublažava sredstvima za olakšanje simptoma.
Često ga nazivaju i genitalnim herpesom iako se procjenjuje da oko 30% slučajeva potječe od herpesa simplex tip 1, a ostalih 70% izaziva herpes simplex tip 2. Kod muškaraca se bolest (mjehurići ispunjeni tekućinom) pojavljuje na sluznici penis, a kod žena počinje upalom stidnice, osjećajem neugode i svrbeži, zatim se pojavljuju mjehurići na vanjskim spolnim organima.
Prevencija se zasniva na zaštićenom seksualnom kontaktu (prezervativ) kao i jačanju imunog sistema. Liječenje se sprovodi upotrebom antivirusnog lijeka na bazi aciklovira koji se uzimaju na usta, parenteralno (u injekcijama) ili lokalno (kao masti ili kreme), što značajno ublažava simptome. Međutim, ovaj lijek ne može potpuno odstraniti virus iz organizma jer uvijek ostaje jedan procenat virusa koji se nalaze ”uspavani” u nervnim ćelijama i koji se mogu aktivirati.
- ↑ Elad S, Zadik Y, Hewson I i dr.. (August 2010). „A systematic review of viral infections associated with oral involvement in cancer patients: a spotlight on Herpesviridea”. Support Care Cancer 18 (8): 993–1006. DOI:10.1007/s00520-010-0900-3. PMID 20544224. Arhivirano iz originala na datum 2019-09-15. Pristupljeno 2014-03-29.
- O herpesu (PDF) Arhivirano 2006-05-07 na Wayback Machine-u
- Herpes simplex na Projektu Open Directory