Porto-Novo
Porto-Novo
Hogbonou Ajacè | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 6°29′N 2°36′E / 6.483°N 2.600°E | |
| Država |  Benin
|
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Moukaram Oceni |
| Površina | |
| - Ukupna | 110 km² |
| Visina | 29 |
| Stanovništvo (2002.) | |
| - Grad | 223 552 [1] |
| Vremenska zona | Zapadnoafričko vrijemeUTC+1 (UTC+1) |
| Službena stranica www.villedeportonovo | |
| Karta | |
  Porto-Novo Porto-Novo na karti Benina | |
Porto-Novo je glavni grad afričke države Benin od 223 552 stanovnika.[1] po popisu iz 2002. Porto-Novo je do 1960. bio glavni grad kolonije Francuski Dahomej.
Porto-Novo leži pored obale Gvinejskog zaljeva uz lagunu (32 km²) preko koje je spojen sa Atlantskim oceanom na jugu udaljenom desetak kilometara.[2]
Porto-Novo je udaljen 32 km od Cotonou i 30 km od granice sa Nigerijom. [2]
Porto-Novo je bio poznat sa tri imena: najstarijem Hogbonou koje se pripisuje plemenu Aja koji su se naselili u tom kraju pri kraju 17. vijeka, Ajacè kako su ga zvali lokalni domoroci, zbog njegovih stanovnika i Porto-Novo, kako su ga nazvali Portugalci koji su se tu naselili u drugoj polovici 18. vijeka.
Porto-Novo je jedan od najstarijih gradova u Beninu, koji je osnovan pri kraju 17. vijeku. Prema lokalnoj legendi, Porto-Novo osnovala su tri lovca iz plemena Joruba iz Nigerije - Obagadjou, Anata i Akakpo-Agbon.[3] U 18. vijeku pored njihova naselili su se pleme Aje i nazvali to naselje Hogbonou, uskoro su se sukobili sa Jorubama i preuzeli vlast nad gradom i čitavom okolicom osnovavši svoje kraljevstvo. U drugoj polovici 18. vijeka, željevši izbjeći lokalne vladare iz Kraljevstvo Dahomej koji su kontrolirali trgovina robljem u Ouidahu, Portugalci su se iskrcali u Hogbonou, njihov pomorac Eucharistus de Campos prezvao je Hogbonou u Porto-Novo - 1752.[3] Od tad je Porto Novo cvjetao kao samostalno kraljevstvo (imali su 19 vladara) na trgovini robovima koje su organizirali Portugalci.
Kad je zabranjena trgovina robovima, trgovci iz Porto-Nova okrenuli su se proizvodnji poljoprivrednih proizvoda na plantažama u okolici grada. Prvi ugovor s Francuskom o protektoratu nad Porto-Novom potpisan je 1863. za vrijeme vladavine kralja Sodjija,[3] kad su Britanci bombardirali grad iz Nigerije i tako prisilili kraljeve da prihvate francuski protektorat nad gradom. Drugi put su Francuzi dobili protektorat nad cijelim Beninom 4. aprila 1882. za vladavine kralja Toffa iz Dahomeja, oni su tad osnovali koloniju Francuski Dahomej sa Porto Novom kao glavnim gradom, dekretom od 22. juna 1894.[3]
Porto-Novo je nakon osamostaljenja zemlje 1960., ostao politički i administrativni centar države, ali sve više simbolički, jer je grad je lišen atributa glavnog grada 60-tih i 70-tih kad su se vlada i ministarstva preselila u obližnji Cotonou. Nakon demokratske obnove zemlje 1990, - Porto-Novo je ponovno potvrdio svoj status - glavnog grada Benina, pa je doživio preporod provedbom posebnih programa za revitalizaciju.[3]
Najveća atrakcija grada je portugalska katedrala iz 18. vijeka, kao i sam historijski centar grada i kraljevska palača koji su 31. oktobra 1996. uvršteni na listu kandidata za budući lokalitet Svjetske baštine UNESCO-a.[4]
Porto-Novo je primarno grad u kom su većina zaposlenih državni služenici, uz to za privredu grada važna je tvornica cementa i najveća banka iz Benina - Banque International du Benin.[5] U neposrednoj okolici grada na obali oceana otkrivena je nafta 1990- tihkoja je već postala značajna stavka u izvozu.
Porto-Novo je povezan cestom i željeznicom sa najvećim beninskim gradom Cotonou, i cestom sa Lagosom u Nigeriji. Od kako su se pojavili parobrodi, luka u Porto-Novu je postala preplitka za njih, pa se sav promet postepeno preselio u Cotonou, od tad je počela stagnacija Porto-Nova jer ga je zaobišao razvoj.[5]
Porto-Novo ima Ekvatorsku klimu po Köppenovoj klasifikaciji klime, sa dvije kišne sezone. Prva veća počinje u martu i traje do jula, a druga kraća, počinje u septembru i završava krajem novembra. Tokom cijele godine ima sličnu temperaturu, prosječna temperatura je oko 28 °C, najtoplije je u martu - 32 °C, a najhladnije u augustu 24 °C.[2] Porto-Novo ima prosječno 1400 mm oborina godišnje.[2]
| Klimatološki medijani za Porto-Novo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mjesec | jan-sij | feb-velj | mar-ožu | apr-tra | maj-svi | jun-lip | jul-srp | aug-kol | sep-ruj | okt-lis | nov-stu | dec-pro | godina |
| Srednji maksimum (°C) | 31 | 32 | 32 | 32 | 31 | 30 | 28 | 28 | 29 | 30 | 32 | 32 | 30,5 |
| Srednji minimum (°C) | 24 | 26 | 26 | 26 | 25 | 24 | 24 | 24 | 24 | 24 | 25 | 25 | 25 |
| Precipitacija (mm) | 17 | 18 | 70 | 135 | 185 | 278 | 108 | 36 | 106 | 754 | 37 | 20 | 1400 |
| Izvor: [6] | |||||||||||||
- ↑ 1,0 1,1 „Republic of Benin: Regions & Towns” (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 24. 1. 2012.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 „Géographie” (francuski). Ville de Porto-Novo. Arhivirano iz originala na datum 2011-11-13. Pristupljeno 24. 01. 2012.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 „Fondation de la ville” (francuski). Ville de Porto-Novo. Arhivirano iz originala na datum 2011-11-13. Pristupljeno 24. 01. 2012.
- ↑ „La ville de Porto-Novo : quartiers anciens et Palais Royal (#” (francuski). UNESCO. Pristupljeno 24. 01. 2012.
- ↑ 5,0 5,1 „Porto-Novo” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 24. 01. 2012.
- ↑ „Monthly Averages for Porto-Novo ”. Weather2. Pristupljeno 24. 1. 2012.
