Permanent resident

Permanent resident (ааҥл. permanent residency — нууч. вид на жительство), куруук олохтоох диэн тылбаастанар, ханнык эрэ дойдуга анал көҥүлү ылан уһун кэмҥэ олорор гынан баран, ол дойду гражданствотын/подданствотын ылбатах киһи^[1].

Быраабыла курдук, дойдуга көҥүл барыыга быраабы биэрэр докумуон уонна онно киирии болдьох устатыгар олох тохтоло суох олорорго көҥүл сылдьар докумуон буолар. Оттон сорох дойдуларга хапытааллар киирэр уонна көс визтэр гражданнарыгар мэлдьи олорор дьон ылар наадатыттан босхоломмот.

Быстах кэмҥэ олорор дьиэ кэргэҥҥэ көһүү (эбэтэр ПМЖ) быстах кэмҥэ олорор регидент статуһун ылыы, ону тэҥэ ПМЖ диэн ааттанар 5 сылынан (ЕС- га киирэр үгүс дойдуларга) үөскээн тахсар. Ол да буоллар, сорох дойдуларга (Бельгия, Венгрия) дойдуга быстах кэмҥэ олоруу үс сылынан чэпчэки буолар кыахтаах. Швейцарияҕа бастайааннай олохтооҕун статуһугар (Permit C) көһүү 10 сыл кэнниттэн быстах кэмҥэ олорор (Permit Б) буолуон сөп.

Арассыыйаҕа биир кэлим уонна быстах кэмҥэ олорор сири- уоту араарыы суох. Россияҕа ханнык баҕарар көрүҥ болдьохтоох, болдьохтоох буолар эрээри, ону сыл аайы бигэргэтиэххэ наада.

Маннык статус Аустралия уонна Канаада дойдутугар бэриллэр. Икки сыл (эбэтэр 4 сыл) дойдуга олордоххо, ханна да тахсыбакка, оччо5о эн автоматически гражданин буола5ын. Ити Канаада5а (3 сыл) уонна Аустралия5а (4 сыл).

Российскай Федерация сиригэр- уотугар уһун болдьохтоох олорорго Российскай Федерация гражданина буоларын эбэтэр гражданина суох омук гражданина буоларын туоһулуур докумуон.^[2]

Россияҕа, омук гражданиныгар бэриллибит видеокамераҕа эбэтэр гражданствота суох киһи кини личноһын туоһулуур.

Россияҕа быстах кэмҥэ (срочный с 1 ноября 2019 года) диэн болдьохтоох дьайыы биэс сылтан ордук уһатыллан, сыллата бигэргэтиллиэхтээх.

Үрдүк квалификациялаах специалистарга уонна кини дьиэ кэргэттэригэр дьайыы болдьоҕун хааччахтаабат буолуутуттан ураты, үрдүк квалификациялаах специалистарга бэриллибит үлэ болдьоҕор бэриллэр. Омук гражданина саҥа көрүҥү ылыар диэри биир сылтан итэҕэһэ суох быстах олорорго олоҕуран, Российскай Федерацияҕа олорор эбээһинэстээх. Таҥкычахха дьайыы болдьоҕун уһатар туһунан этэ да барыллыбат.^[3]

Омук гражданнарын сорох категорияларыгар норуоттар икки ардыларынааҕы дуогабарга (Белоруссия уонна Казахстан гражданнара) сөп түбэһиннэрэн быстах кэмҥэ олорорго көҥүл ыларга, сайабылыанньаны ыларга сайабылыанньа түһэрсэргэ кыах олохтоммут.

Российскай Федерацияҕа баар көрүҥү биэрэр бырааптаах сайабылыанньалар тула балачча киэҥ. РФ иһигэр баар видеокиинэни ыл:

• быстах кэмҥэ олорор омук гражданнара;
• Российскай Федерацияҕа үлэлиир тас дойдулар гражданнара;
• высококвалифицированные специалисты и члены семьи высококвалифицированного специалиста;
• омук гражданнара биир дойдулаахтарын Российскай Федерацияҕа көҥүл өттүнэн көһөрүүгэ көмөлөһөр государственнай программа кыттыылаахтара буолаллар;
• нуучча тылын илдьэ сылдьар омук гражданнара

итиэннэ омук гражданнарын атын категориялара, от ыйын 25 күнүнээҕи 2002 с. № 115- с №- гэр «Российскай Федерацияҕа омук гражданнарын правовой балаһыанньатын туһунан»ФЗ

Россияҕа олорор видеокамераны көҥүллүүр докумуоннары оҥорбокко, Российскай Федерация гражданнарын кытта социальнай бырааптары туһаныыга, бизнеһи ыытыыга, ону тэҥэ РФ гражданнарын ылар бырааптаах.

1. ↑ Украинаҕа кыыһы ылыы бэрээдэгэ
2. ↑ Россияҕа таҥкычаҕы ким ылыан сөбүй? Архыыптаммыт 2022, Атырдьах ыйын 9 күнүгэр.
3. ↑ Россияҕа таҥкычаҕы хайдах ылыахха сөбүй: экспертэр сүбэлэрэ Архыыптаммыт 2020, Сэтинньи 28 күнүгэр.