ہتھیار

ہتھیار اک ایسی چیز اے جیہدے نال کسے بندے جانور یا بلڈنگ نوں نقصان دتا جاسکے۔

ہتھیار یا شستر کوئی اجیہا جنتر ، آلہ یا جنگی سامان ہندا اے جس نال جیوندے جانداراں، ڈھانچیاں جاں پربندھاں نوں نقصان جاں ضرر پہنچائی جا سکے۔ ہتھیاراں دی ورتوں شکار، جرم، قنون درڑھیکرن، نجی بچاء اتے جنگ ورگے کارجاں دی کاٹ اتے قابلیت ودھاؤن واسطے کیتی جاندی اے۔ موکلے طور اُتے ہتھیار کوئی وی اجیہی چیز ہو سکدی اے جس نال مخالف توں ودھ نیتک، مادی جاں دماغی لاہا کھٹیا جا سکے۔

چمپینزیاں ولوں وی چیزاں دی ہتھیاراں وجوں ورتوں کیتی جاندی اے^[۱]، اس توں ایہہ اندازہ لگایا جاندا اے کہ 50 لکھ سال پہلاں توں ہی مڈھلے منُکھاں(انساناں) نے ہتھیاراں دی ورتوں شروع کر دتی سی۔^[۲] سبھ توں پرانے ہتھیار شوننگین برچھے ہن۔ ایہہ 8 برچھے ہن جو 3 لکھ سال پہلاں ہتھیاراں وجوں ورتے جاندے سن۔^{[۳][۴][۵][۶][۷][۸]}

اس دور وچ ہتھیاراں وچ تامبے یگ دوران ہتھیاراں وچ تامبے دی ورتوں شروع کر دتی گئی سی۔ اس توں بعد کانسی یگ وچ کانسی دی ورتوں شروع ہوئی۔

لوہے یگ دوران بنائیاں گئیاں مڈھلیاں تلواراں کانسی توں مضبوط نہیں سن۔ 1200 ق م دوران سب-سہارا افریقہ^[۹][۱۰] وچ ہتھیار بناؤن وچ لوہے دی ورتوں وڈے پدھر اتے شروع ہو گئی سی۔^[۱۱]

اس دور وچ نویں قسم دیاں تلواراں دی ورتوں شروع ہوئی کیونکہ اس ویلے وچ گھوڑسواراں وچ لڑائی پرمکھ سی۔ اس دور دے انت وچ برود اتے توپ دی ورتوں وی شروع ہوئی۔

یورپی نشاۃ ثانیہ توں بعد پچھم وچ بندوقاں، توپاں وغیرہ دی ورتوں شروع ہوئی۔ پہلی عالمی جنگ دوران ہوائی لڑاکو جہاز اتے ٹینکاں دی ورتوں شروع ہوئی۔

دوجی عالمی جنگ وچ ہور کئی قسم دے ہتھیاراں دی ورتوں کیتی گئی جویں کہ کیمیائی اتے جیو سائنسی ہتھیار۔ اسدے نال ہی دوجی عالمی جنگ وچ نیوکلیئر ہتھیاراں دی ورتوں وی کیتی گئی۔

وکیمیڈیا کامنز اتے ہتھیار نال متعلق میڈیا اے۔