Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Reni Jusis

polska piosenkarka
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez ChesterOhYeah! (dyskusja | edycje) o 10:20, 21 lut 2017. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

Reni Jusis, właściwie Renata Jusis (ur. 29 marca 1974 w Koninie) – polska piosenkarka, autorka tekstów, muzyki i producentka nagrań.

Reni Jusis
Ilustracja
Reni Jusis (2013)
Imię i nazwisko

Renata Jusis

Data i miejsce urodzenia

29 marca 1974
Konin

Instrumenty

fortepian

Gatunki

electronica, dance, pop, funk, soul, house

Zawód

piosenkarka, autorka tekstów, producentka

Aktywność

od 1997

Powiązania

Tomasz Makowiecki

Strona internetowa

Życiorys

Dzieciństwo i edukacja

Reni Jusis dorastała w Mielnie, występując na scenie od najmłodszych lat. W wieku siedmiu lat zaczęła naukę w Zespole Szkół Muzycznych im. Grażyny Bacewicz w Koszalinie w klasie fortepianu. W 1998 roku obroniła dyplom na Wydziale Dyrygentury Chóralnej, Edukacji Muzycznej i Muzyki Kościelnej Akademii Muzycznej w Poznaniu.

Kariera

Początki i współpraca z Yaro

Jej pierwszym sukcesem było wygranie wakacyjnego konkursu piosenki. W 1993 roku występowała na scenie Bałtyckiego Teatru Dramatycznego w Koszalinie w musicalu Fatamorgana, do którego muzykę napisał jej kolega ze szkoły Adam Sztaba. To wtedy przykuła uwagę producenta o pseudonimie Yaro, który zaproponował wokalistce śpiewanie chórków w jego rockowym zespole, aby później ruszyć z nią w trasę koncertową.

Ostatecznie piosenkarka dołączyła do zespołu Yaro i śpiewała refreny w jego utworach, a prywatnie została jego partnerką. Wspólnie otwierali koncerty Liroya, dzięki któremu poznali polskiego jazzmana Michała Urbaniaka, który otoczył parę opieką artystyczną. Wspólnie stworzyli kilka utworów, które nigdy nie zostały opublikowane. Urbaniak polecił jednak Jusis polskim wytwórniom muzycznym. Piosenkarka wkrótce podpisała kontrakt płytowy z wytwórnią Pomaton EMI. W 1997 roku ukazała się płyta Yaro z chórkami Reni zatytułowana Yazzda, która przyniosła przebój „Rowery dwa”.

1998–2000: Solowy debiut, Zakręcona i Era Renifera

W 1998 roku w sprzedaży pojawił się pierwszy, współtworzony przez Yaro, album solowy Reni Jusis zatytułowany Zakręcona. Album wypełniła mieszanka muzyki R&B, funk i hip-hopu. Większość muzyki i tekstów wokalistka napisała wspólnie z Yaro. W tym samym roku album zdobył trzy nagrody polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyki w kategoriach: „Debiut roku”, „Album roku rap/hip-hop” i „Przebój roku” (za singel „Zakręcona”)[1]. Pomimo sukcesu płyty, konflikty na tle artystycznym i prywatnym doprowadziły do zakończenia współpracy Yaro z Reni oraz do rozpadu ich związku.

W 1999 roku ukazał się drugi album studyjny Jenis zatytułowany Era Renifera. Krążek utrzymany był w podobnej stylistyce co debiutancka płyta, zawierał jednak dodatkowo elementy muzyki reggae. Wokalistka samodzielnie wyprodukowała i niemal w całości napisała oraz skomponowała cały materiał. Największym powodzeniem cieszył się utwór „Dreadlock Holiday”, będący coverem hitu formacji 10cc o tym samym tytule. Album zapewnił piosenkarce nominację do Fryderyka w kategorii „Album roku pop”. Artystka nominowana była też do zdobycia statuetki w kategorii „Teledysk roku” (za klip do singla „W głowie woda”)[2].

2001–2004: Elektrenika i Trans Misja

Kolejny album Elektrenika ukazał się po dwuletniej przerwie i stanowił zwrot w dotychczasowym brzmieniu muzyki Jusis. Zdecydowała się na nagranie materiału zachowanego w stylu elektronicznej muzyki dance osadzonej w klimacie klubowych rytmów, jak 2-step oraz house, z domieszką funku i acid jazzu. Prawie wszystkie teksty Jusis stworzyła samodzielnie, podobnie jak połowę kompozycji. Drugą połowę skomponowała wspólnie z Michałem Przytułą, który wyprodukował razem z nią cały album. Przytuła pracował już z Jusis nad jej wcześniejszymi płytami jako realizator dźwięku. Płyta była promowana trasą koncertową pod nazwą Electrenic Night, co pomogło jej w zdobyciu popularności wśród fanów muzyki klubowej. Album przyniósł dwa przeboje – „Nic o mnie nie wiecie” oraz „Nigdy ciebie nie zapomnę” (na płycie pod tytułem „Jakby przez sen”)[3].

W 2003 roku ukazał się czwarty studyjny album Jusis Trans Misja, utrzymany w stylu electropop. Wszystkie kompozycje i teksty stworzyła Jusis, prawie w całości samodzielnie, a Michał Przytuła pozostał przy realizacji dźwięku. Płyta promowana była przez single: „Kiedyś cię znajdę”, „Ostatni raz (nim zniknę)” oraz „It’s Not Enough”, a ponadto podczas trasy koncertowej pod tytułem Top Secret Tour[4]. W 2004 roku Jusis otrzymała za płytę statuetkę Fryderyka w kategorii: „Album roku dance/elektronika/muzyka klubowa”[5].

2005-2007: Magnes

 
Reni Jusis podczas występu na Eska Music Awards, 2006

W 2006, po rozstaniu się artystki z EMI Music, na rynek trafił pięciopłytowy box Dyskografia, zawierający jej wszystkie cztery albumy oraz płytę DVD z jej wszystkimi solowymi klipami. W tym samym roku Jusis wydała swój piąty album studyjny, zatytułowany Magnes, wydany nakładem własnej wytwórni Pink Pong Records, z dystrybucją Universal Music. Album został wyprodukowany i niemal w całości skomponowany wspólnie przez Jusis i Przytułę (jako Mic Microphone). Wokalistka napisała także prawie wszystkie teksty. Album został utrzymany w stylistyce electrodance, na którym wszystkie piosenki połączono w jeden nieprzerwany klubowy set. Pierwszy singiel „Kilka prostych prawd” ukazał się dziewięć miesięcy przed wydaniem albumu, jeszcze w 2005 roku. Premierze albumu towarzyszyło ukazanie się drugiego, tytułowego singla – „Magnes”, a następnie singli „Mixtura” oraz „Niemy krzyk”. Oprócz siedmiu premierowych utworów, na płycie znalazły się także nowe wersje trzech starszych utworów wokalistki: „Leniviec”, „Nigdy ciebie nie zapomnę” (jako „How Can I Ever Forget You”) i „Kto pokocha” (jako „Single Bite Lover”) oraz remiksy pierwszych dwóch singli. W listopadzie 2006 roku w warszawskim Centrum Olimpijskim odbył się kwadrofoniczny koncert artystki, promujący specjalną czteropłytową edycję albumu Magnes, zawierającą dodatkowo wszystkie promujące go maxisingle i teledyski. W 2007 roku Jusis otrzymała kolejną statuetkę Fryderyka w kategorii: „Album roku muzyka klubowa”[6].

Rok po premierze albumu jego promocję wsparto klubową trasą koncertową o nazwie Magnes Live Tour, którą promował premierowy singiel „Motyle”. Utwór ten, pod pierwotnym tytułem „Schowajmy się przed światem”, był zgłoszony do konkursu "Premiery" Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, jednak ostatecznie trafił tam jedynie na listę rezerwową. Później pod zmienionym już tytułem startował w polskich preselekcjach do konkursu "Bursztynowy Słowik" międzynarodowego festiwalu piosenki Sopot Festival[7].

2008–2013: Iluzjon cz. I

Po blisko dwuletniej przerwie Jusis całkowicie zmieniła styl muzyczny płyty i w 2009 wydała album Iluzjon cz. I, zawierający muzykę akustyczną. Album został wydany nakładem nowej własnej wytwórni płytowej artystki, Amfibia Records. Promowały go single „A mogło być tak pięknie” i „Dwoje na huśtawce". Zawierał też trzy duety: ze Stanisławem Sojką, z Gabą Kulką oraz z Tomkiem Makowieckim. Album zawierał głównie własne kompozycje i teksty Jusis. W ramach jego promocji, w nawiązaniu do jego tytułu, artystka dała koncert promocyjny w tytułowym warszawskim kinie Iluzjon[8]. Płyta uzyskała nominację do Fryderyka w kategorii „Album roku piosenka poetycka”[9].

W 2010 roku podczas Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, Jusis wystąpiła w koncercie "SuperDuety" wspólnie z zespołem Skaldowie. Przedstawiła tam m.in. akustyczną wersję przeboju „Kiedyś cię znajdę”. W tym samym roku nagrała utwór „Twoją wiarę mam”, do polskiej wersji animowanego filmu z wytwórni Walta Disneya, Dzwoneczek i uczynne wróżki. Zaśpiewała też gościnnie na albumie grupy Miss Polski Fitness, w utworze „Specjaliści w nocy”. Ponadto nagrała utwór „Tęsknię” w duecie z aktorem Lesławem Żurkiem na charytatywny album Ladies And Gentlemen 2011, zawierający duety gwiazd muzyki z gwiazdami filmu. Były to ostatnie piosenki Jusis przed trwającą pięć kolejnych lat przerwą w nagrywaniu.

W 2013 redakcja magazynu „Glamour”, z okazji dziesięciolecia istnienia jego polskiej edycji, przyznała Jusis tytuł jednej z dziesięciu Kobiet Dekady, przyznanym „najsilniejszym i najbardziej inspirującym osobowościom w polskim show-biznesie"[10].

2014-2017: Bang!

W 2014, po czterech latach nieobecności na scenie muzycznej, Jusis postanowiła powrócić do show-biznesu poprzez udział w pierwszej edycji programu SuperSTARcie na antenie TVP2. Artyści walczyli w nim o tytuł najbardziej wszechstronnego stylistycznie. Ostatecznie zajęła w nim ósme miejsce.

W 2016 roku, nakładem wytwórni Sony Music, wydała pierwszy od blisko siedmiu lat album studyjny, zatytułowany Bang!, którym jednocześnie wracała do muzyki klubowej. Nowe, awangardowe elektroniczne brzmienie Jusis stworzył producent Maciej Wojcieszkiewicz, tworzący jako Stendek. Jeden utwór, wybrany na pierwszy singiel „Bejbi siter”, wyprodukował M.Bunio.S z formacji Dick4Dick, a dwa, w tym drugi singiel „Zombi świat", Jakub Karaś z zespołu The Dumplings. Teksty napisała Jusis. Album promował jeszcze singiel „Delta", a także klubowa trasa koncertowa Bang! Tour[11].

Działalność pozamuzyczna

Na początku 2011 roku na polski rynek trafiła gra komputerowa Test Drive Unlimited 2, dubbingowana przez Reni Jusis wspólnie z Maciejem Maleńczukiem. Pod koniec tego samego roku na rynek trafiła książka autostwa Reni Jusis i Magdy Targosz, Poradnik dla zielonych rodziców, przedstawiająca metody wychowywania dzieci w zgodzie z ekologią. Książka była podsumowaniem ich autorskiego cyklu Ekomama, prezentowanego w programie Dzień Dobry TVN stacji TVN, od września 2010 roku.

Życie prywatne

8 sierpnia 2008 roku w Konstancinie Reni Jusis wyszła za mąż za wokalistę i kompozytora Tomka Makowieckiego[12]. 1 stycznia 2010 roku urodził się ich syn Teofil, a 5 lutego 2012 roku córka Gaja.

Dyskografia

Albumy studyjne

Tytuł Dane dot. albumu Pozycja na liście Sprzedaż Certyfikat
POL
Zakręcona
  • Data: 20 czerwca 1998[13]
  • Wydawca: Pomaton EMI
Era Renifera
  • Data: 6 listopada 1999[16]
  • Wydawca: Pomaton EMI
Elektrenika
  • Data: 25 czerwca 2001[17]
  • Wydawca: Pomaton EMI
23[18]
Trans Misja
  • Data: 25 sierpnia 2003[19]
  • Wydawca: Pomaton EMI
4[20]
Magnes
  • Data: 5 czerwca 2006[21]
  • Wydawca: Pink Pong Records
4[22]
Iluzjon cz. I
  • Data: 27 kwietnia 2009[23]
  • Wydawca: Amfibia Records
8[24]
BANG!
  • Data: 15 kwietnia 2016[25]
  • Wydawca: Sony Music
21[26]
"—" album nie był notowany.

Single

Tytuł Rok Pozycja na liście Album
LP3
[27]
SLiP
[28]
"Zakręcona" 1998 27 11 Zakręcona
"Graj więcej" 49
"Byłeś serca biciem" 70
"Dreadlock Holiday" 1999 50 44 Era Renifera
"W głowie woda" 64
"Uciekaj – buzi, buzi"
"Miej oczy otwarte"
"Nic o mnie nie wiecie" 2001 Elektrenika
"Nigdy ciebie nie zapomnę"[29] 49
"Kiedyś cię znajdę" 2003 1 1 Trans Misja
"Ostatni raz (nim zniknę)" 33 7
"It's Not Enough"[30] 2004 34
"Kilka prostych prawd"[31] 2005 26 3 Magnes
"Magnes"[32] 2006 36 3
"Mixtura" 3
"Niemy krzyk"[33] 34 13
"Motyle" 2007 29
"A mogło być tak pięknie" 2009 33 Iluzjon cz. 1
"Bejbi Siter" 2016 35 BANG!
''Zombi świat'' 11
''Delta''
"—" singel nie był notowany.

Inne

Album Rok Uwagi
YaroJazzda 1997 gościnnie śpiew w utworach "Refrenata" i "Dziś jest pełnia"[34]
ThinkadelicLek 1998 gościnnie śpiew w utworze "Jesteś lekiem na całe zło / Lek"[35]
JedenSiedemWielka niewiadoma 2000 gościnnie śpiew w utworze "To, co ukryć chcesz"[36]
PihNie ma miejsca jak dom 2002 gościnnie śpiew w utworze "To co ukryć chcesz (wersja przed '99 przed cenzurą)"[37]
Nigdy w życiu! (ścieżka dźwiękowa) 2004 "Kiedyś cię znajdę"[38]
Sidney PolakSidney Polak 2005 gościnnie śpiew w utworze "Stop Global Experiment"[39]
Magda M. - Piosenki nie tylko o miłości (kompilacja) 2006 "Kiedyś cię znajdę"
Tylko mnie kochaj (ścieżka dźwiękowa) "Kto pokocha"[40]
Magda M. - Piosenki nie tylko o miłości, vol.2 (kompilacja) "Nic o mnie nie wiecie"[41]
WilkiMTV Unplugged 2009 gościnnie śpiew w utworze "Beniamin"[42]
Miss Polski – Fitness 2010 gościnnie śpiew w utworze "Specjaliści w nocy"[43]
Muzyka z serca 2011 (kompilacja) 2011 wykonanie utworu "Tęsknię" w duecie z Lesławem Żurkiem

Teledyski

Tytuł Rok Reżyseria Album
"Zakręcona" 1998 Tomasz Nalewajek[44] Zakręcona
"Graj więcej"
"W głowie woda" 1999 Tomasz Nalewajek[45] Era Renifera
"Miej oczy otwarte"
"Nic o mnie nie wiecie" 2001
Elektrenika
"Nigdy Ciebie nie zapomnę"
"Kiedyś Cię znajdę" 2003 Monika Chojnacka[46] Trans Misja
"Ostatni raz (nim zniknę)"
"It's Not Enough" 2004 Anna Maliszewska[47]
"Let's Play Pink Ping-Pong"
"Kilka prostych prawd" 2006
Magnes
"Magnes"
"Niemy krzyk"
"Kto pokocha" Janek Gazicki[48] Tylko mnie kochaj (ścieżka dźwiękowa)
"Motyle" 2007 Kasia Garstka, Tomek Niedźwiedź[49]
"A mogło być tak pięknie" 2009 Bartek Prokopowicz[50] Iuzjon cz. I
"Bejbi Siter" 2016
BANG!
"Zombi Świat"

Nagrody i wyróżnienia

Rok Kategoria Tytułem Nagroda Nota Źródło
1998 Piosenka roku "Zakręcona" Fryderyki 1998 Laur [44]
Wokalistka roku Reni Jusis Nominacja
Fonograficzny debiut Laur
Album roku - rap & hip-hop Zakręcona Laur
Teledysk Roku "Zakręcona" Nominacja
1999 Album Roku - Pop Erarenifera Fryderyki 1999 Nominacja [45]
Teledysk roku "W głowie woda" Nominacja
2001 Wokalistka roku Reni Jusis Fryderyki 2001 Nominacja [51]
Album Roku - Techno / Elektronika / Dance Elektrenika Nominacja
2003 Produkcja muzyczna roku "Kiedyś cię znajdę" Fryderyki 2003 Nominacja [46]
Album roku muzyka klubowa Trans misja Laur
Wokalistka roku Reni Jusis Nominacja
Wideoklip roku "Kiedyś cię znajdę" Nominacja
Piosenka roku Nominacja
2004 Wideoklip roku "It's Not Enough" Fryderyki 2004 Nominacja [47]
2006 Wydawnictwo specjalne - najlepsza oprawa graficzna Magnes Fryderyki 2006 Nominacja [52]
Album roku muzyka klubowa Laur
Wokalistka roku Reni Jusis Nominacja
2010 Album roku - muzyka poetycka Iluzjon cz. I Fryderyki 2010 Nominacja [9]
  1. Nagroda muzyczna Fryderyk > Nominowani i laureaci 1998. [w:] ZPAV [on-line]. zpav.pl. [dostęp 2017-02-06]. (pol.).
  2. Nagroda muzyczna Fryderyk > Nominowani i laureaci 1999. [w:] ZPAV [on-line]. zpav.pl. [dostęp 2017-02-06]. (pol.).
  3. Elektrenika - Reni Jusis. muzyka.interia.pl. [dostęp 2001-06-25]. (pol.).
  4. Reni Jusis: Ściśle tajna trasa. muzyka.interia.pl. [dostęp 2003-10-10]. (pol.).
  5. Nagroda muzyczna Fryderyk > Nominowani i laureaci 2004. [w:] ZPAV [on-line]. zpav.pl. [dostęp 2017-02-06]. (pol.).
  6. Nagroda muzyczna Fryderyk > Nominowani i laureaci 2007. [w:] ZPAV [on-line]. zpav.pl. [dostęp 2017-02-06]. (pol.).
  7. Reni Jusis ucieka do raju. muzyka.interia.pl. [dostęp 2007-09-13]. (pol.).
  8. Premiera nowego klipu Jusis!. muzyka.onet.pl. [dostęp 2010-01-19]. (pol.).
  9. a b Fryderyki 2010: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  10. "Glamour" wybrał 10 "Kobiet Dekady" – Reni Jusis. plejada.onet.pl, 2013-05-22. [dostęp 2013-05-27]. (pol.).
  11. Reni Jusis: Miałam ochotę wejść w skórę kogoś innego. muzyka.interia.pl. [dostęp 2016-04-30]. (pol.).
  12. Reni i Tomek już po ślubie!. muzyka.interia.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  13. Reni Jusis, Zakręcona. muzyka.wp.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  14. ZPAV: regulamin przyznawania wyróżnień (po pierwszej zmianie kryteriów). www.zpav.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  15. ZPAV: złote płyty 2002. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  16. Reni Jusis, Era Renifera. muzyka.wp.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  17. Reni Jusis, Elektrenika. muzyka.interia.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  18. OLiS - sprzedaż w okresie 25.06.2001 - 01.07.2001. olis.onyx.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  19. Reni Jusis, Trans Misja. muzyka.interia.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  20. OLiS - sprzedaż w okresie 16.02.2004 - 22.02.2004. olis.onyx.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  21. Reni Jusis, Magnes. muzyka.interia.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  22. OLiS - sprzedaż w okresie 21.08.2006 - 27.08.2006. olis.onyx.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  23. Reni Jusis, Iluzjon. muzyka.interia.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  24. OLiS - sprzedaż w okresie 01.06.2009 - 07.06.2009. olis.onyx.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  25. Reni Jusis - Bang!. olis.onyx.pl. [dostęp 2016-07-10]. (pol.).
  26. OLiS – sprzedaż w okresie 15.04.2016 – 21.04.2016. olis.onyx.pl. [dostęp 2016-04-28]. (pol.).
  27. LP3 - statystyki dla wykonawcy Reni Jusis. www.lp3.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  28. SLiP - statystyki dla wykonawcy Reni Jusis. radioszczecin.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  29. Reni Jusis – Nigdy Ciebie Nie Zapomnę (Jakby Przez Sen). www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  30. Reni Jusis – It's Not Enough. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  31. Reni Jusis – Kilka Prostych Prawd. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  32. Reni Jusis – Magnes. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  33. Reni Jusis – Niemy Krzyk. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  34. Yaro – Jazzda. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  35. Thinkadelic – Lek. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  36. Jedensiedem – Wielka Niewiadoma. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  37. Pih – Nie Ma Miejsca Jak Dom. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  38. Soundtrack - "Nigdy w życiu!". muzyka.onet.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  39. Sidney Polak – Sidney Polak. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  40. Ścieżka Dźwiękowa - "Tylko mnie kochaj". muzyka.onet.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  41. Kompilacja - "Magda M. - Piosenki nie tylko o miłości, vol.2". muzyka.onet.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  42. Wilki – MTV Unplugged. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  43. Miss Polski – Fitness. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-17]. (ang.).
  44. a b Fryderyki 1998: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  45. a b Fryderyki 1999: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  46. a b Fryderyki 2003: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  47. a b Fryderyki 2004: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  48. Reni Jusis "Kto pokocha". www.youtube.com. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  49. Yach Film Festiwal 2007: nominacje. film.onet.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  50. Reni Jusis - A mogło być tak pięknie [teledysk]. tuba.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  51. Fryderyki 2001: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).
  52. Fryderyki 2006: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).

Linki zewnętrzne