Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Sauron: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Wycofane Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
m szablon
 
(Nie pokazano 32 wersji utworzonych przez 19 użytkowników)
Linia 1:
{{dopracować|źródławięcej przypisów=2014-04}}
{{Postać fikcyjna infobox
|nazwa = Sauron
|nazwa oryginalna = Thauron, Mairon, Aulendil, Annatar, Artano, Tar-Mairon, Gorthaur Okrutny
|tytuły = Władca Ciemności, Czarny Władca, Zdrajca, Nieprzyjaciel, Oko, Władca Pierścieni, Ten, którego imienia nie wymawiamy, Sauron Wielki, Król Ludzi<ref (group="uwaga">nadał go sam sobie)</ref>, Władca Wilkołaków, Cień, Czarny Pan, Bezimienny, Pan Ziemi<ref (group="uwaga">nazywany tak w Drugiej Erze)</ref>, Pan Czarnej Wieży, Czarnoksiężnik, Nienazwany, Niewidzialny, On
|seria = [[Legendarium Tolkiena|mitologii Śródziemia]]
|grafika = Dark Lord Sauron.jpg
|opis grafiki = [[Władca Pierścieni (trylogia filmowa)|Filmowy]] Sauron
|pierwsze wystąpienie = Silmarillion
|ostatnie wystąpienie = Władca Pierścieni. Powrót Króla.
|twórca = J.R.R Tolkien
|wystąpienia = ''Silmarillion'', ''Władca Pierścieni''
|grany przez = [[Sala Baker]] (''[[Władca Pierścieni (trylogia filmowa)|Władca Pierścieni]]'')<br />[[Alan Howard]] (''[[Władca Pierścieni (trylogia filmowa)|Władca Pierścieni]]'', głos)<br />[[Benedict Cumberbatch]] (''[[Hobbit (trylogia filmowa)|Hobbit]]'')
|dubbing =
|liczba odcinków =
|pochodzenie = [[Mordor]]
|przynależność = [[Ainur]] – [[Majar]] w służbie [[Valar#Aulë|Aulego]]
|płeć = Mężczyzna
|data urodzenia = nieznana prawdopodobnie PE
|miejsce urodzenia = Głębiny Czasu
|data śmierci = 25 Marca 3019 roku. TE
|miejsce śmierci = Mordor
|rodzina = Eru Iluatar
|wiek =
|wzrost =
Linia 29:
|umiejętności =
|atrybuty =
|commons = Category:Sauron
}}
'''Sauron''' ([[quenya|qya.]] Ohydny) – postać ze stworzonej przez [[J.R.R. Tolkien]]a [[Legendarium Tolkiena|mitologii Śródziemia]], władca [[Mordor]]u, zły [[Majar|duch]], który przybiera różne postaci cielesne. W ''[[Silmarillion]]ie'' jest sługą [[Morgoth]]a, a we ''[[Władca Pierścieni|Władcy Pierścieni]]'' występuje jako główny antagonista<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = The Encyclopedia of Arda - Sauron |data dostępu = 2021-10-05 |opublikowany = www.glyphweb.com |url = https://www.glyphweb.com/arda/s/sauron.html}}</ref>. Zostaje wspomniany również w ''[[Hobbit, czyli tam i z powrotem|Hobbicie]]'' jako ''Czarnoksiężnik'', choć nie jest wymienione jego imię.
 
== Życiorys ==
Został stworzony przez [[Iluvatar]]a przed początkiem czasu, tak jak wszyscy Ainurowie, i zstąpił na [[Arda (Śródziemie)|Ardę]] razem z wieloma spośród nich.
 
Sauron był pierwotnie jednym z Majarów w służbie [[Valar#Aulë|Aulego]], lecz wcześnie został zdeprawowany przez Melkora. Ten uczynił go swoją prawą ręką<ref name=":0" />. Był w tych czasach zarządcą dwóch ważnych twierdz Melkora: najpierw [[Lista zamków i twierdz Śródziemia#Angband|Angbandu]] (gdy istniało jeszcze [[Lista zamków i twierdz Śródziemia#Utumno|Utumno]]), znacznie później [[Tol-in-Gaurhoth]]<ref name=":0" />. W [[Pierwsza Era|Pierwszej Erze]] mógł on zmieniać postać dość dowolnie z dużą szybkością i swobodą, co pokazał podczas walki z [[Lista zwierząt Śródziemia#Huan|Huanem]]. W Drugiej Erze ukazywał się [[Quendi#Ñoldorowie|elfom]] w pięknej postaci Annatara. Po pojmaniu przez [[Królowie Númenoru#Ar-Pharazôn|Ar-Pharazôna]] wyglądem prawdopodobnie przypominał [[Atani (Śródziemie)|człowieka]]<ref name=":0" />. W wyniku upadku [[Númenor]]u utracił (zapewne po raz pierwszy) powłokę cielesną. Nigdy już później nie mógł przyjąć pięknej postaci, obleczony w formę złowrogiego władcy. W wyniku wojny [[Ostatni Sojusz|Ostatniego Sojuszu]] stracił to ciało. W Trzeciej Erze po utracie Pierścienia potrzebował tysiąca lat na wytworzenie powłoki cielesnej ([[hröa]]). Później manifestował swą obecność głównie jako Oko<ref name=":0" />.
Podczas II Ery zagarnął Ithilien oraz miasto Minas Ithil zwanego później jako Minas Morgul. W czasie Drugiej Ery zdobył twierdzę Gol Guldur i Górę Gundabad. Poległ w Bitwie o Erebor, która była początkiem jego planów odbudowania Angmaru.
 
W II i III Erze próbował zawładnąć całym Śródziemiem, przy pomocy swoich armii, składających się przede wszystkim z [[Ork (Śródziemie)|orków]] i [[troll (Śródziemie)|trolli]], lecz także służących mu ludzi i przedstawicieli innych ras (prócz elfów i hobbitów)<ref name=":0" />. Do jego najpotężniejszych sług należały [[Upiory Pierścienia|Nazgûle]], zwane także Upiorami Pierścienia. Byli to niegdyś władcy ludzi, którym podarował PierścienieDziewięć WładzyPierścieni podlegające [[Jedyny Pierścień|Jedynemu]]. Jego godłem było [[Lista artefaktów Śródziemia#Oko Saurona|oko bez powiek na czarnym tle]]. W połowie [[Druga Era|Drugiej Ery]] wykuł Jedyny Pierścień, zwany też Pierścieniem Rządzącym, który kontrolował wszystkie pozostałe [[Pierścienie Władzy]]<ref name=":0" />. Historia zniszczenia tego klejnotu stanowi główny motyw powieści ''Władca Pierścieni''.
 
Po zniszczeniu Pierścienia ukazał się jeszcze raz: ''wydało im się, że widzą jak na tle bladego obłoku wznosi się ogromny kształt, ciemny, nieprzenikniony, uwieńczony koroną błyskawic'' – wtedy po raz ostatni widziano go w Śródziemiu.
 
Sauron znany był przede wszystkim ze swoich umiejętności manipulowania oraz mistrzostwa w torturach – stąd wziął się przydomek ''Okrutny''. Sauron, na początku służby u Melkora ''tylko w tym był od niego lepszy, że nie służył samemu sobie'', jednak po upadku Morgotha i wyrzuceniu spętanego poza granice Ei, Sauron pozostawiony sam sobie ''podążył tą samą zgubną ścieżką prowadzącą ku pustce''.
 
== Oko Saurona ==
[[Plik:Flag of Mordor.svg|thumb|200px|Wyobrażenie Oka Saurona na fladze Mordoru]]
Było to godło używane przez [[Sauron]]a w okresie [[Historia Ardy#Trzecia Era|Trzeciej Ery]]. Przedstawiało ono czerwone, otoczone płomieniami oko bez powiek z kocią źrenicą na czarnym tle. Oko symbolizowało Saurona (który w Trzeciej Erze pojawił się pod tą postacią), obserwującego Śródziemie ze swojej [[Barad-dûr|Czarnej Wieży]], natomiast czarne tło było nawiązaniem do barwy sztandaru [[Morgoth]]a, który był cały czarny, bez żadnych znaków.
 
Mianem ''Oka'', ''Wielkiego Oka'', ''Oka bez powiek'', ''Oka Barad-dûr'', ''Czerwonego Oka'' czy ''Oka [[Mordor]]u'' nazywano także samego Saurona<ref name="Foster2002-s206-207" />.
 
Obraz dysku pyłowego wokół gwiazdy [[Fomalhaut]] nazwano nieformalnie „kosmicznym Okiem Saurona”.
 
== Ekranizacja Petera Jacksona ==
W trylogii filmowej ''[[Władca Pierścieni (trylogia filmowa)|Władca Pierścieni]]'' (reżyseria [[Peter Jackson|Petera Jacksona]]) jego postać odgrywał [[Sala Baker]], zaś głosu postaci użyczał [[Alan Howard]]. W początkowych scenach Sauron ubrany jest w czarną zbroję i walczy [[buzdygan]]em. W późniejszych scenach zgodnie z literackim pierwowzorem objawiapojawia się jako wielkie oko na szczycie [[Barad-dûr]]. W jednej z usuniętych scen [[Władca Pierścieni: Powrót króla|Powrotu króla]] miało dojść do pojedynku Saurona z Aragornem[[Aragorn]]em, jednak ostatecznie Saurona zastąpił troll<ref name = deleted/>, który jest pokazany tylko przez kilka sekund. Sceny tej nie ma w wersji reżyserskiej filmu, ale w dodatkach jest omówione, jak miałaby wyglądać.
 
W trylogii filmowej [[Hobbit (trylogia filmowa)|Hobbit]] zostaje odkryty przez Radagasta. W następnej części uśmierca [[Thráin II|Thráina]] i więzi Gandalfa. Jednak w ostatniej części zostaje wypędzony przez [[Galadriela|Galadrielę]].
 
== Imiona i postacie Saurona ==
W notatkach Tolkiena znaleziono kilka informacji o imionach Saurona. Przed przejściem na służbę do Melkora nazywał się Mairon ([[quenya|qya.]] Godny Podziwu, [[język angielski|ang.]] Admirable). Tego imienia używał aż do Upadku Númenóru, kazał też nazywać się Tar-Maironem (qya. Królem Doskonałym, ang. King Excellent). Kiedy zbiegł przed sądem Valarów, przybrał imię Annatara, Pana Darów, by móc łatwiej kontaktować się z elfami. Używał oprócz tego imienia Aulendil (qya. oddany Aulemu, ang. Devotee of Aulë) oraz Artano (qya. Wielki Kowal, ang. Great Forger). Znana jest archaiczna forma imienia Sauron – Thauron – lecz nie wiadomo, czy była faktycznie używana.
 
Był nazywany Sauronem Wielkim, Władcą Ciemności, Czarnym Władcą, Zdrajcą, Nieprzyjacielem i Władcą Pierścieni, a także Gorthaurem Okrutnym. Boromir na Radzie u Elronda określił go jako „Tego, którego imienia nie wymawiamy”. Obywatele Gondoru, ze względu na wielki strach, jaki przed nim odczuwali, używali w stosunku do niego określeń „Bezimienny”, lub po prostu „On”.
 
== Uwagi ==
{{Uwagi}}
 
== Przypisy ==
<references>
<ref name="Foster2002-s206-207">{{cytuj książkę |nazwisko = Foster |imię = Robert |tytuł = Encyklopedia Śródziemia |wydawca = Amber |miejsce = Warszawa |rok = 2002 |strony = 206–207 |isbn = 83-241-0200-0}}</ref>
<ref name = deleted>{{cytuj stronę|url=https://screenrant.com/lord-of-the-rings-best-deleted-scenes-extended-edition/ |tytuł=Lord Of The Rings: 15 Deleted Scenes You Won’t Believe Were Cut |autor=Derek Stauffer |opublikowany=[[Screen Rant]] |data=10.08.2017 |data dostępu=2021-03-26}}</ref>
</references>
 
== Bibliografia ==
* John Ronald Reuel Tolkien: ''Władca Pierścieni''. przeł. Maria Skibniewska. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, 2002. {{ISBN|83-7319-172-0}}.
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://tolkiengateway.net/wiki/Sauron Sauron] (<abbr>ang.</abbr>). Tolkien Gateway. [dostęp 2021-10-05].
 
{{Śródziemie}}
 
[[Kategoria:Ainurowie]]
[[Kategoria:Fikcyjni masowi mordercy]]
[[Kategoria:Siły zła w Śródziemiu]]
 
[[de:Figuren in Tolkiens Welt#Sauron]]