Jan Liberda: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Poprawiam parametry opisujące autorów w szablonach cytowania |
m int. |
||
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 7 użytkowników) | |||
Linia 6:
|pełne imię i nazwisko = Jan Konrad Liberda
|data urodzenia = 26 listopada 1936
|miejsce urodzenia = [[Bytom
|data śmierci = 6 lutego 2020
|miejsce śmierci = Bytom, [[Polska]]
Linia 18:
|kariera seniorska =
! 1954–1969 ! [[Polonia Bytom (piłka nożna)|Polonia Bytom]]<ref group=uwaga name=Ogniwo /> ! {{tooltip|301|Bez danych z sezonu 1956.}} ! {{tooltip|145|Bez danych z sezonu 1956.}}
! 1969 ! [[Chicago Eagles]] !!
! 1969–1971 ! [[AZ Alkmaar|AZ '67]]
! 1971
! 1971
|kariera reprezentacyjna =
!
!
! 1959–1967 ! {{flaga|PRL}} [[Reprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyzn|Polska]]
|kariera trenerska =
! 1971–?
! 1972–1973 ! [[Zagłębie Sosnowiec (piłka nożna)|Zagłębie Sosnowiec]] (asystent)
! 1973
! 1973
! 1974
!
! 1977–1978 ! [[SC Paderborn 07|TuS Schloß Neuhaus]]
! 1980–1982 ! [[Polonia Bytom (piłka nożna)|Polonia Bytom]]
! 1982–1983 ! [[SC Paderborn 07|TuS Schloß Neuhaus]]
! 1983–1984 ! [[VfB Oldenburg]]
! 1991
|medale =
|odznaczenia =
Linia 47:
== Kariera klubowa ==
Jako młody chłopak chciał zostać piłkarzem bytomskiej Polonii, nie był jednak dostrzegany przez trenerów dziecięcych zespołów tego klubu<ref name="pele">{{Cytuj stronę |
W I lidze Liberda zadebiutował 5 września 1954 w meczu z [[Cracovia (piłka nożna)|Ogniwem Kraków]] (0:1). Spotkanie zostało później unieważnione i powtórzone, jednak za ten występ został [[I liga polska w piłce nożnej (1954)|mistrzem Polski 1954]]. Przez kilkanaście kolejnych lat był podstawowym graczem Polonii, w której występował w linii ataku na pozycji lewego łącznika. Dwukrotnie zdobył tytuł [[Król strzelców w piłce nożnej#Królowie strzelców polskiej ekstraklasy|króla strzelców ekstraklasy]]: w 1959 zdobył 21 bramek (tyle samo co [[Ernest Pohl|Ernest Pol]]), a w 1962 wystarczyło mu 16 trafień. W 1962 zdobył z Polonią drugie [[Mistrzostwa Polski w piłce nożnej mężczyzn|mistrzostwo Polski]] – w finałowym dwumeczu o tytuł z [[Górnik Zabrze|Górnikiem Zabrze]] (4:1, 1:2) zdobył dwie bramki – a w 1965 europejski [[Puchar Intertoto UEFA|Puchar Intertoto]], zwyciężając w finale z [[Lokomotive Lipsk|SC Leipzig]] (0:3, 5:1). Polonia to jedyna w historii polska drużyna, która zdobyła jakiekolwiek kontynentalne trofeum<ref name="esa">{{Cytuj stronę |
Mimo przeciętnych warunków fizycznych<ref name="pb" /> Liberda słynął z techniki, pracowitości i skuteczności oraz talentu przywódczego i waleczności. Z powodu swojego charakteru bywał zawieszany za dyskusje z sędziami i działaczami. W 1958 poprzez pobyt w [[Śląsk Wrocław (piłka nożna)|Śląsku Wrocław]] chciała go przejąć [[Legia Warszawa (piłka nożna)|Legia Warszawa]], jednak jej zamiary udaremnił I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]] w [[Katowice|Katowicach]] [[Edward Gierek]]. Liberda w ciągu swojej kariery miał wiele propozycji z innych polskich klubów, wszystkie jednak odrzucał<ref name="pele" />. W I lidze zagrał dla Polonii 304 razy, zdobył najwięcej bramek w historii klubu – 146. W [[I liga polska w piłce nożnej (1962)|sezonie 1962]] jego szesnaście goli stanowiło 5,86% wszystkich trafień ligowych piłkarzy tamtej edycji MP – po nim już nikt nie osiągnął takiego współczynnika. Pozostaje też ostatnim, który w jednym sezonie polskiej ligi strzelił więcej goli niż było kolejek do rozegrania oraz jedynym w historii, który w pięciu kolejnych edycjach ekstraklasy trafiał do siatki co najmniej piętnaście razy<ref name="esa" />. Przez wielu uznawany jest za najlepszego piłkarza Polonii w historii<ref name="tk" />.
W 1969 wyjechał za ocean, gdzie krótko bronił barw polonijnego zespołu Chicago Eagles. Pod koniec tamtego roku został graczem holenderskiego [[AZ Alkmaar|AZ '67]]. W sezonie 1969/70 osiągnął z tym zespołem ćwierćfinał [[Puchar Holandii w piłce nożnej|pucharu kraju]], jednak już rok później drużyna spadła z ekstraklasy. Liberda zagrał w Holandii w lidze i pucharze 51 razy, zdobywając dwie bramki<ref>{{Cytuj stronę |
Pod koniec rundy wiosennej sezonu [[I liga polska w piłce nożnej (1970/1971)|1970/71]] wrócił na krótko do Polonii, by w kolejnym sezonie zostać grającym asystentem trenera drugoligowego [[GKS Katowice (piłka nożna)|GKS Katowice]]. Rychło zakończył karierę.
== Kariera międzynarodowa ==
W 1955 znalazł się w kadrze prowadzonej przez [[Kazimierz Górski|Kazimierza Górskiego]] [[Reprezentacja Polski U-18 w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Polski U-18]] na rozgrywany we Włoszech Turniej Młodzieżowy UEFA<ref name="pele" />. Zorganizowano w nim wyłącznie fazę grupową; Polacy w grupie C zajęli trzecie miejsce, za Bułgarią i Hiszpanią, a przed Irlandią Północną<ref>{{Cytuj stronę |
[[Plik:Jogo no Estádio do Maracanã, antes da Copa do Mundo de 1950.tif|thumb|230px|[[Maracanã]], arena w [[Rio de Janeiro]], na której polscy piłkarze przegrali w 1966 towarzyski mecz z Brazylijczykami 1:2.]]
W pierwszej [[Reprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Polski]] zadebiutował 20 maja 1959 w rozegranym w [[Hamburg]]u meczu z [[Reprezentacja Niemiec w piłce nożnej mężczyzn|Niemcami Zachodnimi]]<ref>{{Cytuj stronę |
W 1960 zdobył jedną z bramek w spotkaniu kadry Polski z brazylijskim klubem [[Santos FC]] (2:5) na [[Stadion Śląski|Stadionie Śląskim]] w [[Chorzów|Chorzowie]]. Dwukrotnie dla gości trafił [[Pelé]], wówczas młoda gwiazda światowego futbolu<ref name="ps" />. W 1966 podczas tournée polskiego zespołu po Ameryce Południowej Liberda zdobył wszystkie trzy bramki dla biało-czerwonych w dwóch spotkaniach z [[Reprezentacja Brazylii w piłce nożnej mężczyzn|Brazylią]] (1:4, 1:2) i [[Reprezentacja Argentyny w piłce nożnej mężczyzn|Argentyną]] (1:1). Drugi pojedynek z Canarinhos (w ich składzie znaleźli się m.in. Pelé i [[Garrincha]]) rozegrano na obiekcie [[Maracanã]]; Liberda jest jedynym Polakiem, który strzelił gola na tym stadionie. Mecz ten
Łącznie w reprezentacyjnym zespole A zagrał 35 razy, zdobywając osiem goli. Występował w meczach towarzyskich oraz eliminacjach do mistrzostw świata, Europy i zawodów olimpijskich. Międzynarodową karierę zakończył w 1967 po meczu z ZSRR (0:1) w eliminacjach olimpijskich. Nie pojechał pociągiem na rewanż do [[Moskwa|Moskwy]] po tym, jak poczuł się zlekceważony przez sztab szkoleniowy odmową podejścia któregoś z jego członków do telefonu, gdy dzwonił do niego z [[Rzepin]]a, niedaleko przejścia granicznego, oczekując na sprowadzanego z Niemiec Zachodnich [[Ford Taunus|Forda Taunusa]]<ref name="ps" />. Za tę zuchwałą reakcję niektórzy działacze domagali się dla zawodnika wieloletniej dyskwalifikacji, lecz po raz kolejny pomógł mu Edward Gierek, wyciszając aferę. Piłkarz w reprezentacji więcej jednak nie zagrał.
== Kariera trenerska ==
Po krótkim epizodzie w Katowicach, w latach 1972–1975 pracował jako szkoleniowiec w pierwszoligowym [[Zagłębie Sosnowiec (piłka nożna)|Zagłębiu Sosnowiec]]. Był asystentem [[Antoni Brzeżańczyk|Antoniego Brzeżańczyka]], [[Czesław Uznański|Czesława Uznańskiego]] i [[Nándor Bányai|Nándora Bányaia]], prowadził też zespół samodzielnie oraz w duetach z Uznańskim i [[Kazimierz Trampisz|Kazimierzem Trampiszem]]<ref>{{Cytuj stronę |
W kolejnych latach pracował w [[CKS Czeladź]] oraz klubach zachodnioniemieckich: TuS Schloß Neuhaus (1977–1978<ref>{{Cytuj stronę |
Drugoligową bytomską Polonię obejmował dwukrotnie, jej piłkarzy szkolił najpierw w latach 1980–1982, a następnie w rundzie jesiennej [[II liga polska w piłce nożnej (1991/1992)|sezonu 1991/92]]<ref>{{Cytuj stronę |
== Życie prywatne ==
Liberda pochodził z polskiej rodziny osiadłej w bytomskiej dzielnicy [[Rozbark]] w ówczesnych granicach Niemiec<ref name="tk">{{Cytuj pismo |autor = Czesław Ludwiczek |tytuł = Jan Liberda. Znakomity napastnik |czasopismo = Tygodnik Kibica |data = 2009-06-24 |
Przez długie lata, od początków XXI wieku cierpiał na [[Choroba Alzheimera|chorobę Alzheimera]], przez którą po jakimś czasie stracił kontakt z rzeczywistością<ref name="ps">{{Cytuj stronę |
== Statystyki ==
Linia 83:
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
|-
!rowspan="2"| Klub
!rowspan="2"| Sezon
!rowspan="2"| Liga
!colspan="2"| Liga
!colspan="2"| Puchar<ref group=uwaga>Do sezonu 1962 włącznie mecze Pucharu Polski rozgrywanego w systemie jesień-wiosna przypisano rozgrywkom ligowym zgodnie z rokiem kalendarzowym.</ref>
!colspan="2"| [[UEFA|Europa]]<ref group=uwaga>Uwzględniono: [[Liga Mistrzów UEFA|Puchar Europy]] – 6 (1).</ref>
!colspan="2"| Inne<ref group=uwaga>Uwzględniono: [[Puchar Intertoto UEFA|Puchar Intertoto]], [[International Soccer League]].</ref>
!colspan="2"| Suma
|-
!Mecze
Linia 103:
!Bramki
|-
|[[Polonia Bytom (piłka nożna)|Ogniwo Bytom]] || [[I liga polska w piłce nożnej (1954)|1954]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|rowspan="16"| [[Polonia Bytom (piłka nożna)|Polonia Bytom]] || [[I liga polska w piłce nożnej (1955)|1955]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[II liga polska w piłce nożnej (1956)|1956]] || [[I liga polska w piłce nożnej|II liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1957)|1957]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1958)|1958]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1959)|1959]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1960)|1960]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1961)|1961]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1962)|1962]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1962/1963)|1962/1963]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1963/1964)|1963/1964]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1964/1965)|1964/1965]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1965/1966)|1965/1966]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1966/1967)|1966/1967]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1967/1968)|1967/1968]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[I liga polska w piłce nożnej (1968/1969)|1968/1969]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
!colspan="2"| Ogólnie
!
|-
|rowspan="3"| [[AZ Alkmaar|AZ '67]] || [[Eredivisie (1969/1970)|1969/1970]] || [[Eredivisie]] ||
|-
|[[Eredivisie (1970/1971)|1970/1971]] || [[Eredivisie]] ||
|-
!colspan="2"| Ogólnie
!
|-
|[[Polonia Bytom (piłka nożna)|Polonia Bytom]] || [[I liga polska w piłce nożnej (1970/1971)|1970/1971]] || [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] ||
|-
|[[GKS Katowice (piłka nożna)|GKS Katowice]] || [[II liga polska w piłce nożnej (1971/1972)|1971/1972]] || [[I liga polska w piłce nożnej|II liga]] ||
|-
!
!
|}
Linia 156:
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|-
!colspan=3| [[Reprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyzn|Polska]]
|-
!Rok !! Mecze !! Gole
|-
|1959 || 5 || 2
|-
|1960 || 2 || 0
|-
|1961 || 2 || 0
|-
|1962 || 3 || 0
|-
|1964 || 3 || 2
|-
|1965 || 8 || 0
|-
|1966 || 10 || 4
|-
|1967 || 2 || 0
|-
!Ogólnie || 35 || 8
|}
{| class="wikitable
|+ Gole międzynarodowe
|-
Linia 191:
!Rozgrywka
|-
! 1.
|rowspan=2| 21 czerwca 1959 ||rowspan=2| [[Stadion Olimpijski we Wrocławiu|Stadion Olimpijski]], [[Wrocław]], [[Polska]] ||rowspan=2 align=center| 2 ||rowspan=2| {{flaga|ISR}} [[Reprezentacja Izraela w piłce nożnej mężczyzn|Izrael]] ||align=center| 3:0 ||rowspan=2 align=center| 7:2 ||rowspan=7| [[Mecz towarzyski|Towarzyski]]
|-
! 2.
|align=center| 7:2
|-
! 3.
|rowspan=2| 7 października 1964 ||rowspan=2| [[Råsundastadion|Råsunda]], [[Gmina Solna|Solna]], [[Szwecja]] ||rowspan=2 align=center| 15 ||rowspan=2| {{flaga|SWE}} [[Reprezentacja Szwecji w piłce nożnej mężczyzn|Szwecja]] ||align=center| 2:2 ||rowspan=2 align=center| 3:3▼
|-
! 4.
|align=center| 3:2▼
▲|rowspan=2|7 października 1964||rowspan=2|[[Råsundastadion|Råsunda]], [[Gmina Solna|Solna]], [[Szwecja]]||rowspan=2 align=center|15||rowspan=2|{{flaga|SWE}} [[Reprezentacja Szwecji w piłce nożnej mężczyzn|Szwecja]]||align=center|2:2||rowspan=2 align=center|3:3
|-
! 5.
|5 czerwca 1966 || [[Estádio Mineirão|Estádio Magalhães Pinto]], [[Belo Horizonte]], [[Brazylia]] ||align=center| 26 ||rowspan=2| {{reprezentacja|BRA|pn|wariant=1960}} ||align=center| 1:0 ||align=center| 1:4
▲|align=center|3:2
|-
! 6.
|
|-
! 7.
|
|-
! 8.
|
|}
== Sukcesy ==
=== Klub ===
; Polonia Bytom<ref group=uwaga name=Ogniwo>W
* '''[[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] Mistrz: [[I liga polska w piłce nożnej (1954)|1954]], [[I liga polska w piłce nożnej (1962)|1962]]'''
* [[Ekstraklasa w piłce nożnej|I liga]] Wicemistrz: [[I liga polska w piłce nożnej (1958)|1958]], [[I liga polska w piłce nożnej (1959)|1959]], [[I liga polska w piłce nożnej (1961)|1961]]
Linia 243 ⟶ 242:
== Bibliografia ==
* [[Andrzej Gowarzewski]]: ''Mistrzostwa Polski. Ludzie (1945-1962). 100 lat prawdziwej historii (3)'', Wydawnictwo GiA, Katowice 2017, s. 110.
* {{Cytuj książkę |
== Linki zewnętrzne ==
Linia 250 ⟶ 248:
* [https://www.worldfootball.net/player_summary/jan-liberda/ Jan Liberda] w bazie Worldfootball.net {{lang|en}}
* [http://www.wikiliga.pl/liga/index.php?title=Jan_Liberda Jan Liberda] w bazie Wikiliga.pl
* {{soccerway|p|id=237264|nazwa=J. Liberda|data dostępu=2021-01-02}}
*
* [https://eu-football.info/_player.php?id=12158 Jan Liberda] w bazie Eu-football.info
Linia 272 ⟶ 270:
[[Kategoria:Zmarli w 2020]]
[[Kategoria:Pochowani w Bytomiu]]
[[Kategoria:Reprezentanci Polski U-23 w piłce nożnej]]
|