Irena Bielenin: Różnice pomiędzy wersjami

Córka Eugeniusza i Franciszki z Oczkowskich, brat Stanisław (1928-19951928–1995).

Nauki szkolne pobierała w Krakowie, gdzie przed wybuchem II wojny światowej ukończyła szkołę powszechną oraz dwie klasy Gimnazjum Ogólnokształcącego im. Józefy Joteyko. W czasie okupacji uczęszczała na oficjalne zajęcia w szkołach zawodowych, wykształcenie gimnazjalne i licealne uzupełniając na [[tajne nauczanie|tajnych kompletach]]. W 1943 podjęła pracę zarobkową w krakowskiej ubezpieczalni społecznej. Po wyzwoleniu zdała maturę w Gimnazjum Królowej Wandy w Krakowie (1945) i rozpoczęła studia z zakresu biologii na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]]. Dyplom magistra filozofii w zakresie zoologii uzyskała w 1951, po przedstawieniu pracy ''Early stages of embryonic development in the weevil Polydrosus pterygomalis Boh. (Coleoptera, Curculionidae)'', którą przygotowała pod opieką profesora [[Stanisław Smreczyński (junior)|Stanisława Smreczyńskiego]].

Jeszcze jako studentka ostatnich lat podjęła współpracę z Instytutem Ochrony Roślin w Puławach, którą kontynuowała po uzyskaniu dyplomu. Prowadziła również zajęcia dydaktyczne na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1952 zatrudniona została w charakterze asystenta w Katedrze Zoologii na Wydziale Rolniczym tej uczelni, by po roku awansować na starszego asystenta; w 1957 została adiunktem. Do końca życia pozostawała związana z Katedrą Zoologii, która po przekształceniach organizacyjnych i utworzeniu nowej uczelni w 1953 znalazła swoje miejsce w strukturze [[Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie|Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie]] (od 1972 – Akademii Rolniczej). W 1961 na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego Irena Bielenin obroniła rozprawę doktorską ''Anatomical and histological investigations on the genus Lecanium Burm'', której promotorem również był Stanisław Smreczyński. Cztery miesiące roku 1963 Bielenin spędziła w Paryżu na stażu naukowym w Institut National Agronomique u wybitnego specjalisty w dziedzinie badań nad [[czerwce|czerwcami]] [[Paul Pesson|Paula Pessona]]. W 1975 Rada Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego nadała jej stopień doktora habilitowanego nauk przyrodniczych w zakresie zoologii, a przedstawiona wówczas praca ''Studies on the processes of postembryonic morphogenesis in scale insectes (Coccoidea, Homoptera)'' została wyróżnioną nagrodą resortową. W 1981 Irena Bielenin została docentem, w 1991 – profesorem nadzwyczajnym.

W pracy naukowej zajmowała się entomologią, głównie czerwcami i ich anatomią, histologią, morfogenezą, ultrastrukturą, a także [[pasożyt zewnętrzny|ektopasożytami]] zwierząt gospodarskich. Ogłosiła jako autorka lub współautorka kilkadziesiąt prac, z czego około dwadzieścia publikacji poświęconych czerwcom miało charakter pionierski i doczekało się cytowań w znaczących opracowaniach z tej tematyki na świecie. Była również m.in. współautorką skryptu ''Entomologia ogólna'' (1994, był w druku w chwili jej śmierci), autorką artykułów popularnonaukowych (np. ''Kiedy pojawiły się owady?'', w: "Wszechświat"„Wszechświat”, 1959, nr 6) i wspomnień pośmiertnych (o [[Zbigniew Kawecki|Zbigniewie Kaweckim]], zmarłym w 1981, oraz [[Zofia Lenkiewicz|Zofii Lenkiewicz]], zmarłej w 1990). Kierowała przygotowaniem wielu prac magisterskich na Wydziale Zootechnicznym.

Z publikacji profesor Bielenin wymienić można m.in.: ''Z zagadnień filogenetycznych i systematycznych czerwców (Coccoidea, Homoptera)'' ("Przegląd„Przegląd Zoologiczny"Zoologiczny”, 1959), ''Studia nad procesami morfogenezy postembrionalnej u czerwców (Homoptera, Coccoidea)'' ("Zeszyty„Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie"Krakowie”, 1973, nr 80), ''Czerwce – znane i nieznane właściwości ich budowy i biologii'' ("Przegląd Zoologiczny", 1978), ''Przypadek chronicznego zapalenia brzegów powiek i spojówek, wywołanego przez roztocza Demodex folliculorum (Simon, 1842)'' ("IV„IV Sympozjum Akaroentomologii Medycznej i Weterynaryjnej"Weterynaryjnej”, Gdańsk 1980), ''Dynamika sezonowa występowania [[muchówki|muchówek]] w oborach'' ("IV„IV Sympozjum Akaroentomologii Medycznej i Weterynaryjnej"Weterynaryjnej”, Gdańsk 1980), ''Biologiczne znaczenie wosków w świecie owadów, z uwzględnieniem morfologii gruczołów woskowych'' ("Przegląd„Przegląd Zoologiczny"Zoologiczny”, 1990), ''Komora filtracyjna pluskwiaków równoskrzydłych (Homoptera), ze szczególnym uwzględnieniem czerwców (Coccoidea)'' ("Przegląd„Przegląd Zoologiczny"Zoologiczny”, 1993).

Za pracę naukową i dydaktyczną doczekała się kilku nagród ministra i rektora, a także odznaczeń – [[Krzyż Zasługi|Złotego Krzyża Zasługi]], [[Order Odrodzenia Polski|Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski]], [[Medal Komisji Edukacji Narodowej|Medalu Komisji Edukacji Narodowej]]. Cieszyła się zaufaniem studentów, którzy zwracali się do niej z prośbą o pomoc nie tylko w kwestiach natury socjalnej, ale i osobistej. W gronie współpracowników uchodziła za autorytet moralny i kulturalny. Zmarła 5 marca 1993, pochowana została na [[Cmentarzcmentarz Rakowicki|Cmentarzucmentarzu Rakowickim]] w Krakowie]].

== ŹródłaBibliografia ==

* Władysława Fudalewicz-Niemczyk, Barbara Ogaza, ''Wspomnienie o prof. dr hab. Irenie Bielenin (1924-19931924–1993)'', w: "Przegląd Zoologiczny", rocznik 37, 1993, zeszyt 3-4, s. 155-160 (z fotografią i bibliografią prac)

[[Kategoria:OdznaczeniWykładowcy KrzyżemUniwersytetu ZasługiJagiellońskiego]]

[[Kategoria:OdznaczeniWykładowcy OrderemUniwersytetu OdrodzeniaRolniczego Polskiw Krakowie]]