Irena Bielenin: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m HotCat: Szybkie dodanie kategorii "Pochowani na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie", poprawa linków |
Nie podano opisu zmian Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
||
(Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 14 użytkowników) | |||
Linia 1:
{{Naukowiec infobox
|imię i nazwisko = Irena Bielenin
|grafika =
|opis grafiki =
|państwo = Polska
|wariant flagi =
|data urodzenia = 29 czerwca 1924
|miejsce urodzenia = [[Barwałd Dolny]]
|data śmierci = 5 marca 1993
|miejsce śmierci = [[Kraków]]
|stopień lub tytuł naukowy = doktor habilitowana
|jakich nauk = przyrodniczych
|specjalność =
|almamater =
|doktorat data = 1961
|doktorat uczelnia = [[Uniwersytet Jagielloński]]
|doktorat dyscyplina = [[entomologia]]
|habilitacja data = 1975
|habilitacja uczelnia = [[Uniwersytet Jagielloński]]
|habilitacja dyscyplina = [[entomologia]]
|profesura data = 1992
|aktywność zawodowa =
|jednostka1 typ =
|jednostka1 nazwa =
|okres zatr1 =
|odznaczenia = {{order|OOP|KK}} {{order|KZ|Z}} {{order|MKEN}}
|commons =
|wikicytaty =
}}
'''Irena Bielenin''' (ur. [[29 czerwca]] [[1924]] w [[Barwałd Dolny|Barwałdzie Dolnym]] koło Wadowic, zm. [[5 marca]] [[1993]]) – uczona polska, zoolog-entomolog, profesor [[Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie|Akademii Rolniczej w Krakowie]].
== Życiorys ==
Córka Eugeniusza i Franciszki z Oczkowskich, brat Stanisław (
Nauki szkolne pobierała w Krakowie, gdzie przed wybuchem II wojny światowej ukończyła szkołę powszechną oraz dwie klasy Gimnazjum Ogólnokształcącego im. Józefy Joteyko. W czasie okupacji uczęszczała na oficjalne zajęcia w szkołach zawodowych, wykształcenie gimnazjalne i licealne uzupełniając na [[tajne nauczanie|tajnych kompletach]]. W 1943 podjęła pracę zarobkową w krakowskiej ubezpieczalni społecznej. Po wyzwoleniu zdała maturę w Gimnazjum Królowej Wandy w Krakowie (1945) i rozpoczęła studia z zakresu biologii na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]]. Dyplom magistra filozofii w zakresie zoologii uzyskała w 1951, po przedstawieniu pracy ''Early stages of embryonic development in the weevil Polydrosus pterygomalis Boh. (Coleoptera, Curculionidae)'', którą przygotowała pod opieką profesora [[Stanisław Smreczyński (junior)|Stanisława Smreczyńskiego]].
Jeszcze jako studentka ostatnich lat podjęła współpracę z Instytutem Ochrony Roślin w Puławach, którą kontynuowała po uzyskaniu dyplomu. Prowadziła również zajęcia dydaktyczne na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1952 zatrudniona została w charakterze asystenta w Katedrze Zoologii na Wydziale Rolniczym tej uczelni, by po roku awansować na starszego asystenta; w 1957 została adiunktem. Do końca życia pozostawała związana z Katedrą Zoologii, która po przekształceniach organizacyjnych i utworzeniu nowej uczelni w 1953 znalazła swoje miejsce w strukturze [[Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie|Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie]] (od 1972 – Akademii Rolniczej). W 1961 na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego Irena Bielenin obroniła rozprawę doktorską ''Anatomical and histological investigations on the genus Lecanium Burm'', której promotorem również był Stanisław Smreczyński. Cztery miesiące roku 1963 Bielenin spędziła w Paryżu na stażu naukowym w Institut National Agronomique u wybitnego specjalisty w dziedzinie badań nad [[czerwce|czerwcami]] [[Paul Pesson|Paula Pessona]]. W 1975 Rada Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego nadała jej stopień doktora habilitowanego nauk przyrodniczych w zakresie zoologii, a przedstawiona wówczas praca ''Studies on the processes of postembryonic morphogenesis in scale insectes (Coccoidea, Homoptera)'' została wyróżnioną nagrodą resortową. W 1981 Irena Bielenin została docentem, w 1991 – profesorem nadzwyczajnym.
Przez około czterdzieści lat pracy dydaktycznej prowadziła ćwiczenia i wykłady z zoologii na Wydziałach Rolniczym i Ogrodniczym, a także prowadziła zajęcia na studiach zaocznych oraz w punktach konsultacyjnych. Na początku lat 50. położyła liczne zasługi w pracach organizacyjnych Katedry Zoologii, angażowała się w przygotowanie fachowe kadry technicznej. Była członkiem szeregu komisji uczelnianych oraz przez dwie kadencje pełniła funkcję prodziekana Wydziału Zootechnicznego (1981–1987).
W pracy naukowej zajmowała się entomologią, głównie czerwcami i ich anatomią, histologią, morfogenezą, ultrastrukturą, a także [[pasożyt zewnętrzny|ektopasożytami]] zwierząt gospodarskich. Ogłosiła jako autorka lub współautorka kilkadziesiąt prac, z czego około dwadzieścia publikacji poświęconych czerwcom miało charakter pionierski i doczekało się cytowań w znaczących opracowaniach z tej tematyki na świecie. Była również m.in. współautorką skryptu ''Entomologia ogólna'' (1994, był w druku w chwili jej śmierci), autorką artykułów popularnonaukowych (np. ''Kiedy pojawiły się owady?'', w:
Z publikacji profesor Bielenin wymienić można m.in.: ''Z zagadnień filogenetycznych i systematycznych czerwców (Coccoidea, Homoptera)'' (
Za pracę naukową i dydaktyczną doczekała się kilku nagród ministra i rektora, a także odznaczeń – [[Krzyż Zasługi|Złotego Krzyża Zasługi]], [[Order Odrodzenia Polski|Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski]], [[Medal Komisji Edukacji Narodowej|Medalu Komisji Edukacji Narodowej]]. Cieszyła się zaufaniem studentów, którzy zwracali się do niej z prośbą o pomoc nie tylko w kwestiach natury socjalnej, ale i osobistej. W gronie współpracowników uchodziła za autorytet moralny i kulturalny. Zmarła 5 marca 1993, pochowana została na [[
==
* Władysława Fudalewicz-Niemczyk, Barbara Ogaza, ''Wspomnienie o prof. dr hab. Irenie Bielenin (
* [https://sparrow.up.poznan.pl/pte/we/archiv/WE20_Supl_Almanach.pdf M. Bunalski, J. J. Lipa, J. Nowacki. Almanach Entomologów Polskich XX wieku. „Wiadomości Entomologiczne”. 20, suplement, 2001. Polskie Towarzystwo Entomologiczne]
{{Kontrola autorytatywna}}
{{DEFAULTSORT:Bielenin, Irena}}
[[Kategoria:Absolwenci Uniwersytetu Jagiellońskiego]]
[[Kategoria:
[[Kategoria:
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)]]
[[Kategoria:Polscy entomolodzy]]
[[Kategoria:Polscy hemipterolodzy]]
[[Kategoria:Polscy przedstawiciele nauk rolniczych]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1924]]
[[Kategoria:Zmarli w 1993]]
▲[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie]]
|