Angkor Thom
Angkor Thom – ostatnia stolica imperium khmerskiego. Zbudował ją w końcu XII w. król Dżajawarman VII. Zajmowała teren 9 km² i w jej obrębie znajduje się wiele zabytków sztuki khmerskiej. Miasto zostało zbudowane na planie idealnego kwadratu, a w jego centrum znajduje się świątynia Bajon.
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
Państwo | |
---|---|
Typ |
kulturowy |
Spełniane kryterium |
I, II, III, IV[1] |
Numer ref. | |
Region[b] |
Azja i Pacyfik |
Historia wpisania na listę | |
Wpisanie na listę |
1992 |
Położenie na mapie Kambodży | |
13°26′28″N 103°51′31″E/13,441111 103,858611 | |
Historia
edytujMiasto Angkor Thom założył król Dżajawarman VII i od razu stało się miejscem wielkich projektów budowlanych. Jedna z alegorycznych inskrypcji odnalezionych w ruinach miasta przedstawia króla-założyciela jako woźnicę, zaś miasto jako most po którym przejeżdża.
Wcześniej, stolicą Angkoru była Jaszodharapura, ze świątynią Phnom Bakheng w centrum, położona nieco na południe od Angkor Thom. Rozwijające się miasto wchłonęło jej pozostałości. Wiele znakomitych zbudowanych wcześniej świątyń, takich jak Baphuon czy Phimeanakas weszło w skład kompleksu pałacu królewskiego nowego miasta. Khmerzy prawdopodobnie uważali Angkor Thom za kontynuację poprzedniej stolicy. Jeszcze w XIV w. powstawały inskrypcje prezentujące nową stolicę pod starą nazwą. Obecna nazwa pojawiła się dopiero w XVI w.
Ostatnią do dziś zachowaną świątynią zbudowaną w Angkor Thom była Prasat Top (East) zwana też Mangalartha. Oficjalnie ufundowana przez Dżajawarmana VII, została konsekrowana dopiero w 1295 r. Po tej dacie powstało jeszcze wiele budowli, stawianych jednak z nietrwałych materiałów przez co nie dotrwały do dziś.
Po przeniesieniu stolicy do Phnom Penh w 1432 r. miasto straciło swój charakter i stopniowo pustoszało w obrębie murów. W roku 1609, gdy przybyli tam pierwsi Europejczycy, zamieszkiwało w nim jedynie kilku samotnie żyjących mnichów buddyjskich.
Styl architektoniczny
edytujAngkor Thom powstało w stylu Bajon, będącym ukoronowaniem sztuki architektonicznej imperium khmerskiego. Charakteryzował się on szerokim rozmachem konstrukcyjnym z wykorzystaniem laterytu jako materiału budowlanego używanego zarówno w budowie świątyń, jak i posągów, na przykład nagów czy rzeźbionych wież.
Położenie
edytujMiasto leży na prawym brzegu rzeki Siem Reap, dopływie jeziora Tonle Sap, około pół kilometra od rzeki. Miasto położone na planie kwadratu jest otoczone murami o wysokości 8 m i otoczone fosą. Mury zbudowane z laterytu dodatkowo są obwałowane i zwieńczone. Dokładnie w połowie każdego z boków kwadratu znajdują się bramy z których prowadzą drogi wprost do świątyni Bajon. Sama świątynia nie jest otoczona murem ani fosą i ma symbolizować świętą dla Khmerów górę Meru. Południowa brama miasta leży 7,2 km na północ od Siem Reap i 1,7 km od wejścia do świątyni Angkor Wat. Pięćset metrów od wschodniej bramy znajduje się "Brama zwycięstwa" (piąta), od której wiedzie "Droga zwycięstwa".
Najważniejszymi zachowanymi obiektami w Angkor Thom są: Baphuon, Bajon, Mangalartha, Preah Khan, Banteay Kdei, Phimeanakas, Prasat Suor, Preah Palilay, Preah Pithu, Kehlang, Taras Słoni i Taras Trędowatego Króla[2][3].
Galeria
edytuj-
Wieża z twarzą Awalokiteśwary przy Bramie południowej
-
Fosa przy Bramie południowej
-
Świątynia Phimeanakas
-
Świątynia Baphuon
-
Brama wschodnia
-
Jedna z 54 wież w świątyni Bajon
-
Brama północna
-
Rzeźby strażników przy Bramie północnej
Przypisy
edytuj- ↑ UNESCO: The Criteria for Selection. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ Maurice Glaize: The Monuments of the Angkor Group. Sajgon: 1944, s. 81-85.
- ↑ Michael Freeman; Claude Jacques: Ancient Angkor. Bangkok: River Books Press Dist A C, 2009, s. 74-78. ISBN 974-8225-27-5.